Giám đốc điều hành (CEO) kiêm đồng sáng lập của Apple, ông Steve Jobs đã chính thức từ chức vào ngày 24/08/2011.
Steve Jobs đã gặp phải hàng loạt vấn đề sức khỏe trong những năm gần đây khiến ông liên tục phải nghỉ ốm để điều trị và vắng măt ở công ty. Hồi tháng 1, ông Jobs thông báo ông sẽ phải nghỉ vô thời hạn để điều trị bệnh và giao trách nhiệm hàng ngày vào tay Tim Cook.
Hai năm trước, vào tháng 1/2009, ông Jobs phải tạm ngưng công việc của mình, giới công nghệ rộ lên tin đồn ông bị ung thư. Đến tháng 4 năm đó, Jobs phải trải qua ca phẫu thuật cấy ghép gan và quay trở lại làm việc. Tháng 8/2004, ông Jobs đã được phẫu thuật thành công để điều trị căn bệnh ung thư tuyến tụy và đã phải vắng mặt ở Apple đến tận tháng 9 năm đó.
Steve Jobs đã gặp phải hàng loạt vấn đề sức khỏe trong những năm gần đây khiến ông liên tục phải nghỉ ốm để điều trị và vắng măt ở công ty. Hồi tháng 1, ông Jobs thông báo ông sẽ phải nghỉ vô thời hạn để điều trị bệnh và giao trách nhiệm hàng ngày vào tay Tim Cook.
Hai năm trước, vào tháng 1/2009, ông Jobs phải tạm ngưng công việc của mình, giới công nghệ rộ lên tin đồn ông bị ung thư. Đến tháng 4 năm đó, Jobs phải trải qua ca phẫu thuật cấy ghép gan và quay trở lại làm việc. Tháng 8/2004, ông Jobs đã được phẫu thuật thành công để điều trị căn bệnh ung thư tuyến tụy và đã phải vắng mặt ở Apple đến tận tháng 9 năm đó.
Hôm 18/1/2011, lãnh đạo Apple trả lời nhiều câu hỏi về các sản phẩm của công ty nhưng họ không làm sáng tỏ vấn đề cấp bách nhất: liệu Steve Jobs có trở lại?
Trong e-mail gửi cho nhân viên Apple hôm thứ Hai, 17/1/2011, ông Jobs cho biết, ông sẽ vắng mặt một thời gian để "tập trung cho sức khỏe của tôi". Ông vẫn là Tổng Giám đốc điều hành (CEO) trong thời gian nghỉ dưỡng bệnh, nhưng Giám đốc điều hành (COO) Tim Cook sẽ đảm nhiệm mọi hoạt động hằng ngày của công ty.
Giờ đây nổi lên 2 câu hỏi lớn là: sự thay đổi quản lý sẽ ảnh hưởng thế nào đến việc kinh doanh của Apple và liệu ông Jobs sẽ có thể trở lại hay không. Trong hội nghị về lợi nhuận hàng quý của công ty hôm 18/1/2011, Apple đã không nói về ông Jobs và không nhà phân tích tài chính nào hỏi về tương lai của người đàn ông được tạp chí Fortune gọi là "CEO của thập kỷ" này.
"Tôi không thể tin rằng không ai đặt câu hỏi", nhà phân tích Brian Marshall của Gleacher & Co. nói. Ông Marshall không thể nói lý do tại sao vấn đề về sức khỏe của ông Jobs và tương lai của ông tại Apple đã không được đặt ra. "Tôi đoán mọi người cho rằng, Steve sẽ là CEO mãi mãi", ông nói.
Apple đã lâm vào khủng hoảng sau khi ông Jobs bị buộc phải rời khỏi công ty trong những năm 1980. Kể từ khi ông trở lại và mang đến sự phục hồi cho Apple hồi năm 1997, không có CEO công nghệ nào khác được xem như hoàn toàn đi đôi với sự thành công của công ty mình.
Ông Jobs có sức khỏe kém kể từ khi mắc một dạng hiếm của ung thư tuyến tụy hồi năm 2004, và khi đó ông mất 1 tháng để phục hồi sau phẫu thuật tuyến tụy. Đến đầu năm 2009, ông phải nghỉ tiếp gần 5 tháng. Trong thời gian đó, ông trải qua một cuộc cấy ghép gan và - theo một bài viết gần đây trên tạp chí Fortune - điều trị ung thư với một loại "xạ trị hoóc-môn" đặc biệt tại Bệnh viện Đại học Basel của Thụy Sĩ. Nay là lần thứ 3 ông phải nghỉ dưỡng bệnh.
Khi phải nghỉ dưỡng bệnh hồi năm 2009, ông Jobs cho biết thời gian ông hy vọng sẽ được trở lại làm việc, nhưng lần này thì không. Sự hình dung về Apple mà không có ông Jobs đã làm một số nhà đầu tư hoảng sợ, khiến họ bán ra cổ phiếu của Apple sau khi tin tức được công bố. Đến cuối phiên giao dịch hôm thứ Ba 18/1/2011 tại Mỹ, cổ phiếu của Apple đã giảm gần 8%, xuống còn 340,65 USD (~6,9 triệu đồng).
Liệu Steve Job có trở lại? |
Trong e-mail gửi cho nhân viên Apple hôm thứ Hai, 17/1/2011, ông Jobs cho biết, ông sẽ vắng mặt một thời gian để "tập trung cho sức khỏe của tôi". Ông vẫn là Tổng Giám đốc điều hành (CEO) trong thời gian nghỉ dưỡng bệnh, nhưng Giám đốc điều hành (COO) Tim Cook sẽ đảm nhiệm mọi hoạt động hằng ngày của công ty.
Giờ đây nổi lên 2 câu hỏi lớn là: sự thay đổi quản lý sẽ ảnh hưởng thế nào đến việc kinh doanh của Apple và liệu ông Jobs sẽ có thể trở lại hay không. Trong hội nghị về lợi nhuận hàng quý của công ty hôm 18/1/2011, Apple đã không nói về ông Jobs và không nhà phân tích tài chính nào hỏi về tương lai của người đàn ông được tạp chí Fortune gọi là "CEO của thập kỷ" này.
"Tôi không thể tin rằng không ai đặt câu hỏi", nhà phân tích Brian Marshall của Gleacher & Co. nói. Ông Marshall không thể nói lý do tại sao vấn đề về sức khỏe của ông Jobs và tương lai của ông tại Apple đã không được đặt ra. "Tôi đoán mọi người cho rằng, Steve sẽ là CEO mãi mãi", ông nói.
Apple đã lâm vào khủng hoảng sau khi ông Jobs bị buộc phải rời khỏi công ty trong những năm 1980. Kể từ khi ông trở lại và mang đến sự phục hồi cho Apple hồi năm 1997, không có CEO công nghệ nào khác được xem như hoàn toàn đi đôi với sự thành công của công ty mình.
Ông Jobs có sức khỏe kém kể từ khi mắc một dạng hiếm của ung thư tuyến tụy hồi năm 2004, và khi đó ông mất 1 tháng để phục hồi sau phẫu thuật tuyến tụy. Đến đầu năm 2009, ông phải nghỉ tiếp gần 5 tháng. Trong thời gian đó, ông trải qua một cuộc cấy ghép gan và - theo một bài viết gần đây trên tạp chí Fortune - điều trị ung thư với một loại "xạ trị hoóc-môn" đặc biệt tại Bệnh viện Đại học Basel của Thụy Sĩ. Nay là lần thứ 3 ông phải nghỉ dưỡng bệnh.
Khi phải nghỉ dưỡng bệnh hồi năm 2009, ông Jobs cho biết thời gian ông hy vọng sẽ được trở lại làm việc, nhưng lần này thì không. Sự hình dung về Apple mà không có ông Jobs đã làm một số nhà đầu tư hoảng sợ, khiến họ bán ra cổ phiếu của Apple sau khi tin tức được công bố. Đến cuối phiên giao dịch hôm thứ Ba 18/1/2011 tại Mỹ, cổ phiếu của Apple đã giảm gần 8%, xuống còn 340,65 USD (~6,9 triệu đồng).
Trong một bản lưu ý nội bộ gửi đến các thành viên Hội đồng quản trị và đội ngũ nhân viên Apple, Steve Jobs cho biết ông sẽ không tiếp tục đảm nhiệm công việc của một vị Giám đốc điều hành (CEO) nữa.
“Tôi luôn nói rằng nếu đến một ngày nào đó tôi không còn có thể đáp ứng hơn nữa nhiệm vụ và những mong đợi trong vai trò CEO của Apple, tôi sẽ là người đầu tiên cho các bạn biết. Thật không may, ngày đó đã đến”, ông Jobs nói.
“Người hùng” của Quả táo kết luận bằng tuyên bố “những ngày sáng tạo nhất và sáng lạng nhất của Apple đang ở phía trước” và ông mong muốn được đóng góp như chủ tịch hội đồng quản trị, giám đốc và nhân viên Apple nếu hội đồng quản trị cho phép.
Kể từ khi trở lại Apple vào năm 1997, Steve Jobs đã vực dậy Apple từ chỗ gần như phá sản trở thành công ty điện tử tiêu dùng có ảnh hưởng nhất trên thế giới. Với hơn 76 tỷ USD trong ngân hàng, Apple hiện là công ty có vốn hóa thị trường cao hàng thứ hai thé giới, sau ExxonMobil.
Ngoài các dòng sản phẩm máy tính xách tay và máy tính để bàn Mac, Jobs đã chuyển công ty vào lĩnh vực kinh doanh giải trí với iTunes, iPod và là một nhà sản xuất điện thoại di động hàng đầu với chiếc iPhone đình đám. Năm ngoái, Apple đã trình làng chiếc máy tính bảng iPad. Với sản phẩm này, Apple đã tạo ra một loại thiết bị di động thứ ba.
Tim Cook, người sẽ thay thế vị trí của ông Steve Jobs gia nhập Apple vào năm 1998 và được đề bạt lên vị trí COO vào năm 2004. Trước đây, đã có nhiều người nhận xét rằng nếu có ứng viên nào sáng giá nhất để thay thế Steve Jobs, đó chính là Tim Cook – người được coi như nhà quản lý tài ba và hiểu Apple nhất chỉ sau Steve Jobs.
Cha đẻ iPhone, iPad, iPod từ chức
Ông làm được điều đó vì ông dám mạo hiểm đối đầu với rủi ro lớn khi triển khai ý tưởng mới và luôn không hài lòng với những cách tân nhỏ tới từ bộ phận nghiên cứu thị trường. Ông khẳng định sản phẩm làm ra phải có chất lượng cao và có gan loại bỏ những thứ người khác cho là cần thiết, thậm chí hủy diệt các công nghệ cũ, như ổ đĩa mềm FDD và pin có thể thay thế. Và ngoài việc là một nhà kinh doanh nhạy bén, ông cũng rất đam mê các sản phẩm do mình làm ra.
Thân hình hốc hác, tiều tụy cho thấy sức khỏe của cựu CEO Apple ngày một xấu đi, khiến ông không đủ sức gánh vác trọng trách Tổng giám đốc hãng công nghệ lớn nhất thế giới và phải chuyển cho Tim Cook.
Trong trào lưu mổ xẻ thiết bị (teardown) để tìm hiểu những thành phần gì đã tạo nên một sản phẩm, trang CIO đã đem biểu tượng công nghệ của Apple ra phân tích.
