Thứ Ba, 30 tháng 8, 2011

Tuyển sinh Đại học 2011-2012: cười ra nước mắt

Hàng trăm thí sinh đỗ ĐH bỗng chốc trượt?

Gần 300 thí sinh của ĐH Y Dược TP.HCM tưởng đỗ lại hoá ra trượt vì công văn "cấm" của Bộ GD-ĐT mới ban hành ngày 1/8, còn trong cuốn sách thường được xem là "cẩm nang tuyển sinh" ("Những điều cần biết về tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2011") thì nhà trường đã công bố tuyển sinh hệ đào tạo này từ tháng 3. Lỗi tại ai?

Bức xúc vì quyết định đột ngột

Bức thư được đăng tải trên website của trường
Viết thư tới VietNamNet, thí sinh thắc mắc, lẽ ra, khi nhà trường đăng thông tin, Bộ GD-ĐT phải có công văn ngay về việc không cho đào tạo hệ này, chứ không phải chờ đến ngày 1/8/2011 mới thông báo (theo công văn 5304, các trường không được đào tạo hệ ngoài ngân sách mà chỉ được tuyển thí sinh thuộc diện tuyển sinh theo địa chỉ sử dụng (áp dụng cho đối tượng KV1). Điều này khiến cho thí sinh ở các khu vực khác (KV3, KV2, KV2 NT) đến giờ chót mới "té ngửa" vì biết mình bị trượt hệ ngoài ngân sách, ngỡ hệ này vẫn tồn tại như mọi năm.
Một đại diện của phụ huynh viết thư gửi Thứ trưởng Bùi Văn Ga trên trang web của trường: "Tôi đại diện cho phụ huynh của 350 thí sinh ĐH Y Dược TP HCM "đậu thành không đậu". Tại sao ngay từ lúc đầu tuyển sinh, Bộ không đưa ra quy định và tiêu chuẩn cụ thể cho trường mà đến bây giờ mới đưa ra quyết định thay đổi không cho trường tuyển hệ ngoài ngân sách? Điều này làm cho các cháu cảm thấy hụt hẫng và tổn thương vì những mong ước và đam mê với nghề xem như không còn nữa, các em sẽ mất lòng tin và ý chí đối với trường và Bộ!
Lỗi tại ai?
Ông Lý Văn Xuân, Trưởng phòng Đào tạo Trường ĐH Y Dược TP.HCM cho biết: Mọi năm, nhà trường vẫn xin cấp chỉ tiêu đào tạo ngoài ngân sách và được chấp thuận, tuy nhiên, lần này chúng tôi bất ngờ với công văn 5304, vì theo công văn này, trường không được đào tạo hệ ngoài ngân sách. Người học bức xúc vì họ có khả năng học và đóng tiền, còn chúng tôi thì vẫn thiếu chỉ tiêu để đào tạo (khoảng gần 300 chỉ tiêu). Nếu không đào tạo đủ nguồn nhân lực, chúng tôi còn bị Bộ Y tế phê bình.
Một quan chức (giấu tên) của Bộ phân tích: Việc định ra chỉ tiêu và xin chỉ tiêu hàng năm là do các trường đề xuất để Bộ duyệt. Lâu nay, việc xin chỉ tiêu, đặc biệt là chỉ tiêu ngoài ngân sách chủ yếu dựa trên đề xuất của từng trường và dựa trên cơ chế xin-cho. Trường ĐH Y Dược TP.HCM quá tự tin với việc mình sẽ xin được nên dẫn đến tình trạng như hôm nay.
"Có một tình trạng là việc xin-cho không công bằng nên dẫn đến trường nọ ganh tị với trường kia. Có lẽ vì thế, năm nay Bộ trưởng đã quyết định bỏ hệ đào tạo ngoài ngân sách, áp dụng mọi trường có một cơ chế như nhau", vị quan chức này cho biết.
Ông Đỗ Quốc Anh, Vụ trưởng, Giám đốc Cơ quan đại diện Bộ GD-ĐT tại TP.HCM nói với VietNamNet: Việc Bộ không đồng ý cấp chỉ tiêu ngoài ngân sách cho một số trường là điều đúng đắn, nó sẽ giúp xoá bỏ tận gốc cơ chế xin-cho, đảm bảo công bằng cho tất cả trường đại học.
Theo nhiều phụ huynh và thí sinh, việc đưa ra chính sách của Bộ không sai nhưng không nên quá đột ngột như vậy, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của thí sinh. Nếu Bộ thông báo quyết định mới ngay từ trước khi thí sinh nộp hồ sơ thì sẽ không dẫn đến tâm trạng hoang mang và bức xúc của nhiều thí sinh thi như bây giờ.