Steven Paul Jobs (sinh ngày 24 tháng 2 năm 1955) là ông trùm kinh doanh và sáng chế người Mỹ. Ông là đồng sáng lập viên,[11] chủ tịch, và cựu tổng giám đốc điều hành của hãng máy tính Apple,[12][13] là một trong những người có ảnh hưởng lớn nhất ở ngành công nghiệp vi tính. Trước đây ông từng là tổng giám đốc điều hành của xưởng phim hoạt hình Pixar; sau đó trở thành thành viên trong ban giám đốc của công ty Walt Disney năm 2006, sau khi Disney mua lại Pixar. Ông được công nhận là điều hành sản xuất của bộ phim Toy Story (1995).[14]
Cuối những năm 1970, Steve Jobs cùng nhà đồng sáng lập Apple Steve Wozniak, Mike Markkula,[11] và một số người khác, thiết kế, phát triển và đưa ra thị trường một trong những dòng máy tính cá nhân thành công thương mại đầu tiên, dòng Apple II. Đầu những năm 1980, Jobs là một trong những người đầu tiên nhìn thấy tiềm năng thương mại của giao diện người dùng điều khiển đồ họa bằng cách sử dụng chuột dẫn đến việc ra đời Macintosh.[15][16] Sau khi thất bại trong một cuộc đấu tranh quyền lực với ban giám đốc vào năm 1984,[17][18] Jobs rút khỏi Apple và sáng lập NeXT, một công ty phát triển nền tảng máy tính chuyên về giáo dục và kinh doanh cao hơn. Việc Apple mua lại NeXT vào năm 1996 đưa Steve Jobs trở lại công ty mà ông là đồng sáng lập, sau đó làm việc ở đó trong vai trò tổng giám đốc điều hành từ năm 1997 cho đến năm 2011. Năm 1986, ông mua lại bộ phận đồ họa vi tính của công ty Lucasfilm, sau đó tách ra thành hãng phim hoạt hình Pixar.[19] Ông vẫn là tổng giám đốc điều hành và cổ đông lớn nắm 50,1% cổ phần của Pixar cho đến khi hãng Walt Disney mua lại vào năm 2006.[3] Do đó Jobs trở thành cổ đông cá nhân lớn nhất nắm 7% cổ phần và là thành viên của Hội đồng quản trị của Disney.[20][21][22][23]
Quá trình hoạt động kinh doanh của Steve Jobs đã đóng góp nhiều cho các hình ảnh biểu tượng mang phong cách riêng, nhà doanh nghiệp tiêu biểu của Thung lũng Silicon, nhấn mạnh tầm quan trọng của thiết kế và hiểu biết vai trò thiết yếu của tính thẩm mỹ trong việc thu hút công chúng. Công việc của ông thúc đẩy sự phát triển của các sản phẩm mà chức năng và tính thanh lịch của chúng đã thu hút những người ủng hộ hết mình.[24]
Ngày 24 tháng 8 năm 2011, Steve Jobs tuyên bố từ chức tổng giám đốc điều hành của Apple. Trong thư từ chức, Jobs mạnh mẽ gửi gắm rằng Tim Cook là người kế nhiệm ông. Do yêu cầu này, Jobs được bổ nhiệm làm chủ tịch hội đồng quản trị của Apple.[25][26]
Jobs theo học trường trung học Cupertino và Homestead tại thành phố Cupertino, bang California.[24] Sau giờ học, ông thường đến công ty Hewlett-Packard tại Palo Alto, California. Ông nhanh chóng được thuê và làm việc cùng Steve Wozniak trong vai trò là những nhân viên thời vụ mùa hè.[37] Năm 1972, Jobs tốt nghiệp trung học và đăng kí vào học tại cao đẳng Reed College ở Portland, bang Oregon. Mặc dù Steve Jobs bị đuổi sau chỉ một học học kì,[38] ông vẫn tiếp tục dự thính các lớp học tại Reed, như một lớp học về chữ đẹp; trong khi phải ngủ dưới sàn nhà của những người bạn, đổi lon nước ngọt để lấy tiền ăn và nhận các suất ăn miễn phí mỗi tuần tại đền Hare Krishna.[18] Sau này Jobs bày tỏ rằng: "Nếu tôi chưa từng tham dự những khoá học lẻ đó tại trường, Mac sẽ không bao giờ có có nhiều kiểu chữ hay phông chữ cách nhau tỉ lệ cân xứng như vậy."[18]
Mùa thu năm 1974, Jobs quay trở lại California và bắt đầu tham dự các buổi gặp mặt của câu lạc bộ Homebrewe Computer cùng với Wozniak. Ông làm kĩ sư cho hãng Atari, một nhà sản xuất trò chơi điện tử, đồng thời tích góp tiền bạc cho chuyến đi thần thánh sang Ấn Độ.
Sau đó, Jobs đến Ấn Độ cùng với Daniel Kottke, người bạn học tại trường Reed (sau này là nhân viên đầu tiên của Apple), để tìm kiếm sự khai sáng tâm hồn. Ông trở về như một tín đồ Phật giáo, đầu cạo trọc và mặc đồ truyền thống của Ấn Độ.[39][40] Trong thời gian này, Jobs đã thử nghiệm ma tuý, cho biết rằng trải nghiệm LSD là "một trong số hai hay ba thứ quan trọng nhất từng làm trong đời"".[41] Jobs khẳng định rằng, đối với những người quanh nhưng không muốn chia sẻ những nguồn gốc nền văn hoá của ông, họ sẽ không thể nào hiểu được suy nghĩ của ông.[41]
Jobs quay lại công việc trước đây của mình tại hãng Atari và được giao nhiệm vụ tạo một mạch điện tử cho trò chơi Breakout. Nolan Bushnell, nhà sáng lập Atari, cho biết Atari trả 100 đô la Mỹ cho mỗi con chip được loại ra khỏi chiếc máy. Do không hứng thú và cũng không có nhiều kinh nghiệm về thiết kế mạch điện, Jobs đã thoả thuận với Wozniak chia đôi số tiền thưởng nếu Mozniak có thể giảm đến mức thấp nhất số lượng chip.
Vượt quá sự mong đợi của Atari, Wozniak đã giảm lượng chip xuống còn 50, một thiết kế quá nhẹ khiến cho nó không thể tái sản xuất trên một dây chuyền lắp ráp. Vào thời điểm đó, Jobs nói với Wozniak rằng Atari chỉ đưa cho họ 700 USD (thay vì con số thật sự là 5.000 USD) và Wozniak chỉ nhận được con số phân nửa là 350 USD.[42][43][44][45][46][47]
Steve Jobs muốn một người cùng quản lý công ty Apple cùng mình nên đã thuyết phục giám đốc điều hành của Pepsi lúc đó là John Sculley: "ông có muốn dùng cả đời mình bán thứ nước có đường đó hay muốn có cơ hội thay đổi thế giới?". Năm 1983, John Sculley thay thế Jobs làm giám đốc điều hành do 2 người có những hướng đi khác nhau trong việc điều hành và Apple đang lâm vào tình cảnh khó khăn và hội đồng quản trị Apple lại đứng về phía John Sculley. Jobs từ bỏ công ty, nhưng trước đó vào năm 1984 Apple đã đưa ra một sản phẩm gây tiếng vang, máy tính cá nhân Macintosh.
Sau khi rời bỏ Apple, Jobs đi một chuyến du lịch dài ở Ý, trước khi ông sáng lập NeXT Computer. Năm 1996, NeXT được mua lại bởi Apple, và năm 1997 Steve Jobs trở lại nắm quyền điều hành Apple, sau khi Gil Amelio bị sa thải vì doanh thu của hãng kém cỏi. Từ đó Apple liên tục tung ra những sản phẩm kỳ diệu có tính sáng tạo cao trong ngành công nghệ thông tin như máy iMac, iPod (máy nghe nhạc chiếm 75% thị phần máy nghe nhạc mp3 ở nước Mỹ), hệ điều hành Mac OS X và liên tục nhận giải thưởng sáng tạo của các tạp chí lớn như Business Week.
Năm 2005 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử công ty Apple khi Steve Jobs tuyên bố giã từ IBM sau 10 năm gắn bó để kết hợp với Intel sản xuất chip cho máy Macintosh. 2 chiếc máy đầu tiên được chuyển sang nền Intel là iMac và MacBook Pro, trước đó khi sử dụng chip IBM tên của chúng là iMac G5 và PowerBook G4. Đến hơn giữa năm 2006 tất cả máy tính Apple đều sử dụng chip Intel, đó là các máy Mac Mini, MacBook, Mac Pro. Các máy tính nền Intel này có khả năng chạy được Windows của Microsoft với phần mềm Boot Camp miễn phí của Apple. Steve Jobs cũng đã giới thiệu hệ điều hành tiếp theo Mac OS 10.5 "Leopard" và thiết bị xem phim, hình, nhạc trên TV kết nối không dây với vi tính mang tên iTV, cả iTV lẫn Leopard đều sẽ được tung ra năm 2007.
Jobs bán ra sản phẩm NeXt cho những người trong lĩnh vực học thuật và khoa học vì tính công nghệ mới sáng tạo và thực nghiệm mà nó tích hợp, bao gồm kernel (phần mềm, ứng dụng ở mức thấp trong hệ thống, có khả năng thay đổi linh hoạt để phù hợp với phần cứng) Mach, chip xử lý tín hiệu kỹ thuật số và cổng Ethernet.
Jobs bày tỏ rằng NeXTcube là một máy tính "tương tác – giao tiếp thông minh", ông tin rằng chiếc máy này là bước tiếp theo sau máy tính "cá nhân". Điều này có nghĩa là, nếu máy tính có thể cho phép con người dễ dàng giao tiếp và cộng tác với nhau, nó sẽ giúp giải quyết nhiều vấn đề mà máy tính "cá nhân" phải đối mặt.
Trong thời kỳ mà thư điện tử mà con người gửi cho nhau thường là những đoạn văn bản đơn thuần, Jobs muốn giới thiệu hệ thống thư điện tử của NeXT, với tên gọi NeXTMail, như một ví dụ cho triết lý "tương tác – giao tiếp thông minh" của ông. NeXTMail là một trong những dịch vụ đầu tiên hỗ trợ đồ hoạ và âm thanh tích hợp mà người dùng có thể nhấp vào trong thư điện tử.
Jobs điều hành NeXT với một nỗi ám ảnh về việc hoàn thiện thẩm mỹ. Điều này đặt ra căng thẳng đáng kể lên bộ phận phần cứng của NeXT. Trong năm 1993, sau khi chỉ bán bán ra được 50.000 máy, NeXT chuyển hoàn toàn sang phát triển phần mềm với việc phát hành NeXTSTEP/Intel.
Bộ phim đầu tiên hợp tác do sản xuất mang tên Câu chuyện đồ chơi đã đem lại danh tiếng và sự khen ngợi đối với xưởng phim khi ra mắt vào năm 1995. Hơn 10 năm sau đó, dưới điều hành của giám đốc sáng tạo John Lasseter của Pixar, hãng phim đã cho ra đời những phim hoạt hình nổi tiếng như A Bug's Life (1998), Câu chuyện đồ chơi 2 (1999), Monsters, Inc. (2001), Đi tìm Nemo (2003), Gia đình siêu nhân (2004), Cars (2006), Chú chuột đầu bếp (2007), WALL-E (2008), Up (2009) và Câu chuyện đồ chơi 3 (2010). Trong số đó, Đi tìm Nemo, Gia đình siêu nhân, Chú chuột đầu bếp, WALL-E, Up và Câu chuyện đồ chơi 3 đều nhận được Giải Oscar dành cho phim hoạt hình hay nhất - giải thưởng được đưa ra vào năm 2001.
Ông đổi tên hãng thành Pixar (sau là Pixar Studios). Pixar sản xuất những bộ phim rất thành công như Câu chuyện đồ chơi (Toy Story), Jobs trở thành tỷ phú. Ngày 24 tháng 1 năm 2006, hãng phim Walt Disney bỏ ra 7,4 tỷ đôla để mua lại Pixar Animation Studios. Sau thương vụ này, Steve Jobs có một chỗ trong Hội đồng quản trị và là cổ đông cá nhân lớn nhất của hãng Disney.
Trong năm 2003 và 2004, vì hợp đồng của Pixar với Disney dần hết hạn, Jobs và giám đốc điều hành Disney là Michael Eisner đã cố gắng nhưng thất bại trong việc thương lượng quan hệ cộng tác mới.[49] Đầu năm 2004, Jobs tuyên bố rằng Pixar sẽ tìm kiếm một đối tác mới để sản xuất phim khi hợp đồng với Disney hết hạn.
Vào tháng 10 năm 2005, Bob Iger lên thay thế Eisner tại Disney, sau đó Iger nhanh chóng nối lại quan hệ với Jobs và Pixar. Ngày 24 tháng 1 năm 2006, Jobs và Iger thông báo Disney đã đồng ý mua Pixar với việc chuyển giao toàn bộ cổ phần trị giá 7,4 triệu đô la Mỹ. Khi thoả thuận kết thúc, Jobs trở thành cổ đông cá nhân lớn nhất của hãng Walt Disney, nắm trong tay khoảng 7% cổ phần của hãng.[20] Trong khi đó, Eisner chỉ nắm 1,7% và Roy E. Disney, thành viên của gia đình Disney, cho đến khi qua đời chỉ có khoảng 1% cổ phần của hãng. Jobs tham gia vào ban lãnh đạo công ty dựa trên sự hợp nhất hãng Pixar. Ông cũng đảm trách trông nom vấn đề kinh doanh hoạt hình phối hợp giữa Disney và Pixar với một ghế trong hội đồng lãnh đạo đạo gồm 6 người.
Qua việc mua lại NeXT, hầu hết công nghệ của công ty được ứng dụng cho các sản phẩm của Apple, nổi bật nhất là NeXTSTEP, sau này đã trở thành hệ điều hành Mac OS X. Dưới sự chỉ huy của Jobs, công ty từng bước tăng doanh thu đáng kể qua việc ra mắt iMac và những sản phẩm mới khác. Kể từ đó, những thiết kế kế đầy sức hút và thương hiệu quyền lực vận hành trôi chảy phục vụ cho sự phát triển của Apple. Tại Triển lãm và Hội thảo Macworld 2000, Jobs chính thức từ bỏ chức vụ mang tính lâm thời và trở thành tổng giám đốc điều hành của Apple.[53]
Trong những năm gần đây, công ty đã mở rộng các chi nhánh, liên tục đưa ra giới thiệu và cải tiến những thiết bị kĩ thuật số tiên tiến. Bằng việc giới thiệu máy nghe nhạc cầm tay iPod, phần mềm nghe nhạc kĩ thuật số iTunes và iTunes Store, công ty đánh mạnh vào nhu cầu âm nhạc và điện tử phổ biến của người tiêu dùng. Năm 2007, Apple gia nhập thị trường điện thoại di động với sản phẩm iPhone, một loại điện thoại di động cảm ứng đa chạm, chứa đựng hầu hết các tính năng của iPod, có trình duyệt riêng dành cho điện thoại và màn hình trình duyệt mang tính cách mạng. Tuy khuyến thích sự đổi mới, Jobs cũng nhắc nhở nhân viên của mình về "con thuyền nghệ thuật"[54] mà ông cho rằng việc tạo ra những sản phẩm vào đúng thời điểm cũng quan trọng ngang với việc phải thiết kế cho nó thật sáng tạo và hấp dẫn.
Jobs vừa nhận được ngưỡng mộ vừa bị phê phán vì kĩ năng thuyết phục và nghệ thuật bán hàng tài ba của ông.
Tháng 4 năm 2005, Jobs trả lời vụ việc Apple bị chỉ trích vì có quy trình tái chế rác thải điện tử kém tại Hoa Kỳ bằng cách mắng mỏ những người ủng hộ môi trường và một số khác tại buổi gặp gỡ hàng năm của Apple tại Cupertino. Tuy nhiên, vài tuần sau, Apple thông báo rằng sẽ nhận lại iPods và trao đổi miễn phí tại các cửa hàng bán lẻ. Chiến dịch thu hồi máy tính phát động bằng để một chiếc máy bay treo băng rôn bay qua trên buổi lễ tốt nghiệp của Đại học Stanford, nơi Jobs là phát ngôn cho phần khai mạc.[18] Trên băng rôn ghi "Steve — Don't be a mini-player — recycle all e-waste" (Steve — Đừng là một chiếc máy chơi nhạc nhỏ bé — hãy tái chế tất cả rác thải điện tử). Năm 2006, ông mở rộng chương trình tái chế của Apple đến bất kì khách hàng Mỹ nào mua một chiếc Mac mới. Chương trình này bao gồm phí giao hàng tận nhà và loại bỏ những thành phần không thân thiện với môi trường trong sản phẩm cũ của hãng.[55]
Jef Raskin, bạn học trước đây của Jobs, từng nói rằng Jobs "hẳn sẽ là một vị vua Pháp tuyệt vời", ám chỉ đến đặc trưng con người hơn đời và thuyết phục của Jobs.[74]
Jobs luôn luôn mong muốn vị thế của Apple và các sản phẩm của công ty được đặt ở vị trí hàng đầu của ngành công nghiệp công nghệ thông tin bằng cách dự báo và thiết lập các xu hướng, ít nhất là trong sự đổi mới và phong cách. Ông tổng kết quan điểm bản thân ở cuối bài phát biểu tại Triển lãm và Hội thảo Macworld diễn ra vào tháng 1 năm 2007 bằng cách trích lời huyền thoại hockey trên băng Wayne Gretzky:[75]
Năm 2005, Steve Jobs cấm tất cả những quyết sách do công ty John Wiley & Sons xuất bản tại các cửa hàng bán lẻ của Apple để phản ứng lại việc xuất bản tiểu sử trái phép iCon: Steve Jobs (Biểu tượng: Steve Jobs).[77] Trong báo cáo doanh thu hàng năm năm 2010, Wiley cho biết việc này đã "đóng lại một giải pháp... để dùng tên gọi ấy cho iPad."[78]
Vào đầu tháng 8 năm 2006, Jobs tuyên bố một phát biểu quan trọng trong Hội thảo Phát triển Toàn cầu diễn ra hàng năm của Apple. Vẻ ngoài "ốm, gần như gầy", phát biểu thiếu sức sống bất thường,[85][86] cùng với tuyên bố quyết định uỷ quyền những phần quan trọng trong vai trò then chốt mà ông vốn đảm đương đã làm dấy lên một làn sóng phương tiện truyền thông và internet xoáy vào vấn đề sức khỏe của ông.[87] Ngược lại, theo tường thuật trên nhật báo Ars Technica, những người có mặt tại Hội thảo các nhà phát triển toàn cầu thấy rằng Jobs "trông có vẻ khoẻ".[88] Người đại diện của Apple cho biết rằng "Sức khoẻ của Steve rất tốt"[89]
Hai năm sau, những nghi vấn tương tự lại diễn ra sau tuyên bố của Jobs tại Hội thảo các nhà phát triển toàn cầu 2008.[90] Apple chính thức tuyên bố rằng Jobs là nạn nhân của một loại vi trùng thông thường và hiện đang dùng thuốc kháng sinh,[91] trong khi những người khác phỏng đoán dấu hiệu về bệnh suy nhược của ông là do các thủ tục Whipple trong điều trị.[92] Tại một cuộc họp tháng 7 thảo luận về doanh thu của Apple, những người tham gia trả lời cho những câu hỏi không ngừng về sức khỏe của Steve Jobs nhấn mạnh rằng đó là một "vấn đề riêng tư". Tuy nhiên, những người khác bày tỏ ý kiến rằng các cổ đông có quyền được biết nhiều hơn, họ muốn biết phương pháp chuyển giao để tiếp tục vận hành công ty của ông.[93] Tờ New York Times xuất bản một bài báo dựa trên một cuộc trò chuyện điện thoại phá kỷ lục với Jobs, cho biết rằng các vấn đề sức khỏe của ông "không đe dọa tính mạng và ông không bị ung thư tái phát".[94]
Ngày 28 tháng 8 năm 2008, truyền hình Bloomberg nhầm lẫn đưa ra bản cáo phó 2500 từ của Jobs trong phần tin tức doanh nghiệp, nhưng không cho biết về độ tuổi và nguyên nhân cái chết (các nhà truyền tin thường lưu trữ các bản cáo phó luôn được cập nhật để dễ dàng đưa tin sự kiện về cái chết không rõ thời điểm của một người nổi tiếng). Mặc dù lỗi được kịp thời sửa chữa, nhiều người đưa tin và các blog đã góp phần thuật lại điều này,[95][96][97] tăng cường các tin đồn liên quan đến sức khỏe của Jobs.[98] Jobs phản ứng trong bài tuyên bố tại Let's Rock vào tháng 9 năm 2008 của Apple bằng cách trích dẫn lời của Mark Twain: "Những tin tức về cái chết của tôi bị cường điệu quá mức. "[99] Tại một sự kiện truyền thông tiếp theo, Jobs kết thúc phần trình bày với màn trình chiếu "110/70", đề cập đến huyết áp của ông, khẳng định rằng sẽ không tiếp tục trả lời các câu hỏi về sức khỏe.[100]
Ngày 16 tháng 12 năm 2008, Apple thông báo rằng phó chủ tịch marketing Phil Schiller sẽ chuyển giao những vị trí chủ chốt cuối cùng của công ty tại Triển lãm và Hội thảo Macworld 2009, một lần nữa làm sống lại các câu hỏi về sức khỏe của Jobs.[101][102][103] Trong tuyên bố đưa ra vào ngày 5 tháng 1 năm 2009 trên trang Apple.com,[104] Jobs cho biết ông đang bị mất cân bằng hóc môn trong vài tháng.[105] Ngày 14 tháng 1 năm 2009, trong một bản ghi nhớ nội bộ của Apple, Jobs viết rằng vào tuần trước, ông đã "nghiệm ra rằng các vấn đề liên quan đến sức khỏe của tôi phức tạp hơn so với suy nghĩ ban đầu" và tuyên bố nghỉ 6 tháng vắng mặt cho đến khi kết thúc tháng 6 năm 2009 để tập trung chăm sóc tốt hơn cho sức khoẻ. Tim Cook, từng đảm nhiệm vai trò tổng giám đốc điều hành khi Jobs vắng mặt năm 2004, trở thành tổng giám đốc điều hành của Apple,[106] trong khi đó Jobs vẫn còn tham gia vào những quyết định chiến lược chủ chốt.[106]
Trong tháng 4 năm 2009, Jobs trải qua ca cấy ghép gan tại Viện Cấy ghép Bệnh viện Đại học Methodist ở Memphis, Tennessee.[107][108] Dự báo của Jobs về kết quả của việc này là "tuyệt vời".[108]
Ngày 17 tháng 1 năm 2011, một năm rưỡi sau khi Jobs trở về từ ca ghép gan, Apple thông báo rằng ông đã được cấp giấy nghỉ phép dưỡng bệnh. Jobs tuyên bố việc ra đi của mình trong một lá thư gửi các nhân viên, cho biết quyết định là để ông có thể tập trung vào tình hình sức khoẻ. Trong thời gian nghỉ dưỡng bệnh của ông vào năm 2009, Apple thông báo rằng Tim Cook sẽ điều hành các hoạt động hàng ngày và Jobs sẽ tiếp tục được tham gia vào các quyết định quan trọng chiến lược của công ty.[109][110] Mặc dù đã rời khỏi, ông vẫn xuất hiện tại sự kiện ra mắt iPad 2 vào ngày 2 tháng 3, tại tuyên bố giới thiệu iCloud trong Hội thảo các nhà phát triển toàn cầu Apple diễn ra vào ngày 6 tháng 6, và tại hội đồng thành phố Cupertino vào ngày 7 tháng 6.[111]
Ngày 27 tháng 11 năm 2007, Jobs được tạp chí Fortune mệnh danh là người có quyền lực nhất trong giới kinh doanh .[114]
Ngày 5 tháng 12 năm 2007, Thống đốc bang California Arnold Schwarzenegger và Đệ nhất phu nhân Maria Shriver đưa nhân vật Jobs vào California Hall of Fame, tọa lạc tại Bảo tàng California về Lịch sử, Phụ nữ và Nghệ thuật.[115]
Tháng 8 năm 2009, Jobs được bầu là doanh nhân được giới trẻ ngưỡng mộ nhiều nhất theo một cuộc khảo sát của tổ chức thanh thiếu niên phi lợi nhuận Junior Achievement.[116]
Ngày 5 tháng 11 năm 2009, tạp chí Fortune mệnh danh Jobs là tổng giám đốc điều hành của thập kỷ.[117]
Tháng 11 năm 2009, Jobs được xếp hạng thứ 57 tronng danh sách những người quyền lực nhất thế giới của công ty truyền thông và xuất bản Forbes.[118]
Tháng 12 năm 2010, thời báo tài chính Financial Times gọi Jobs là nhân vật tiêu biểu của thời báo này trong năm 2010, phần cuối của bài luận đề cập đến trích dẫn trong tự truyện của John Sculley - cựu giám đốc điều hành PepsiCo, người từng điều hành Apple - như sau: "Apple được dự định sẽ trở thành một công ty sản phẩm tiêu dùng tuyệt vời. Đây quả là một kế hoạch điên cuồng. Công nghệ cao không thể được thiết kế và bán như một sản phẩm tiêu dùng." Bài báo kết luận rằng làm thế nào Sculley có thể sai lầm đến vậy.[119]
“Tôi luôn nói rằng nếu đến một ngày nào đó tôi không còn có thể đáp ứng hơn nữa nhiệm vụ và những mong đợi trong vai trò CEO của Apple, tôi sẽ là người đầu tiên cho các bạn biết. Thật không may, ngày đó đã đến”, ông Jobs nói.