Là do ĐH Y dược thay đổi điểm chuẩn, TS đậu thành rớt
 
Điểm chuẩn chính thức được ĐH Y dược TP.HCM công bố ngày 26.8 chỉ có một mức điểm cho mỗi ngành, thay vì hai mức điểm gồm hệ ngân sách nhà nước và hệ ngoài ngân sách như trước đây.
Cụ thể, điểm chuẩn của ĐH Y dược TP.HCM như sau:
Ngành
Điểm chuẩn mới (ngày 26.8)
Điểm chuẩn cũ (ngày 9.8)
Hệ ngân sách
Hệ ngoài ngân sách
Bác sĩ đa khoa
26
26,5
24,5
Bác sĩ răng hàm mặt
24,5
25
23,5
Dược sĩ đại học
25,5
26
25
Bác sĩ y học cổ truyền
21,5
21,5
20
Bác sĩ y học dự phòng
20,5
20,5
19,5
Điều dưỡng
19,5
19,5
18
Y tế công cộng
17
17

Xét nghiệm
21,5
21,5
20
Vật lý trị liệu
20
20
19
Kỹ thuật hình ảnh
21
21
20
Kỹ thuật phục hình răng
23
23
21
Hộ sinh (chỉ tuyển nữ)
20
20
18,5
Gây mê hồi sức
21,5
21,5
19,5
Theo đó, hơn 300 TS trúng tuyển hệ ngoài ngân sách vào trường theo mức điểm chuẩn trường công bố ngày 9.8 bỗng dưng thành... rớt.
Có 3 ngành mức điểm chuẩn thay đổi: Bác sĩ đa khoa, Bác sĩ răng hàm mặt và Dược sĩ đại học.
Tiến sĩ Lý Văn Xuân, Trưởng Phòng Đào tạo, Trường ĐH Y dược TP.HCM, giải thích việc thay đổi điểm chuẩn trên là tình thế bắt buộc trường phải làm, do: Ngày 9.8, trường công bố điểm chuẩn chính thức. Đến ngày 15.8, trường nhận được công văn của Bộ GD- ĐT (ngày 11.8.2011) gửi các trường, yêu cầu hội đồng tuyển sinh nhà trường chỉ công bố một mức điểm chuẩn cho tất cả các TS, không phân biệt TS thuộc diện tuyển sinh theo địa chỉ sử dụng và TS khác.
Riêng diện đào tạo ngoài ngân sách, ĐH Y dược chỉ tuyển TS khu vực 1, mỗi đối tượng cách nhau 1 điểm, mỗi khu vực cách nhau 1 điểm (theo điều 33 quy chế tuyển sinh ĐH-CĐ của Bộ GD-ĐT). Các TS này phải được UBND tỉnh lập danh sách đề nghị đi học và hỗ trợ kinh phí đào tạo.

Và gần 300 thí sinh đó tưởng trượt lại thành đỗ

Ông Lý Văn Xuân, Trưởng phòng đào tạo ĐH Y Dược TP.HCM vừa thông báo với VietNamNet: Sau khi lắng nghe bức xúc của thí sinh thi vào ĐH Y Dược, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga đã thông báo với nhà trường qua điện thoại về quyết định chấp thuận cho trường tuyển hệ đào tạo ngoài ngân sách. Như vậy gần 300 thí sinh tưởng trượt nay lại thành đỗ ĐH Y Dược.
Ông Xuân cũng cho biết, trong một hai ngày tới, Bộ sẽ có công văn chính thức về việc chấp thuận ĐH Y Dược có thể tuyển thêm thí sinh cho hệ ngoài ngân sách, như vậy, không chỉ thí sinh thuộc diện KV1 mà các thí sinh ở các khu vực khác (KV3, KV2, KV2 NT) cũng sẽ được tuyển.
Trước đó, chỉ vì công văn 5304 ngày 1/8/2011 của Bộ GD-ĐT mà 280 thí sinh coi như bị trượt ĐH Y Dược TP.HCM. Về việc tại sao trong cuốn Những điều cần biết về tuyển sinh ĐH-CĐ 2011 do Bộ GD-ĐT phát hành, không chỉ có Trường ĐH Y Dược TPHCM mà còn rất nhiều trường công bố chỉ tiêu tuyển hệ ngoài ngân sách, ông Bùi Văn Ga, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT, cho rằng có thể do các trường “hiểu nhầm”. Nhưng dù thế nào thì thí sinh cũng không bị thiệt hại, vì trường chỉ được phép tuyển đủ số chỉ tiêu đã được giao.