Tim Cook (trái) và Steve Jobs (phải). |
“Người hùng” của Quả táo kết luận bằng tuyên bố “những ngày sáng tạo nhất và sáng lạng nhất của Apple đang ở phía trước” và ông mong muốn được đóng góp như chủ tịch hội đồng quản trị, giám đốc và nhân viên Apple nếu hội đồng quản trị cho phép.
Kể từ khi trở lại Apple vào năm 1997, Steve Jobs đã vực dậy Apple từ chỗ gần như phá sản trở thành công ty điện tử tiêu dùng có ảnh hưởng nhất trên thế giới. Với hơn 76 tỷ USD trong ngân hàng, Apple hiện là công ty có vốn hóa thị trường cao hàng thứ hai thé giới, sau ExxonMobil.
Ngoài các dòng sản phẩm máy tính xách tay và máy tính để bàn Mac, Jobs đã chuyển công ty vào lĩnh vực kinh doanh giải trí với iTunes, iPod và là một nhà sản xuất điện thoại di động hàng đầu với chiếc iPhone đình đám. Năm ngoái, Apple đã trình làng chiếc máy tính bảng iPad. Với sản phẩm này, Apple đã tạo ra một loại thiết bị di động thứ ba.
Tim Cook, người sẽ thay thế vị trí của ông Steve Jobs gia nhập Apple vào năm 1998 và được đề bạt lên vị trí COO vào năm 2004. Trước đây, đã có nhiều người nhận xét rằng nếu có ứng viên nào sáng giá nhất để thay thế Steve Jobs, đó chính là Tim Cook – người được coi như nhà quản lý tài ba và hiểu Apple nhất chỉ sau Steve Jobs.
Dưới đây là toàn bộ bức thư của Jobs: Gửi Hội đồng quản trị và Cộng đồng Apple: Tôi luôn nói rằng nếu 1 ngày nào đó tôi không thể làm được nhiệm vụ và những kì vọng ở vị trị CEO của Apple, tôi sẽ báo ngay cho mọi người. Thật đáng tiếc rằng ngày đó đã tới. Vì vậy tôi xin từ chức CEO của Apple. Nếu Hội đồng quản trị thấy hợp lý, tôi sẵn sàng đảm nhiệm chức Chủ tịch Hội đồng quản trị, Ban giám đốc và nhân viên Apple. Để tiếp nối thành công, tôi đề nghị chúng ta nên tiếp tục thực hiện kế hoạch và để Tim Cook giữ chức CEO của Apple. Tôi tin rằng những ngày rực rỡ và sáng tạo của Apple là ở phía trước. Và tôi rất mong có thể nhìn thấy và đóng góp vào những thành công ấy với 1 vai trò mới. Tôi đã có những người bạn thân trong suốt thời gian làm việc ở Apple, và tôi cảm ơn tất cả mọi người vì đã được làm việc cùng mọi người trong những năm vừa qua. Steve. |
Steve Jobs vừa gây sốc cho dư luận khi đột ngột tuyên bố từ chức khỏi ghế giám đốc điều hành (CEO) công ty Apple. Mỗi ngày vẫn có vô số các CEO nghỉ hưu, từ chức, bị sa thải, nhưng vì sao sự ra đi của ông lại gây tác động lớn tới vậy?
Phần lớn người, nếu may mắn, chỉ có thể thay đổi thế giới theo một cách thức nào đó. Nhưng Steve Jobs, với sự nghiệp kinh doanh đầy thăng trầm, xuất hiện trên nhiều sân chơi, đã tạo nên những thay đổi ảnh hưởng tới cả thế giới công nghệ và truyền thông toàn cầu. Các tác động ấy vô tình đã thay đổi cuộc sống của chính chúng ta.
Con người của những cách tân
Steve Jobs được xem là nhà tiên tri về công nghệ, linh hồn của Apple nên sự ra đi của ông sẽ gây nên những tổn thất lớn cho công ty và cả thế giới công nghệ. |
Trong hoạt động mang tính cách mạng đầu tiên ở Apple, vốn được Jobs giúp sáng lập hồi năm 1976, ông đã dựng nên viễn cảnh hoạt động cho công ty và và định hình cuộc cách mạng máy vi tính cá nhân. Chiếc máy tính Apple II mà ông phát triển cùng cộng sự Steve Wozniak không chỉ là máy vi tính cá nhân (PC) duy nhất được phổ cập cho đại chúng khi nó xuất hiện vào năm 1977 mà còn là sản phẩm đã có tác động lâu dài nhất. Vào thời điểm Apple II ngừng sản xuất hồi năm 1993, ước tính có 6 triệu chiếc máy đã được bán hết, đủ để cho thấy sản phẩm này đã rất thành công.
Năm 1984, Steve Jobs tiếp tục thay đổi thế giới máy tính bằng việc phát triển Macintosh, chiếc PC thương mại đầu tiên sử dụng chuột và giao diện đồ họa bắt mắt. Mcintosh đã tạo nên khuôn mẫu điển hình cho mọi máy tính ngày nay hoạt động, dù rằng Apple bị qua mặt trong lĩnh vực buôn bán PC trước “kỳ phùng địch thủ” Microsoft.
Thay đổi cả thế giới theo chiều dài sự nghiệp
Sau khi rời khỏi Apple, Jobs đã điều hành một công ty máy tính không thành công mang tên NeXT. Nhưng ngay trong quá trình “tị nạn” này, Jobs vẫn tạo nên những sản phẩm mang tính tác động thay đổi. Trước tiên, NeXT đã phát triển một hệ điều hành sau đó đã được hợp nhất vào sản phẩm của Apple để cho ra đời hệ điều hành OS X nổi tiếng. Ngoài ra NeXT cũng có một hệ điều hành khác sau này sử dụng trên các thiết bị di động của Apple mang tên iOS.
Quá trình rời khỏi Apple, Jobs cũng mua Pixar, một công ty nhỏ chuyên làm phim hoạt hình bằng công nghệ 3D. Dưới tay ông, Pixar đã biến thành một trong những studio thành công nhất thế giới, trước khi được bán lại cho hãng Disney với giá 7,4 tỉ USD. Pixar đã thay đổi vĩnh viễn cách thức người ta làm phim hoạt hình.
Hoạt động mang tính cách mạng cuối cùng của Jobs diễn ra vào năm 1997, lúc ông trở lại nắm ghế CEO của Apple theo sau thương vụ sát nhập với NeXT. Những gì Jobs nhận được khi đó là một Apple nhỏ hơn rất nhiều so với khi ông dứt áo ra đi, chỉ cho ra đời các sản phẩm tầm thường và có tin nó đang bên bờ vực phá sản.
Dưới bàn tay phù phép của Jobs, chỉ 14 tháng sau Apple vươn lên trở thành một “con quái thú” về lợi nhuận, với mọi sản phẩm tung ra đều gây những cơn sốt mong chờ khổng lồ, dù rằng giá chúng luôn cao hơn sản phẩm của đối thủ.
Khi trở lại Apple, Jobs đã cho ra mắt chiếc máy nghe nhạc iPod. Đây không phải là thiết bị nghe nhạc cá nhân đầu tiên trên thế giới, nhưng nó sở hữu những tính năng công nghệ đỉnh cao, những tiện ích phục vụ khách hàng một cách chu đáo và qua đó đã có những tác động làm thay đổi cách hưởng thụ âm nhạc của thế giới. Theo chân iPod là dịch vụ truyền thông số iTunes, được đánh giá là thành công nhất thế giới.
Chưa dừng lại, Jobs tiếp tục giới thiệu chiếc điện thoại “siêu” thông minh đầu tiên, iPhone. Khi xuất hiện, iPhone đã gây ấn tượng rất mạnh do nó được thiết kế đặc biệt hơn so với các điện thoại thịnh hành lúc đó và nó lại sử dụng giao diện Aqua nổi tiếng đẹp của hệ điều hành OSX. Tuy nhiên, iPhone vẫn đạt được mọi tính năng bình thường của một chiếc điện thoại. Ngoài ra, iPhone còn được trang bị mọi tính năng của một chiếc máy nghe nhạc iPod, một máy giải trí đang phương tiện cầm tay và là một thiết bị PDA (máy hỗ trợ cá nhân kỹ thuật số) hoàn hảo.