Ông Lý Văn Xuân cho biết thêm: ĐH Y Dược TP.HCM hy vọng sẽ tuyển đủ 1610 chỉ tiêu với quyết định này của Bộ. Tuy nhiên, do chưa thể thống kê chính xác ở thời điểm hiện tại nên ông Xuân chưa cho biết trường sẽ tuyển thêm chính xác bao nhiêu thí sinh nữa.
Sáng 30-8, Trường ĐH Y dược TP.HCM cho biết phương án điểm chuẩn đã gửi cho Bộ GD-ĐT (mỗi đối tượng ưu tiên cách nhau 1 điểm, mỗi khu vực ưu tiên cách nhau 0,5 điểm).
Cụ thể như sau:

Thí sinh và phụ huynh đến trường khiếu nại việc “ngỡ đậu thành rớt” ngày 26-8 - Ảnh: Minh Giảng
Trường ĐH Y dược TP.HCM
Điểm chuẩn
Các ngành đào tạo đại học:

- Y đa khoa (học 6 năm)
24,5
- Răng hàm mặt (học 6 năm)
23,5
- Dược học (học 5 năm)
25
- Y học cổ truyền (học 6 năm)
20
- Y học dự phòng (học 6 năm)
19,5
Các ngành đào tạo cử nhân (học 4 năm)

- Điều dưỡng
18
- Y tế công cộng
17
- Xét nghiệm
20
- Vật lý trị liệu
19
- Kỹ thuật hình ảnh
20
- Kỹ thuật phục hình răng
21
- Hộ sinh (chỉ tuyển nữ)
18,5
- Gây mê hồi sức
19,5
PGS.TS Lý Văn Xuân - trưởng phòng đào tạo - cho biết tất cả thí sinh nằm trong diện trúng tuyển theo dự kiến ngày 9-8 của trường sẽ chính thức trúng tuyển (kể cả thí sinh KV1 theo thông báo điểm chuẩn ngày 26-8). Điểm chuẩn trên không phân biệt diện trong ngân sách hay đào tạo theo địa chỉ.
Theo ông Xuân, nhiều khả năng tất cả thí sinh sẽ trúng tuyển theo diện trong ngân sách, không có diện đào tạo theo địa chỉ.
Ngày 9-8, Trường ĐH Y dược TP.HCM công bố điểm chuẩn, trong đó có điểm chuẩn trong ngân sách và ngoài ngân sách. Ngày 11-8, Bộ GD-ĐT có công văn hướng dẫn đào tạo theo địa chỉ và đến ngày 26-8, trường đã công bố điểm chuẩn chung cho tất cả các ngành, riêng đối với diện đào tạo theo địa chỉ, chỉ tuyển thí sinh ở KV1 khiến hàng trăm thí sinh “ngỡ đậu đã thành rớt”.
Với phương án điểm chuẩn ngày 30-8 sẽ được Bộ GD-ĐT phê duyệt trong 1-2 ngày tới, điểm chuẩn chung cho tất cả các ngành (không phân biệt ngân sách và đào tạo theo địa chỉ) sẽ bằng mức điểm chuẩn dành cho diện đào tạo theo địa chỉ như thông báo ngày 9-8.

Trúng tuyển nhưng không được nhập học
Trong kỳ thi tuyển sinh ĐH năm 2011, thí sinh Phạm Huy Tùng (Q.1, TP.HCM) đăng ký dự thi vào Học viện Quân y. Trước kỳ thi, Tùng đã qua sơ tuyển theo quy định tuyển sinh của các trường quân đội và được xác nhận đủ điều kiện dự thi. Với điểm thi 24 (khối B), Tùng trúng tuyển và nhận giấy báo nhập học hệ đào tạo sĩ quan cấp phân đội năm 2011 của Học viện Quân y. Tuy nhiên, đợt khám sức khỏe nhập học do Học viện Quân y tổ chức tại TP.HCM mới đây xác nhận Tùng “bị loạn thị” và không đủ điều kiện theo học tại trường.
Chiều 29-8, đại diện ban tuyển sinh quân sự (Bộ Quốc phòng) cho biết với những thí sinh có nguyện vọng học tại các trường quân sự, sau khi trúng tuyển (dù đã qua sơ tuyển trước kỳ thi) trường vẫn phải khám lại sức khỏe theo quy định của Bộ Quốc phòng. Bên cạnh những yêu cầu khác về sức khỏe, thí sinh bị cận, loạn từ 3 diôp trở lên sẽ không đủ tiêu chuẩn sức khỏe để theo học. Về hướng giải quyết, các trường sẽ có trách nhiệm cấp lại hai giấy chứng nhận kết quả thi cho thí sinh để xét tuyển NV2 vào các trường dân sự.