Vị CEO của những cuộc cách mạng
Theo chân sau iPhone là chiếc máy tính bảng iPad, hiện đang trong tiến trình thay thế một phần các máy tính xách tay. Và dù gây chú ý với tuyên bố chúng ta đang ở thời kỳ “hậu máy tính cá nhân”, Steve Jobs lại hồi sinh một trong những đứa con đầu lòng của ông, máy tính Mac.
Trong khi có thể không trở thành sản phẩm bán chạy nhất thế giới, Macbook là sản phẩm được cả thế giới thèm khát và tốc độ tăng trưởng doanh số của nó đã vượt xa mọi sản phẩm khác trong ngành công nghiệp PC suốt 5 năm trời. Cuộc cách mạng tiếp tục với sự ra đời của chiếc MacBook Air mảnh mai, vốn tích hợp mọi ưu điểm của máy tính bảng và PC vào một sản phẩm.
Hiện có tin đồn rằng Apple đang ngấm ngầm sáng tạo ra một sản phẩm mới từ một thiết bị hết sức thông dụng và bình thường: TV. Công ty rất kín tiếng về kế hoạch tương lai của họ, nhưng dựa vào lịch sử hoạt động của Jobs, nếu một sản phẩm như thế ra đời, người ta không cần phải ngạc nhiên. Và chính những điều đặc biệt ở trên là lý do vì sao ngày Jobs dứt áo rời khỏi Apple trong vai trò CEO lại không hề bình thường giống sự ra đi của bất kỳ CEO nào khác.
Bức ảnh gây sốc của Steve Jobs sau ngày từ chức
Thân hình hốc hác, tiều tụy cho thấy sức khỏe của cựu CEO Apple ngày một xấu đi, khiến ông không đủ sức gánh vác trọng trách Tổng giám đốc hãng công nghệ lớn nhất thế giới và phải chuyển cho Tim Cook.
Bức ảnh làm buồn lòng người hâm mộ Steve Jobs. Ảnh: TMZ. |
Bức ảnh được Pacific Coast News chụp ngày 26/8 và bán lại cho website chuyên đăng tin về người nổi tiếng TMZ. Huyền thoại của làng công nghệ mặc áo thụng đen dài đến đầu gối và được một người dìu đi. Ông đang phải chống chọi với căn bệnh ung thư tuyến tụy.
Có lẽ đây mới chính là lý do SJ từ chức
Không phải vì SJ chuẩn bị sự ra đi trong vinh quang mà ra đi vì lý do bệnh tật. Làm việc tới suy tàn lực kiệt kiểu này thì không hay ho lắm. SJ không thể cân bằng được giữa công việc và nghỉ ngơi, thật đáng thương. Với tình hình sức khỏe thảm hại như thế này thì SJ sức khỏe kém lắm rồi, hi vọng sống là mong manh. Vinh quang của SJ trả giá thật đắt. Hãy học Bill Gate đi, ra đi nhẹ nhàng khi sức khỏe còn tốt và giúp đỡ người nghèo khó.Khám phá 'linh kiện' làm nên Steve Jobs
Trong trào lưu mổ xẻ thiết bị (teardown) để tìm hiểu những thành phần gì đã tạo nên một sản phẩm, trang CIO đã đem biểu tượng công nghệ của Apple ra phân tích.
Tương tự việc các kỹ sư tại iFixit và iSuppli vẫn bóc tách và chụp ảnh sản phẩm như iPhone và MacBook Air, CIO.com quyết định phân tích Giám đốc điều hành của "Quả táo". |
Case: Steve Jobs có "lớp vỏ" với áo cổ lọ đen và quần jean xanh, tạo cảm giác "không thể thâm nhập" (không thể hiểu thấu CEO này). |
Bộ nhớ Version 1.0: Nhiều người trẻ tuổi nghĩ rằng Jobs là hiện tượng nổi lên gần đây nhờ iPod, iPhone hay iPad. Nhưng ông đã khuấy đảo Silicon Valley từ thời mới thành lập Apple (1976). Ông kiểm soát việc thiết kế sản phẩm, bị sa thải năm 1985, thành lập công ty NeXT, sáng tạo cùng xưởng phim hoạt hình Pixar trước khi trở lại Apple vào năm 1996. |
Bộ vi xử lý Creative (Sáng tạo): Jobs từng học tại một trường xã hội nhân văn và tham gia lớp viết chữ đẹp trước khi bỏ học. Điều này có ảnh hưởng đến phong cách thiết kế của ông. |
Tính năng đặc biệt - Truyền thông bậc thầy: Jobs có khả năng kể một câu chuyện đầy bí ẩn, cuốn hút, thuyết phục và có cao trào. Điều này đã thu hút được một lượng khách hàng trung thành, hay còn gọi là các tín đồ Apple. |
Giao tiếp - Kém thân thiện (Non-User friendly): Jobs có xu hướng đặt nhóm người không sử dụng sản phẩm của Apple, kể cả những nhân vật lớn trong ngành công nghệ, vào thế phòng thủ. |
Bộ tản nhiệt hoạt động kém: CEO này "rất nóng", luôn công kích thẳng vào đối thủ, báo chí, đặc biệt là những người làm lộ bí mật của Apple. Các fan của hãng này lại coi đây là tính cách đặc biệt của một con người đặc biệt. |
Pin có thể sạc lại: Khi ông rời Apple vì lý do sức khỏe, giới công nghệ nhìn thấy tương lai ảm đạm của hãng này khi thiếu vắng vị thủ lĩnh tinh thần. Sau khi Jobs được ghép gan và trở lại, Apple như được tiếp thêm năng lượng (recharged battery). |
Bản quyền: Steve Jobs là CEO trong đời chỉ có một, do đó rất nhiều người muốn bắt chước, muốn trở thành bản sao của ông, nhưng chưa có "hàng nhái" nào thành công. |
Steven Paul Jobs (sinh ngày 24 tháng 2 năm 1955) là ông trùm kinh doanh và sáng chế người Mỹ. Ông là đồng sáng lập viên,[11] chủ tịch, và cựu tổng giám đốc điều hành của hãng máy tính Apple,[12][13] là một trong những người có ảnh hưởng lớn nhất ở ngành công nghiệp vi tính. Trước đây ông từng là tổng giám đốc điều hành của xưởng phim hoạt hình Pixar; sau đó trở thành thành viên trong ban giám đốc của công ty Walt Disney năm 2006, sau khi Disney mua lại Pixar. Ông được công nhận là điều hành sản xuất của bộ phim Toy Story (1995).[14]
Cuối những năm 1970, Steve Jobs cùng nhà đồng sáng lập Apple Steve Wozniak, Mike Markkula,[11] và một số người khác, thiết kế, phát triển và đưa ra thị trường một trong những dòng máy tính cá nhân thành công thương mại đầu tiên, dòng Apple II. Đầu những năm 1980, Jobs là một trong những người đầu tiên nhìn thấy tiềm năng thương mại của giao diện người dùng điều khiển đồ họa bằng cách sử dụng chuột dẫn đến việc ra đời Macintosh.[15][16] Sau khi thất bại trong một cuộc đấu tranh quyền lực với ban giám đốc vào năm 1984,[17][18] Jobs rút khỏi Apple và sáng lập NeXT, một công ty phát triển nền tảng máy tính chuyên về giáo dục và kinh doanh cao hơn. Việc Apple mua lại NeXT vào năm 1996 đưa Steve Jobs trở lại công ty mà ông là đồng sáng lập, sau đó làm việc ở đó trong vai trò tổng giám đốc điều hành từ năm 1997 cho đến năm 2011. Năm 1986, ông mua lại bộ phận đồ họa vi tính của công ty Lucasfilm, sau đó tách ra thành hãng phim hoạt hình Pixar.[19] Ông vẫn là tổng giám đốc điều hành và cổ đông lớn nắm 50,1% cổ phần của Pixar cho đến khi hãng Walt Disney mua lại vào năm 2006.[3] Do đó Jobs trở thành cổ đông cá nhân lớn nhất nắm 7% cổ phần và là thành viên của Hội đồng quản trị của Disney.[20][21][22][23]
Quá trình hoạt động kinh doanh của Steve Jobs đã đóng góp nhiều cho các hình ảnh biểu tượng mang phong cách riêng, nhà doanh nghiệp tiêu biểu của Thung lũng Silicon, nhấn mạnh tầm quan trọng của thiết kế và hiểu biết vai trò thiết yếu của tính thẩm mỹ trong việc thu hút công chúng. Công việc của ông thúc đẩy sự phát triển của các sản phẩm mà chức năng và tính thanh lịch của chúng đã thu hút những người ủng hộ hết mình.[24]
Ngày 24 tháng 8 năm 2011, Steve Jobs tuyên bố từ chức tổng giám đốc điều hành của Apple. Trong thư từ chức, Jobs mạnh mẽ gửi gắm rằng Tim Cook là người kế nhiệm ông. Do yêu cầu này, Jobs được bổ nhiệm làm chủ tịch hội đồng quản trị của Apple.[25][26]
Thuở ban đầu
Jobs sinh ra tại thành phố San Francisco, bang California, Hoa Kỳ[1], được Paul và Clara Jobs nhận làm con nuôi[27] tại Mountain View, California, họ đã đặt tên ông là Steven Paul. Paul và Clara sau đó còn nhận nuôi một đứa con gái đặt tên là Patti. Cha ruột của ông là Abdulfattah Jandali, một sinh viên đại học người Syria,[28] sau này là giáo sư khoa học chính trị,[29]. Mẹ ruột của ông là Joanne Simpson, một sinh viên đại học người Mỹ[28] sau này trở thành nhà ngôn ngữ học.[30] Khi đã lập gia đình, bà sinh và nuôi dưỡng đứa em ruột của Jobs, tiểu thuyết gia Mona Simpson.[31][32][33][34][35][36]Jobs theo học trường trung học Cupertino và Homestead tại thành phố Cupertino, bang California.[24] Sau giờ học, ông thường đến công ty Hewlett-Packard tại Palo Alto, California. Ông nhanh chóng được thuê và làm việc cùng Steve Wozniak trong vai trò là những nhân viên thời vụ mùa hè.[37] Năm 1972, Jobs tốt nghiệp trung học và đăng kí vào học tại cao đẳng Reed College ở Portland, bang Oregon. Mặc dù Steve Jobs bị đuổi sau chỉ một học học kì,[38] ông vẫn tiếp tục dự thính các lớp học tại Reed, như một lớp học về chữ đẹp; trong khi phải ngủ dưới sàn nhà của những người bạn, đổi lon nước ngọt để lấy tiền ăn và nhận các suất ăn miễn phí mỗi tuần tại đền Hare Krishna.[18] Sau này Jobs bày tỏ rằng: "Nếu tôi chưa từng tham dự những khoá học lẻ đó tại trường, Mac sẽ không bao giờ có có nhiều kiểu chữ hay phông chữ cách nhau tỉ lệ cân xứng như vậy."[18]
Mùa thu năm 1974, Jobs quay trở lại California và bắt đầu tham dự các buổi gặp mặt của câu lạc bộ Homebrewe Computer cùng với Wozniak. Ông làm kĩ sư cho hãng Atari, một nhà sản xuất trò chơi điện tử, đồng thời tích góp tiền bạc cho chuyến đi thần thánh sang Ấn Độ.