8 điểm cũng đậu đại học
Nhiều trường ĐH, CĐ đang tìm đủ cách xin được áp dụng điều 33 quy chế tuyển sinh để hạ mức điểm chuẩn. Có hàng chục trường khắp cả nước đang “khoe” đã được áp dụng quy định này để lôi kéo thí sinh.
Thậm chí ngay cả trường mang danh quốc tế cũng có “phao” này.
Khó khăn trong tuyển sinh đầu vào là nguyên nhân để các trường tìm mọi cách được áp dụng điều 33. Trong ảnh: một phụ huynh tìm hiểu Trường ĐH quốc tế Miền Đông, trường này có rất ít thí sinh nộp hồ sơ xét tuyển - Ảnh: Như Hùng

Đợt xét tuyển nguyện vọng (NV) 2 trong kỳ tuyển sinh năm nay đang khá căng thẳng không chỉ đối với thí sinh mà cả với nhiều trường ĐH, CĐ, đặc biệt là các trường ngoài công lập, vì số thí sinh trúng tuyển NV1 quá thấp. Vì vậy hàng loạt trường ồ ạt xin Bộ GD-ĐT cho áp dụng điều 33.
Thực chất điều 33 là nhằm tạo điều kiện cho các trường ĐH vùng và các ĐH đóng trên địa bàn khó khăn tuyển đủ chỉ tiêu cũng như phục vụ việc đào tạo nguồn nhân lực địa phương. Cho nên khi các trường áp dụng điều 33 đồng nghĩa mức điểm chuẩn tuyển sinh sẽ được hạ xuống.
“Phao” 33 cho nhiều trường
Các trường được Bộ GD-ĐT cho phép áp dụng điều 33 ngoài một số trường thuộc vùng Tây Bắc, Tây nguyên, Tây Nam bộ là các trường gặp khó khăn trong tuyển sinh... Không ít trường ngoài công lập được bộ cho “phao” này như: ĐH Lương Thế Vinh (Nam Định), ĐH Phú Xuân (Huế), ĐH Duy Tân (Đà Nẵng), ĐH Phạm Văn Đồng (Quảng Ngãi), ĐH Lạc Hồng (Đồng Nai), ĐH Bình Dương, ĐH Kinh tế - kỹ thuật Bình Dương, ĐH Cửu Long (Vĩnh Long), ĐH Tây Đô (Cần Thơ)...
Lượng tăng, chất giảm
Đến nay Bộ GD-ĐT cũng chưa công bố đầy đủ danh sách các trường được áp dụng điều 33 nên mạnh trường nào trường nấy “khoe”. Thậm chí có trường không thuộc diện được sử dụng quy chế này cũng tự cho mình được quyền áp dụng...
Trường ĐH Lương Thế Vinh là một trong những trường vừa được bộ cho áp dụng điều 33. Cụ thể là mức chênh lệch điểm trúng tuyển giữa các khu vực (KV) kế tiếp được phép lớn hơn 0,5 điểm nhưng không quá 1 điểm đối với các ngành của trường là nuôi trồng thủy sản, bảo vệ thực vật và thú y. Thí sinh nộp hồ sơ vào ba ngành trên ở bậc ĐH có điểm ưu tiên KV tăng thêm 0,5 điểm so với quy định chung ở các KV tương ứng.
Trong thông báo xét tuyển NV2, Trường ĐH Phú Xuân cho biết “trường đã báo cáo xin ý kiến bộ” thí sinh được cộng thêm điểm ưu tiên KV và đối tượng vào điểm thi để đăng ký xét tuyển. Theo đó, điểm ưu tiên KV: thí sinh KV2 được cộng thêm 1 điểm, KV2-NT được cộng thêm 2 điểm, KV1 được cộng thêm 3 điểm; điểm ưu tiên đối tượng: nhóm đối tượng ưu tiên 1 (đối tượng 1-4) được cộng thêm 2 điểm, nhóm đối tượng ưu tiên 2 (đối tượng 5-7) được cộng thêm 1 điểm.
Những thí sinh có hộ khẩu thường trú tại tỉnh Quảng Ngãi đăng ký xét tuyển vào Trường ĐH Phạm Văn Đồng các ngành công nghệ thông tin, công nghệ kỹ thuật cơ khí và ngôn ngữ Anh (bậc ĐH) được áp dụng điểm chênh lệch giữa hai nhóm đối tượng ưu tiên liên tiếp là 1 điểm và chênh lệch giữa hai KV ưu tiên liên tiếp là 1 điểm.
Trường ĐH Tiền Giang cũng thông báo điểm xét tuyển NV2 bậc ĐH, CĐ có mức chênh lệch điểm trúng tuyển giữa hai KV kế tiếp là 1 điểm. Trong khi Trường ĐH Lạc Hồng công bố tin đặc biệt: “do nhu cầu đào tạo nhân lực cho địa phương, nhà trường được áp dụng điều 33 nên thí sinh sẽ được nhân đôi điểm ưu tiên KV”.
Khi các trường được áp dụng điều 33, một thí sinh có thể hưởng ưu tiên cộng thêm đến 5 điểm. Như thế, thí sinh chỉ cần 8 điểm để trúng tuyển vào khối A, D và 9 điểm để vào khối B, C (với những trường có điểm chuẩn bằng điểm sàn). Bài toán về chỉ tiêu xem ra đã có lời giải nhưng mặt trái khi vận dụng quy chế này: lượng tăng lên nhưng chất lại giảm.
Trường quốc tế cũng có “phao 33”