Sau đó, Jobs đến Ấn Độ cùng với Daniel Kottke, người bạn học tại trường Reed (sau này là nhân viên đầu tiên của Apple), để tìm kiếm sự khai sáng tâm hồn. Ông trở về như một tín đồ Phật giáo, đầu cạo trọc và mặc đồ truyền thống của Ấn Độ.[39][40] Trong thời gian này, Jobs đã thử nghiệm ma tuý, cho biết rằng trải nghiệm LSD là "một trong số hai hay ba thứ quan trọng nhất từng làm trong đời"".[41] Jobs khẳng định rằng, đối với những người quanh nhưng không muốn chia sẻ những nguồn gốc nền văn hoá của ông, họ sẽ không thể nào hiểu được suy nghĩ của ông.[41]
Jobs quay lại công việc trước đây của mình tại hãng Atari và được giao nhiệm vụ tạo một mạch điện tử cho trò chơi Breakout. Nolan Bushnell, nhà sáng lập Atari, cho biết Atari trả 100 đô la Mỹ cho mỗi con chip được loại ra khỏi chiếc máy. Do không hứng thú và cũng không có nhiều kinh nghiệm về thiết kế mạch điện, Jobs đã thoả thuận với Wozniak chia đôi số tiền thưởng nếu Mozniak có thể giảm đến mức thấp nhất số lượng chip.
Vượt quá sự mong đợi của Atari, Wozniak đã giảm lượng chip xuống còn 50, một thiết kế quá nhẹ khiến cho nó không thể tái sản xuất trên một dây chuyền lắp ráp. Vào thời điểm đó, Jobs nói với Wozniak rằng Atari chỉ đưa cho họ 700 USD (thay vì con số thật sự là 5.000 USD) và Wozniak chỉ nhận được con số phân nửa là 350 USD.[42][43][44][45][46][47]
Sự nghiệp
Khởi nghiệp với công ty máy tính Apple
Năm 1976, khi Jobs 21 tuổi và Wozniak 26 tuổi, họ sáng lập công ty Apple Computer trong ga-ra nhà Jobs. Sản phẩm đầu tiên của họ là máy tính cá nhân Apple I. Năm 1977 Apple tung ra sản phẩm tiếp theo, Apple II, một thành quả to lớn đã làm nên tiếng vang cho một công ty còn non trẻ Apple. Năm 1980 Jobs và Wozniak trở thành triệu phú. Họ đã phát triển công ty chỉ 2 người thành một công ty tầm cỡ quốc tế với cả ngàn nhân viên khắp toàn cầu.Steve Jobs muốn một người cùng quản lý công ty Apple cùng mình nên đã thuyết phục giám đốc điều hành của Pepsi lúc đó là John Sculley: "ông có muốn dùng cả đời mình bán thứ nước có đường đó hay muốn có cơ hội thay đổi thế giới?". Năm 1983, John Sculley thay thế Jobs làm giám đốc điều hành do 2 người có những hướng đi khác nhau trong việc điều hành và Apple đang lâm vào tình cảnh khó khăn và hội đồng quản trị Apple lại đứng về phía John Sculley. Jobs từ bỏ công ty, nhưng trước đó vào năm 1984 Apple đã đưa ra một sản phẩm gây tiếng vang, máy tính cá nhân Macintosh.
Sau khi rời bỏ Apple, Jobs đi một chuyến du lịch dài ở Ý, trước khi ông sáng lập NeXT Computer. Năm 1996, NeXT được mua lại bởi Apple, và năm 1997 Steve Jobs trở lại nắm quyền điều hành Apple, sau khi Gil Amelio bị sa thải vì doanh thu của hãng kém cỏi. Từ đó Apple liên tục tung ra những sản phẩm kỳ diệu có tính sáng tạo cao trong ngành công nghệ thông tin như máy iMac, iPod (máy nghe nhạc chiếm 75% thị phần máy nghe nhạc mp3 ở nước Mỹ), hệ điều hành Mac OS X và liên tục nhận giải thưởng sáng tạo của các tạp chí lớn như Business Week.
Năm 2005 đánh dấu một cột mốc quan trọng trong lịch sử công ty Apple khi Steve Jobs tuyên bố giã từ IBM sau 10 năm gắn bó để kết hợp với Intel sản xuất chip cho máy Macintosh. 2 chiếc máy đầu tiên được chuyển sang nền Intel là iMac và MacBook Pro, trước đó khi sử dụng chip IBM tên của chúng là iMac G5 và PowerBook G4. Đến hơn giữa năm 2006 tất cả máy tính Apple đều sử dụng chip Intel, đó là các máy Mac Mini, MacBook, Mac Pro. Các máy tính nền Intel này có khả năng chạy được Windows của Microsoft với phần mềm Boot Camp miễn phí của Apple. Steve Jobs cũng đã giới thiệu hệ điều hành tiếp theo Mac OS 10.5 "Leopard" và thiết bị xem phim, hình, nhạc trên TV kết nối không dây với vi tính mang tên iTV, cả iTV lẫn Leopard đều sẽ được tung ra năm 2007.
Công ty máy tính NeXT
Trong cùng thời điểm, Jobs thành lập nên một công ty khác mang tên NeXT Computer. Cũng như Apple Lisa, máy trạm NeXT ứng dụng công nghệ kĩ thuật cao. Tuy nhiên phần lớn chúng bị ngành công nghiệp đào thải do chi phí cao không cho phép chúng trở nên phổ biến. Mặc dù trong số những người có đủ khả năng mua được, máy trạm NeXT nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ vì những điểm mạnh kỹ thuật của nó, đứng đầu trong số đó là hệ thống phát triển phần mềm hướng đối tượng được cài đặt bên trong.Jobs bán ra sản phẩm NeXt cho những người trong lĩnh vực học thuật và khoa học vì tính công nghệ mới sáng tạo và thực nghiệm mà nó tích hợp, bao gồm kernel (phần mềm, ứng dụng ở mức thấp trong hệ thống, có khả năng thay đổi linh hoạt để phù hợp với phần cứng) Mach, chip xử lý tín hiệu kỹ thuật số và cổng Ethernet.
Jobs bày tỏ rằng NeXTcube là một máy tính "tương tác – giao tiếp thông minh", ông tin rằng chiếc máy này là bước tiếp theo sau máy tính "cá nhân". Điều này có nghĩa là, nếu máy tính có thể cho phép con người dễ dàng giao tiếp và cộng tác với nhau, nó sẽ giúp giải quyết nhiều vấn đề mà máy tính "cá nhân" phải đối mặt.
Trong thời kỳ mà thư điện tử mà con người gửi cho nhau thường là những đoạn văn bản đơn thuần, Jobs muốn giới thiệu hệ thống thư điện tử của NeXT, với tên gọi NeXTMail, như một ví dụ cho triết lý "tương tác – giao tiếp thông minh" của ông. NeXTMail là một trong những dịch vụ đầu tiên hỗ trợ đồ hoạ và âm thanh tích hợp mà người dùng có thể nhấp vào trong thư điện tử.
Jobs điều hành NeXT với một nỗi ám ảnh về việc hoàn thiện thẩm mỹ. Điều này đặt ra căng thẳng đáng kể lên bộ phận phần cứng của NeXT. Trong năm 1993, sau khi chỉ bán bán ra được 50.000 máy, NeXT chuyển hoàn toàn sang phát triển phần mềm với việc phát hành NeXTSTEP/Intel.
Pixar và Disney
Năm 1986, Steve Jobs mua hãng phim đồ họa Lucasfilm (sau là Pixar Studios) với giá 10 triệu đô la, trong đó 5 triệu đô la dùng làm vốn cho hãng.[48] Hãng mới, ban đầu đặt tại xưởng Kerner của Lucasfilm tại San Rafael, California; sau này di dời đến Emeryville, California. Hãng này theo dự định ban đầu được xây dựng để trở thành một nhà phát triển phần cứng đồ hoạ công nghệ cao. Sau hàng năm buôn bán máy tính Pixar Image không thu về lợi nhuận, hãng đã kí hợp đồng với Disney để sản xuất ra những bộ phim hoạt hình đồ hoạ, trong đó Disney sẽ cộng tác tài chính và phân phối.Bộ phim đầu tiên hợp tác do sản xuất mang tên Câu chuyện đồ chơi đã đem lại danh tiếng và sự khen ngợi đối với xưởng phim khi ra mắt vào năm 1995. Hơn 10 năm sau đó, dưới điều hành của giám đốc sáng tạo John Lasseter của Pixar, hãng phim đã cho ra đời những phim hoạt hình nổi tiếng như A Bug's Life (1998), Câu chuyện đồ chơi 2 (1999), Monsters, Inc. (2001), Đi tìm Nemo (2003), Gia đình siêu nhân (2004), Cars (2006), Chú chuột đầu bếp (2007), WALL-E (2008), Up (2009) và Câu chuyện đồ chơi 3 (2010). Trong số đó, Đi tìm Nemo, Gia đình siêu nhân, Chú chuột đầu bếp, WALL-E, Up và Câu chuyện đồ chơi 3 đều nhận được Giải Oscar dành cho phim hoạt hình hay nhất - giải thưởng được đưa ra vào năm 2001.
Ông đổi tên hãng thành Pixar (sau là Pixar Studios). Pixar sản xuất những bộ phim rất thành công như Câu chuyện đồ chơi (Toy Story), Jobs trở thành tỷ phú. Ngày 24 tháng 1 năm 2006, hãng phim Walt Disney bỏ ra 7,4 tỷ đôla để mua lại Pixar Animation Studios. Sau thương vụ này, Steve Jobs có một chỗ trong Hội đồng quản trị và là cổ đông cá nhân lớn nhất của hãng Disney.
Trong năm 2003 và 2004, vì hợp đồng của Pixar với Disney dần hết hạn, Jobs và giám đốc điều hành Disney là Michael Eisner đã cố gắng nhưng thất bại trong việc thương lượng quan hệ cộng tác mới.[49] Đầu năm 2004, Jobs tuyên bố rằng Pixar sẽ tìm kiếm một đối tác mới để sản xuất phim khi hợp đồng với Disney hết hạn.
Vào tháng 10 năm 2005, Bob Iger lên thay thế Eisner tại Disney, sau đó Iger nhanh chóng nối lại quan hệ với Jobs và Pixar. Ngày 24 tháng 1 năm 2006, Jobs và Iger thông báo Disney đã đồng ý mua Pixar với việc chuyển giao toàn bộ cổ phần trị giá 7,4 triệu đô la Mỹ. Khi thoả thuận kết thúc, Jobs trở thành cổ đông cá nhân lớn nhất của hãng Walt Disney, nắm trong tay khoảng 7% cổ phần của hãng.[20] Trong khi đó, Eisner chỉ nắm 1,7% và Roy E. Disney, thành viên của gia đình Disney, cho đến khi qua đời chỉ có khoảng 1% cổ phần của hãng. Jobs tham gia vào ban lãnh đạo công ty dựa trên sự hợp nhất hãng Pixar. Ông cũng đảm trách trông nom vấn đề kinh doanh hoạt hình phối hợp giữa Disney và Pixar với một ghế trong hội đồng lãnh đạo đạo gồm 6 người.