Điều đáng ngạc nhiên là trong số các trường được Bộ GD-ĐT cho phép áp dụng điều 33 năm nay lại có một trường mang danh quốc tế. Đó là Trường ĐH quốc tế Miền Đông (EIU) - tuyển sinh năm đầu tiên đã được bộ cho áp dụng điều 33 đối với thí sinh có hộ khẩu thường trú tại tỉnh Bình Dương. Trong khi học phí của trường này thuộc hàng “khủng”: nhóm ngành kỹ thuật và công nghệ: 20 triệu đồng/năm, điều dưỡng: 15 triệu đồng/năm.
Theo lãnh đạo nhà trường: “Việc bộ cho phép áp dụng điều 33 là vì trường đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho nhu cầu nguồn nhân lực của các khu công nghiệp tại Bình Dương”.
Theo đó, thí sinh tại tỉnh Bình Dương được xét tuyển NV2 như sau (chưa tính điểm ưu tiên KV và đối tượng): điểm xét trúng tuyển cho khối thi A, D1: 10 điểm (KV1), 11 điểm (KV2-NT), 12 điểm (KV2) và 13 điểm cho KV còn lại. Điểm xét trúng tuyển cho khối thi B: 11 điểm (KV1), 12 điểm (KV2-NT), 13 điểm (KV2) và 14 điểm cho KV còn lại.
Như vậy, theo như thông báo của Trường EIU, nếu thí sinh tại tỉnh Bình Dương tính luôn cả điểm ưu tiên thì chỉ cần đạt 8 điểm cả ba môn thi khối A, D1 và 9 điểm cả ba môn thi khối B là có thể trúng tuyển vào trường. Rõ ràng giữa đầu vào với mục tiêu đào tạo theo chương trình tiên tiến, chất lượng cao theo mô hình quốc tế để cung cấp nguồn nhân lực ngành công nghệ cao cho sự phát triển của Bình Dương liệu có hợp lý khi phải xin áp dụng điều 33 để vớt những thí sinh điểm thấp vào trường.
Trời hại không bằng người hại
Các trường ĐH: hoan hô! hoan hô! Sắp giàu rồi! Nguy hại hết chừng: 5 năm nữa khéo có một số cử  nhân, kỹ sư (8 điểm) ra trường xây cầu "Cần Thơ" mất thôi!Trường đại học thì cứ mọc ra như nấm, thu học phí thì ngất ngưỡng. Thời điểm năm 2007 học phí 1 trường công lập tầm 1,8 tr thì nay đã lên từ 3 - 5 tr, còn trường dân lập lúc ấy tầm 15tr thì bạn thử nghĩ xem bây giờ nó sẽ là bao nhiêu? Đó chỉ mới là chuyện tiền bạc chứ chưa nói đến chất lượng dạy.
Đầu vào đã thấp, giáo viên dạy không tâm huyết, cơ sở vật chất thiếu thốn thì chất lượng dạy sẽ thế nào? Rồi những ngành cứ gắn mác "hot" cứ ồ ạt tuyển sinh, ồ ạt đào tạo, ồ ạt "xả" ra thị trường. Thử hỏi làm sao đảm bảo việc làm cho nguồn nhân lực này? Tôi thiết nghĩ việc định hướng phát triển nguồn nhân lực của TW, địa phương là vô cùng quan trọng. Từ đó có những hạn chế thích đáng nhằm "lái" việc đào tạo sao cho phù hợp thực tế.
Không thể để những "cử nhân" nhan nhãn đầy ngoài thị trường, rồi lại than sao thừa thầy thiếu thợ! Mặt khác cũng phải nói đến các bậc phụ huynh, các em học sinh mà sắp tới đây sẽ trở thành sinh viên, vài năm nữa sẽ trở thành "cử nhân" này rằng: "Đừng có ham!" Một thực tế đau lòng là các bác, các em quá ham vào cái hư danh "đại học", để rồi cố sống cố chết vào cho được mà không nghĩ đến con đường xa hơn.
"Oách" một lần để nghe thiên hạ khen vài lời, nhưng hậu quả là để cả đời lận đận cho ai?. Đại học không phải con đường duy nhất đến thành công! Các bác, các em phải cân nhắc thật kỹ giữa khả năng con em mình, khả năng tài chính gia đình mình, định hướng tương lai nghề nghiệp. Trung cấp thì đã sao, cao đẳng, trường nghề thì đã sao? Các ngành nông lâm ngư nghiệp thì sao? Sao cứ phải Tài chính ngân hàng, công nghệ thông tin, quản trị kinh doanh, ... Tại sao chúng ta lại có cái kiểu tâm lý "khinh khi" chúng thế chứ?
Nếu cả xã hội chỉ có "chuyên viên", "chuyên gia", "giám đốc" thì ai làm "nhân viên", "kỹ sư" đây? Các em chọn nhầm trường, nhầm ngành nhầm nghề rồi ai hoang mang, ai đau lòng đây? Chính các em, các bậc phụ huynh. Còn ai được lợi nhất? Chỉ có các "công ty đào tạo"(không phải "trường") này thôi, họ vô tâm "mời gọi", dạy dỗ hời hợt rồi "quẳng" cho các em chiếc bằng "cử nhân" để các em lại hoang mang không chỉ 1 lần nữa giữa công trình đi kiếm việc. Và nếu thất nghiệp, thật sự các em đã mất rất nhiều.
Mất đi thời gian, định hướng, mất đi niềm tin và rất bao nhiêu thứ khác. Lời chân thành nhất tôi mong các bậc phụ huynh, các em học sinh hãy suy xét đó là: Hãy tỉnh táo và suy nghĩ "dân dã" nhất về tương lai của mình. Đừng ham và đừng sống vì "những hào quang lấp lánh" không có thật!

Với 3 môn thi mà các em đạt 8 điểm, bình quân mỗi một môn chưa đến là 2,75 điểm mà các em vẫn đậu đại học thì tôi thật sự không chỉ lo lắng việc học sau này của các em mà còn là nỗi lo cho hệ thống giáo dục của ta nói chung và giáo dục bậc đại học nói riêng.
Cách đây hơn 10 năm thì đậu đại học thật sự là một điều không phải là dễ dàng, các em phải thật sự học thật khá, giỏi khối thi của mình mới mong vượt qua kỳ thi đại học cam go và những con số "chọi" nhìn vào là thấy lo lắng, thấy "sợ"?
So sánh như thế để thấy rằng bây giờ học đại học quá dễ dàng, tôi thấy nhiều trường đại học bây giờ được thành lập quá nhiều, nếu không nói là "như nấm sau mưa", nhiều trường đào tạo ở Việt Nam nhưng lại gắn "mác" quốc tế, nắm lấy tâm lý của đa số học sinh cũng như phụ huynh có là mong muốn hoặc bắt "buộc" con em mình phải vào đại học và có tấm bằng đại học nhưng người ta dù đã biết học lực của mình đến đâu.
Do vậy mới có chuyện Bộ đã quy định điểm sàn nhưng các trường đại học ngoài công lập không tuyển đủ chỉ tiêu nên mới "xé rào" hạ thấp điểm sàn tới mức "không tưởng tượng" để tuyển đủ học sinh vào trường mình dù biết phạm luật.
Tôi cho rằng Bộ cần thiết phải siết chặt và mạnh tay đối với các trường cố tình vi phạm quy chế tuyển sinh cũng như vi phạm về điểm sàn để tuyển thí sinh với những số điểm quá kém.
Đó là chưa kể những hệ lụy về sau, đầu vào quá nhiều (trong đó có quá nhiều yếu kém) nhưng tốt nghiệp ra trường thì các em cũng nắm trong tay bằng cấp chuyên môn là những kỹ sư, những cử nhân tương lai như ai nhưng liệu các em có tìm được việc làm để nuôi sống bản thân mình, có đáp ứng được yêu cầu của chuyên môn mà mình đã được đào tạo để phục vụ cho xã hội hay thất nghiệp và là gánh nặng thêm của ngành giáo dục Việt Nam.