Trở lại Apple
Năm 1996, Apple tuyên bố sẽ mua NeXT với giá 429 triệu đô la Mỹ. Thoả thuận mua bán đạt được vào cuối năm 1996,[50] đưa Jobs trở lại công ty mà ông là đồng sáng lập. Jobs trở thành người đứng đầu trên thực tế, sau đó tổng giám đốc điều hành Gil Amelio bị tước chức vào tháng 7. Ông chính thức mang danh là giám đốc điều hành tạm thời trong tháng 9 năm 1997.[51] Tháng 3 năm 1998, nhằm tập trung cho việc thu lại lợi nhuận cho Apple, Jobs cho ngừng một số dự án như Newton, Cyberdog và OpenDoc. Trong những tháng tiếp theo, nhiều nhân viên có nỗi sợ hãi tăng dần khi gặp Jobs trong thang máy, "lo sợ rằng họ có thể không có một công việc làm khi cánh cửa mở ra. Thực tế là những hành quyết vắn tắt của Jobs hiếm khi xảy ra, nhưng một vài nạn nhân cũng đủ để khủng bố toàn bộ công ty."[52] Jobs cũng thay đổi điều khoản trong bản quyền chế tạo các máy tính dòng Macintosh, khiến chúng trở nên quá tốn kém cho các nhà sản xuất tiếp tục chế tạo.Qua việc mua lại NeXT, hầu hết công nghệ của công ty được ứng dụng cho các sản phẩm của Apple, nổi bật nhất là NeXTSTEP, sau này đã trở thành hệ điều hành Mac OS X. Dưới sự chỉ huy của Jobs, công ty từng bước tăng doanh thu đáng kể qua việc ra mắt iMac và những sản phẩm mới khác. Kể từ đó, những thiết kế kế đầy sức hút và thương hiệu quyền lực vận hành trôi chảy phục vụ cho sự phát triển của Apple. Tại Triển lãm và Hội thảo Macworld 2000, Jobs chính thức từ bỏ chức vụ mang tính lâm thời và trở thành tổng giám đốc điều hành của Apple.[53]
Trong những năm gần đây, công ty đã mở rộng các chi nhánh, liên tục đưa ra giới thiệu và cải tiến những thiết bị kĩ thuật số tiên tiến. Bằng việc giới thiệu máy nghe nhạc cầm tay iPod, phần mềm nghe nhạc kĩ thuật số iTunes và iTunes Store, công ty đánh mạnh vào nhu cầu âm nhạc và điện tử phổ biến của người tiêu dùng. Năm 2007, Apple gia nhập thị trường điện thoại di động với sản phẩm iPhone, một loại điện thoại di động cảm ứng đa chạm, chứa đựng hầu hết các tính năng của iPod, có trình duyệt riêng dành cho điện thoại và màn hình trình duyệt mang tính cách mạng. Tuy khuyến thích sự đổi mới, Jobs cũng nhắc nhở nhân viên của mình về "con thuyền nghệ thuật"[54] mà ông cho rằng việc tạo ra những sản phẩm vào đúng thời điểm cũng quan trọng ngang với việc phải thiết kế cho nó thật sáng tạo và hấp dẫn.
Jobs vừa nhận được ngưỡng mộ vừa bị phê phán vì kĩ năng thuyết phục và nghệ thuật bán hàng tài ba của ông.
Tháng 4 năm 2005, Jobs trả lời vụ việc Apple bị chỉ trích vì có quy trình tái chế rác thải điện tử kém tại Hoa Kỳ bằng cách mắng mỏ những người ủng hộ môi trường và một số khác tại buổi gặp gỡ hàng năm của Apple tại Cupertino. Tuy nhiên, vài tuần sau, Apple thông báo rằng sẽ nhận lại iPods và trao đổi miễn phí tại các cửa hàng bán lẻ. Chiến dịch thu hồi máy tính phát động bằng để một chiếc máy bay treo băng rôn bay qua trên buổi lễ tốt nghiệp của Đại học Stanford, nơi Jobs là phát ngôn cho phần khai mạc.[18] Trên băng rôn ghi "Steve — Don't be a mini-player — recycle all e-waste" (Steve — Đừng là một chiếc máy chơi nhạc nhỏ bé — hãy tái chế tất cả rác thải điện tử). Năm 2006, ông mở rộng chương trình tái chế của Apple đến bất kì khách hàng Mỹ nào mua một chiếc Mac mới. Chương trình này bao gồm phí giao hàng tận nhà và loại bỏ những thành phần không thân thiện với môi trường trong sản phẩm cũ của hãng.[55]
Rút khỏi Apple
Tháng 8 năm 2011, Jobs rút khỏi chức vị tổng giám đốc điều hành của Apple, nhưng vẫn hoạt động tại công ty trên danh phận chủ tịch hội đồng quản trị.[56][57][25] Vài giờ sau tuyên bố này, giá cổ phiếu của Apple trên khi trường giảm 5%[58] Trước đó, mỗi cổ phiếu của Apple đang ở mức tăng.[59] Sự mất giá nhẹ này là do các nhà đầu tư xem xét tầm quan trọng của Jobs đối với Apple, kết hợp với việc tình hình sức khoẻ của ông luôn trong vòng tin tức trong những năm gần đây; hơn nữa ông đã ngừng điều trị y tế từ tháng 1 năm 2011.[60] Theo Forbes, có thể khẳng định rằng tác động này sẽ dẫn đến một con đường tiêu cực hơn cho Apple, ngay cả tại hãng Walt Disney nơi Jobs giữ vai trò là giám đốc.[61] Trong những giờ giao dịch sau vào ngày Jobs đưa ra tuyên bố rút khỏi Apple, cổ phiếu của hãng Walt Disney giảm xuống 1,5%.[62]Đời sống kinh doanh
[sửa] Tài sản
Mặc dù Jobs chỉ kiếm được 1 đô la Mỹ mỗi năm trong vai trò tổng giám đốc điều hành của Apple,[63] ông nắm giữ 5,426 triệu cổ phần của Apple, cũng như 138 triệu cổ phần của Disney (mà ông đã nhận được đổi lại với việc Disney mua Pixar).[64] Forbes ước tính toàn bộ tài sản của ông vào khoảng 5,1 tỉ đô la Mỹ vào năm 2009, điều này khiến ông được xếp vào hạng 43 trong những người Mỹ giàu có nhất.[65] Sau khi truyền hình Bloomberg nhầm lẫn tai hại đưa ra cáo phó của ông vào năm 2008, phóng viên Arik Hesseldahl của tạp chí BusinessWeek ghi rằng "Jobs không nổi tiếng nhiều về những việc làm từ thiện của ông", so với những gì mà Bill Gates đạt được.[66] Sau khi trở lại quyền kiểm soát Apple trong năm 1997, Jobs lờ đi tất cả các chương trình từ thiện đoàn thể.[67]Vụ gian lận cổ phiếu
Năm 2001, Steve được Apple ưu tiên quyền mua cổ phần với số lượng lên tới 7,5 triệu cổ phiếu với đơn giá khi mua vào là 18,3 đô la Mỹ một cổ phiếu, dù giá trị thị trường 1 cổ phiếu tại thời điểm đó là 21,1 đô la Mỹ, do đó phát sinh thu nhập chịu thuế từ 20 triệu đô la Mỹ mà ông không báo cáo trong phần thu nhập. Điều này là do việc ghi lùi ngày quyền mua cổ phần. Nếu tìm ra khả năng pháp lý, Jobs có thể đã phải đối mặt với một số trách nhiệm hình sự và tiền phạt dân sự. Apple cho biết rằng quyền chọn mua cổ phần ban đầu chỉ được ưu tiên tại hội nghị ban quản trị đặc biệt mà có thể sẽ không bao giờ diễn ra. Hơn nữa, các điều tra đang tập trung về việc ghi ngày sai lầm về quyền chọn mua dẫn đến việc dư ra 20 triệu đô la Mỹ. Vụ kiện từ phía cổ đông đối với ban lãnh đạo Apple vì sự thiếu minh bạch vụ việc này là đối tượng của các cuộc điều tra hình sự và dân sự của chính phủ.[68] Mặc dù cuộc điều tra nội bộ riêng của Apple hoàn thành vào ngày 29 thấng 12 năm 2006 đưa kết quả rằng Jobs không có ý thức về việc này và quyền chọn mua cổ phiếu từng cấp cho ông được thu hồi lại mà chưa được áp dụng vào năm 2003, đồng thời số tiền thất thoát được trả lại.[69] Ngày 1 tháng 7 năm 2008 diễn ra một vụ kiện về việc thất thu 7 tỉ đô la Mỹ từ phía các cổ đông đối với một vài thành viên ban lãnh đạo Apple vì dính líu vào vụ gian lận chứng khoán này.[70][71]Tác phong quản lý
Phần lớn tác phong quản lý của Jobs dựa trên tính hung hăng và đòi hỏi cao của bản thân ông. Tạp chí Fortune viết rằng ông "được xem là nhà tự cao tự đại hàng đầu của Thung lũng Silicon."[72] Có thể tìm thấy các bình luận về phong cách nóng nảy của ông trong quyển The Little Kingdom (Tiểu vương quốc); một trong những tiểu sử được Jobs ủy quyền; The Second Coming of Steve Jobs (Sự trở lại lần hai của Jobs) của tác giả Alan Deutschman; và iCon: Steve Jobs (Biểu tượng: Steve Jobs) của tác giả Jeffre S. Young và William L.Simon. Năm 1993, Jobs lọt vào danh sách những ông chủ khó tính nhất của tạp chí Fortune trong vấn đề lãnh đạo Next. Tạp chí Fortune trích dẫn lời của nhà đồng sáng lập Dan'l Lewin cho biết thời gian đó, "Lúc cao độ ở mức không thể tin được... nhưng lúc thấp thì lại không thể tưởng tượng nổi", văn phòng của Jobs trả lời rằng tính cách của ông đã thay đổi kể từ đó.[73]Jef Raskin, bạn học trước đây của Jobs, từng nói rằng Jobs "hẳn sẽ là một vị vua Pháp tuyệt vời", ám chỉ đến đặc trưng con người hơn đời và thuyết phục của Jobs.[74]
Jobs luôn luôn mong muốn vị thế của Apple và các sản phẩm của công ty được đặt ở vị trí hàng đầu của ngành công nghiệp công nghệ thông tin bằng cách dự báo và thiết lập các xu hướng, ít nhất là trong sự đổi mới và phong cách. Ông tổng kết quan điểm bản thân ở cuối bài phát biểu tại Triển lãm và Hội thảo Macworld diễn ra vào tháng 1 năm 2007 bằng cách trích lời huyền thoại hockey trên băng Wayne Gretzky:[75]
Hoạ sĩ phim hoạt hình Floyd Norman nói rằng tại Pixar, Jobs là một "nhân vật già dặn, chín chắn" và không bao giờ can thiệp vào quá trình sáng tạo của các nhà làm phim.[76]Có một câu nói của Wayne Gretzky mà tôi yêu thích. 'Tôi sẽ trượt đến nơi bóng băng sẽ lăn đến, không phải đến nơi bóng đã lăn qua.' Và chúng tôi luôn luôn nỗ lực làm điều đó tại Apple. Ngay từ thuở khởi đầu sơ khai. Và chúng tôi sẽ luôn luôn làm như vậy.—Steve Jobs
Năm 2005, Steve Jobs cấm tất cả những quyết sách do công ty John Wiley & Sons xuất bản tại các cửa hàng bán lẻ của Apple để phản ứng lại việc xuất bản tiểu sử trái phép iCon: Steve Jobs (Biểu tượng: Steve Jobs).[77] Trong báo cáo doanh thu hàng năm năm 2010, Wiley cho biết việc này đã "đóng lại một giải pháp... để dùng tên gọi ấy cho iPad."[78]
Phát minh
Jobs là chủ sở hữu hoặc đồng sở hữu của hơn 230 bằng sáng chế được trao giải hoặc các ứng dụng được cấp bằng sáng chế trong lĩnh vực rộng lớn của công nghệ, từ máy tính cho tới thiết bị di động, giao diện người dùng (bao gồm giao diện dựa trên nền cảm ứng), loa, bàn phím, bộ chuyển năng lượng, cầu thang, móc cài, ống bọc ngoài, dây buộc và bao bì đóng gói sản phẩm.[79][80]Đời sống cá nhân
Steve làm đám cưới với Laurene Powell ngày 18 tháng 3 năm 1991, và họ có ba đứa con. Ông cũng có một đứa con gái từ mối quan hệ trước.Sức khoẻ
Vào giữa năm 2004, Jobs thông báo cho nhân viên của mình rằng kết quả chẩn đoán cho biết ông có một khối u ung thư trong tuyến tụy.[81] Các dự đoán về bệnh ung thư tuyến tụy thường không khả quan, tuy nhiên, Jobs tuyên bố rằng ông bị một loại ung thư ít xâm thực hiếm có gọi là u tuỵ nội tiết.[81] Ban đầu ông phản đối việc áp dụng các biện pháp can thiệp y tế thông thường và bắt tay vào một chế độ ăn uống đặc biệt để ngăn chặn căn bệnh. Nhưng sau đó trong tháng 7 năm 2004, Jobs trải qua một dạng phẫu thuật phổ biến nhất trong việc điều trị ung thư tuyến tuỵ gọi là pancreaticoduodenectomy (hay "thủ tục Whipple"), kết quả cho thấy đã thành công việc cắt bỏ khối u.[82][83] Jobs dường như đã không yêu cầu hay không được trải qua hóa trị hoặc xạ trị.[81][84] Trong thời gian Jobs vắng mặt, Timothy D. Cook, người chịu trách nhiệm đứng đầu về hoạt động và bán hàng trên toàn thế giới tại Apple điều hành công ty.[81]Vào đầu tháng 8 năm 2006, Jobs tuyên bố một phát biểu quan trọng trong Hội thảo Phát triển Toàn cầu diễn ra hàng năm của Apple. Vẻ ngoài "ốm, gần như gầy", phát biểu thiếu sức sống bất thường,[85][86] cùng với tuyên bố quyết định uỷ quyền những phần quan trọng trong vai trò then chốt mà ông vốn đảm đương đã làm dấy lên một làn sóng phương tiện truyền thông và internet xoáy vào vấn đề sức khỏe của ông.[87] Ngược lại, theo tường thuật trên nhật báo Ars Technica, những người có mặt tại Hội thảo các nhà phát triển toàn cầu thấy rằng Jobs "trông có vẻ khoẻ".[88] Người đại diện của Apple cho biết rằng "Sức khoẻ của Steve rất tốt"[89]
Hai năm sau, những nghi vấn tương tự lại diễn ra sau tuyên bố của Jobs tại Hội thảo các nhà phát triển toàn cầu 2008.[90] Apple chính thức tuyên bố rằng Jobs là nạn nhân của một loại vi trùng thông thường và hiện đang dùng thuốc kháng sinh,[91] trong khi những người khác phỏng đoán dấu hiệu về bệnh suy nhược của ông là do các thủ tục Whipple trong điều trị.[92] Tại một cuộc họp tháng 7 thảo luận về doanh thu của Apple, những người tham gia trả lời cho những câu hỏi không ngừng về sức khỏe của Steve Jobs nhấn mạnh rằng đó là một "vấn đề riêng tư". Tuy nhiên, những người khác bày tỏ ý kiến rằng các cổ đông có quyền được biết nhiều hơn, họ muốn biết phương pháp chuyển giao để tiếp tục vận hành công ty của ông.[93] Tờ New York Times xuất bản một bài báo dựa trên một cuộc trò chuyện điện thoại phá kỷ lục với Jobs, cho biết rằng các vấn đề sức khỏe của ông "không đe dọa tính mạng và ông không bị ung thư tái phát".[94]
Ngày 28 tháng 8 năm 2008, truyền hình Bloomberg nhầm lẫn đưa ra bản cáo phó 2500 từ của Jobs trong phần tin tức doanh nghiệp, nhưng không cho biết về độ tuổi và nguyên nhân cái chết (các nhà truyền tin thường lưu trữ các bản cáo phó luôn được cập nhật để dễ dàng đưa tin sự kiện về cái chết không rõ thời điểm của một người nổi tiếng). Mặc dù lỗi được kịp thời sửa chữa, nhiều người đưa tin và các blog đã góp phần thuật lại điều này,[95][96][97] tăng cường các tin đồn liên quan đến sức khỏe của Jobs.[98] Jobs phản ứng trong bài tuyên bố tại Let's Rock vào tháng 9 năm 2008 của Apple bằng cách trích dẫn lời của Mark Twain: "Những tin tức về cái chết của tôi bị cường điệu quá mức. "[99] Tại một sự kiện truyền thông tiếp theo, Jobs kết thúc phần trình bày với màn trình chiếu "110/70", đề cập đến huyết áp của ông, khẳng định rằng sẽ không tiếp tục trả lời các câu hỏi về sức khỏe.[100]
Ngày 16 tháng 12 năm 2008, Apple thông báo rằng phó chủ tịch marketing Phil Schiller sẽ chuyển giao những vị trí chủ chốt cuối cùng của công ty tại Triển lãm và Hội thảo Macworld 2009, một lần nữa làm sống lại các câu hỏi về sức khỏe của Jobs.[101][102][103] Trong tuyên bố đưa ra vào ngày 5 tháng 1 năm 2009 trên trang Apple.com,[104] Jobs cho biết ông đang bị mất cân bằng hóc môn trong vài tháng.[105] Ngày 14 tháng 1 năm 2009, trong một bản ghi nhớ nội bộ của Apple, Jobs viết rằng vào tuần trước, ông đã "nghiệm ra rằng các vấn đề liên quan đến sức khỏe của tôi phức tạp hơn so với suy nghĩ ban đầu" và tuyên bố nghỉ 6 tháng vắng mặt cho đến khi kết thúc tháng 6 năm 2009 để tập trung chăm sóc tốt hơn cho sức khoẻ. Tim Cook, từng đảm nhiệm vai trò tổng giám đốc điều hành khi Jobs vắng mặt năm 2004, trở thành tổng giám đốc điều hành của Apple,[106] trong khi đó Jobs vẫn còn tham gia vào những quyết định chiến lược chủ chốt.[106]
Trong tháng 4 năm 2009, Jobs trải qua ca cấy ghép gan tại Viện Cấy ghép Bệnh viện Đại học Methodist ở Memphis, Tennessee.[107][108] Dự báo của Jobs về kết quả của việc này là "tuyệt vời".[108]
Ngày 17 tháng 1 năm 2011, một năm rưỡi sau khi Jobs trở về từ ca ghép gan, Apple thông báo rằng ông đã được cấp giấy nghỉ phép dưỡng bệnh. Jobs tuyên bố việc ra đi của mình trong một lá thư gửi các nhân viên, cho biết quyết định là để ông có thể tập trung vào tình hình sức khoẻ. Trong thời gian nghỉ dưỡng bệnh của ông vào năm 2009, Apple thông báo rằng Tim Cook sẽ điều hành các hoạt động hàng ngày và Jobs sẽ tiếp tục được tham gia vào các quyết định quan trọng chiến lược của công ty.[109][110] Mặc dù đã rời khỏi, ông vẫn xuất hiện tại sự kiện ra mắt iPad 2 vào ngày 2 tháng 3, tại tuyên bố giới thiệu iCloud trong Hội thảo các nhà phát triển toàn cầu Apple diễn ra vào ngày 6 tháng 6, và tại hội đồng thành phố Cupertino vào ngày 7 tháng 6.[111]
Vinh danh
Ông được Tổng thống Ronald Reagan trao tặng Huân chương Quốc gia về Công nghệ vào năm 1984 cùng với Steve Wozniak (nằm trong số những người đầu tiên từng nhận được vinh dự này),[112] và một Giải thưởng Jefferson cho Dịch vụ công ở hạng mục "Dịch vụ công tuyệt vời nhất do một cá nhân 35 năm tuổi trở xuống" (hay còn gọi là giải thưởng Samuel S. Beard) vào năm 1987.[113]Ngày 27 tháng 11 năm 2007, Jobs được tạp chí Fortune mệnh danh là người có quyền lực nhất trong giới kinh doanh .[114]
Ngày 5 tháng 12 năm 2007, Thống đốc bang California Arnold Schwarzenegger và Đệ nhất phu nhân Maria Shriver đưa nhân vật Jobs vào California Hall of Fame, tọa lạc tại Bảo tàng California về Lịch sử, Phụ nữ và Nghệ thuật.[115]
Tháng 8 năm 2009, Jobs được bầu là doanh nhân được giới trẻ ngưỡng mộ nhiều nhất theo một cuộc khảo sát của tổ chức thanh thiếu niên phi lợi nhuận Junior Achievement.[116]
Ngày 5 tháng 11 năm 2009, tạp chí Fortune mệnh danh Jobs là tổng giám đốc điều hành của thập kỷ.[117]
Tháng 11 năm 2009, Jobs được xếp hạng thứ 57 tronng danh sách những người quyền lực nhất thế giới của công ty truyền thông và xuất bản Forbes.[118]
Tháng 12 năm 2010, thời báo tài chính Financial Times gọi Jobs là nhân vật tiêu biểu của thời báo này trong năm 2010, phần cuối của bài luận đề cập đến trích dẫn trong tự truyện của John Sculley - cựu giám đốc điều hành PepsiCo, người từng điều hành Apple - như sau: "Apple được dự định sẽ trở thành một công ty sản phẩm tiêu dùng tuyệt vời. Đây quả là một kế hoạch điên cuồng. Công nghệ cao không thể được thiết kế và bán như một sản phẩm tiêu dùng." Bài báo kết luận rằng làm thế nào Sculley có thể sai lầm đến vậy.[119]
Trong văn hoá đại chúng
Dựa vào tuổi trẻ, tài sản lớn uy tín cá nhân, cùng với việc thành lập Apple, Jobs trở thành một biểu tượng của nền công nghiệp và công ty Apple. Khi tạp chí Time vinh danh máy tính là "Cỗ máy của năm", tạp chí này đăng kèm theo một tiểu sử dài về Jobs, đánh giá ông là "nhạc trưởng nổi tiếng nhất về những vật tinh vi ở tỉ lệ siêu nhỏ."[120][121] Jobs nổi bật đặc trưng trong ba bộ phim về lịch sử của ngành công nghiệp máy tính cá nhân, bao gồm:- Triumph of the Nerds — phim tài liệu 3 phần năm 1996 chiếu trên PBS, nói về sự trỗi dậy của máy tính gia đình/máy tính cá nhân.
- Nerds 2.0.1 — phim tài liệu 3 phần 1998 của chiếu trên PBS, (tiếp theo của Triumph of the Nerds) ghi lại sự phát triển của internet.
- Pirates of Silicon Valley (Những tên cướp tại thung lũng Silicon) — phim phóng sự dựa trên những sự kiện có thật, sản xuất năm 1999, ghi lại sự phát triển của Apple và Microsoft. Trong phim này, Noah Wyle thủ vai Jobs.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Có ý kiến gì không?