Điểm cực thấp vẫn đỗ đại học

Do “khát” sinh viên, nhiều trường đang đua nhau xin Bộ GD&ĐT được giãn điểm ưu tiên khu vực và ưu tiên đối tượng theo Điều 33 trong Quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ. Cụ thể, các trường xin giãn điểm chênh lệch giữa các khu vực sẽ từ 0,5 điểm lên 1 điểm, giữa các nhóm đối tượng từ 1 điểm lên 1,5 điểm.
Như vậy, nếu thí sinh nào thuộc nhóm ưu tiên 1 (là người dân tộc thiểu số; công nhân ưu tú; chiến sĩ thi đua hoặc con liệt sĩ, thương, bệnh binh nặng...) và ở khu vực 1 (các xã, thị trấn thuộc miền núi, vùng cao, vùng sâu, hải đảo trong đó có các xã thuộc vùng có điều kiện KT-XH đặc biệt khó khăn theo qui định của Chính phủ), tổng số điểm ưu tiên tối đa có thể lên tới 6 điểm.
Trung bình 2-3 điểm mỗi môn cũng có thể đỗ
ĐH Cửu Long là một trong những trường được Bộ GD&ĐT cho phép áp dụng giãn điểm ưu tiên khu vực. Theo thông báo của trường, điểm chênh lệch giữa các khu vực kế tiếp là 1 điểm thay vì 0,5 điểm. Mức điểm giữa các nhóm đối tượng ưu tiên vẫn giữ như bình thường là 1 điểm.
Như vậy, tổng số điểm ưu tiên tối đa của thí sinh là 5 điểm (trong trường hợp thí sinh đó thuộc khu vực 1 và nhóm đối tượng 1). Chiếu với điểm sàn của Bộ GD&ĐT là 13 điểm, ngưỡng điểm chuẩn tối thiểu, 3 môn thi thí sinh chỉ được 8 điểm có thể đủ điểm đỗ ĐH.

Thí sinh làm thủ tục xét tuyển NV2 tại ĐH Công nghiệp TP.Hồ Chí Minh. Ảnh: Phương Vy
Trường CĐ Kinh tế - Kỹ thuật Lâm Đồng còn vừa giãn điểm khu vực, vừa giãn điểm ưu tiên đối tượng. Với mức điểm sàn 10 điểm cho khối A ở bậc CĐ, những thí sinh thuộc khu vực 1, nhóm ưu tiên 1 sẽ chỉ cần 4 điểm là đủ để trở thành tân sinh viên của trường.
Giãn hết cỡ như trên cũng là phương thức được Trường CĐ Kinh tế - Kỹ thuật Kon Tum áp dụng.
Theo chân tỉnh bạn, Trường CĐ Kinh tế - Kỹ thuật Kiên Giang đã gửi đơn đề nghị Bộ cho giãn điểm khu vực. Tuy vẫn chưa được Bộ chấp nhận nhưng trường đã thông báo mức điểm chênh lệch giữa các khu vực sẽ là 1 điểm để thu hút thí sinh.
Việc Bộ GD&ĐT cho phép các trường vận dụng Điều 33 Quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ nhằm tạo điều kiện cho các trường vùng khó khăn đào tạo nhân lực cho địa phương, giúp các ngành khó tuyển thu hút người vào học và để thí sinh người dân tộc thiểu số có cơ hội học tập.
Tuy nhiên, việc thí sinh có điểm thi quá thấp vẫn đỗ ĐH, CĐ đã khiến dư luận e ngại về chất lượng đào tạo. Trong tổng số 284 thí sinh trúng tuyển nguyện vọng 1 của ĐH Cửu Long, chỉ có trên 40 em đạt từ điểm sàn (13 điểm) trở lên. Khoảng 30 em có tổng điểm 3 môn thi từ 9 điểm trở xuống, trong đó có 4 em chỉ đạt 7 điểm.
Mặt khác, số trường được đặc cách giãn điểm tương đối nhiều trong khi danh sách các trường được Bộ đồng ý vận dụng Điều 33 không được công bố rộng rãi nên dư luận cũng không có căn cứ để giám sát, phát hiện các trường hợp không được Bộ phê duyệt nhưng vẫn “ăn theo” để hạ điểm chuẩn để chiêu sinh.
“Thổi còi” nhiều “chiêu” thu hút thí sinh
Ngày 25/8, thời điểm các trường bắt đầu nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển NV2, Bộ GD&ĐT đã yêu cầu các trường không được gửi giấy báo triệu tập trúng tuyển NV2 cho thí sinh không nộp hồ sơ đăng ký xét tuyển NV2 vào trường, kể cả thí sinh có nộp hồ sơ đăng ký xét tuyển NV2 nhưng không đúng quy định. Các trường chỉ được xem xét hồ sơ đăng ký xét tuyển NV2 đúng các khối thi mà các trường đã đăng ký.
Các trường nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển NV2 của thí sinh từ ngày 25/8 đến 17 giờ ngày 15/9. Không nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển NV2 của thí sinh nộp ngoài khoảng thời gian trên.
Điều 33 quy định về việc xây dựng điểm trúng tuyển
1. Khung điểm ưu tiên theo đối tượng và khu vực tuyển sinh:
a) Mức chênh lệch điểm trúng tuyển giữa hai nhóm đối tượng kế tiếp là 1 điểm, giữa hai khu vực kế tiếp là 0,5 điểm.
b) Đối với các trường đóng tại vùng dân tộc thiểu số, mức chênh lệch điểm trúng tuyển giữa các nhóm đối tượng được phép lớn hơn 1,0 điểm nhưng không quá 1,5 điểm để số thí sinh trúng tuyển là người dân tộc thiểu số đạt tỷ lệ cần thiết.
c) Các trường dành chỉ tiêu tuyển sinh để đào tạo theo địa chỉ sử dụng và các trường có nhiệm vụ đào tạo nhân lực cho địa phương, mức chênh lệch điểm trúng tuyển giữa các khu vực được phép lớn hơn 0,5 nhưng không quá 1,0 điểm để tuyển đủ chỉ tiêu đã được giao.
Chậm nhất là ngày 20/9 các trường phải công bố điểm trúng tuyển và danh sách thí sinh trúng tuyển NV2. Hàng ngày, các trường cập nhật thông tin về hồ sơ đăng ký xét tuyển NV2 của thí sinh và công bố công khai trên trang thông tin điện tử của trường.
Bộ GD&ĐT cũng yêu cầu các trường phải tạo điều kiện thuận lợi cho thí sinh được rút hồ sơ đăng ký xét tuyển NV2 đã nộp trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày 25/8 đến 17h ngày 10/9. Lệ phí đăng ký xét tuyển của thí sinh rút hồ sơ đã nộp do Hiệu trưởng các trường xem xét quyết định và công bố công khai. Điểm trúng tuyển NV2 không được thấp hơn điểm trúng tuyển NV1.
Đặc biệt, Bộ yêu cầu các trường cần tập trung tìm các giải pháp nâng cao chất lượng và uy tín của trường, không thông tin quảng bá về việc áp dụng các biện pháp thu hút thí sinh bằng mọi giá, dưới mọi hình thức, thiếu lành mạnh, gây phản cảm và bức xúc trong dư luận xã hội. Bộ GD&ĐT sẽ tổ chức thanh tra công tác xét tuyển của các trường. Tất cả các trường hợp vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm túc theo đúng các quy định hiện hành của pháp luật.

Muốn áp dụng điều 33, phải có cam kết của UBND tỉnh
Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga cho biết bộ đã nhận được nhiều công văn đề nghị được vận dụng điều 33 của quy chế tuyển sinh cho phép nới rộng khoảng cách điểm ưu tiên giữa các khu vực và đối tượng ưu tiên để tăng thêm nguồn tuyển.

Tuy nhiên, bộ mới chỉ phê duyệt cho một số trường đảm bảo đúng nguyên tắc là các trường ở vùng dân tộc, vùng khó khăn, trường đào tạo nguồn nhân lực cho địa phương. Những trường đã được phê duyệt áp dụng điều 33 của quy chế tuyển sinh, ngoài công văn đề nghị của trường còn phải có cam kết về nhiệm vụ đào tạo nhân lực cho địa phương bằng công văn đề nghị của UBND tỉnh thành kèm theo.
Ông Ga cũng cho hay những trường đã được phê duyệt vận dụng điều 33 bao gồm ĐH Huế, ĐH Thái Nguyên, một số trường ĐH ở vùng đồng bằng sông Cửu Long, một số trường đào tạo nhân lực cho địa phương thuộc khu vực miền núi phía Bắc, miền Trung và một số trường đào tạo các ngành trong lĩnh vực nông lâm nghiệp...
Điều 33 trong quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ áp dụng cho những vùng, ngành khó tuyển được phép vận dụng. Theo khoản 1, điều 33 quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2011 quy định về việc xây dựng điểm trúng tuyển. Theo đó, khung điểm ưu tiên theo đối tượng và khu vực (KV) tuyển sinh: mức chênh lệch điểm trúng tuyển giữa hai nhóm đối tượng kế tiếp là 1 điểm, giữa hai KV kế tiếp là 0,5 điểm.
Đối với các trường đóng tại vùng dân tộc thiểu số, mức chênh lệch điểm trúng tuyển giữa các nhóm đối tượng được phép lớn hơn 1 điểm nhưng không quá 1,5 điểm để số thí sinh trúng tuyển là người dân tộc thiểu số đạt tỉ lệ cần thiết. Đối với các trường ĐH, CĐ được giao chỉ tiêu tuyển sinh đào tạo theo địa chỉ sử dụng và đối với những trường có nhiệm vụ đào tạo nhân lực cho địa phương được phép định điểm trúng tuyển theo tỉnh, huyện, vùng với mức chênh lệch điểm giữa các tỉnh, huyện (điểm chênh lệch KV) lớn hơn 0,5 nhưng không quá 1 điểm để tuyển đủ chỉ tiêu đã được giao.
Một số trường năm nay được Bộ GD-ĐT cho phép vận dụng điều 33 sẽ xây dựng cách tính điểm ưu tiên KV tuyển sinh có thể: KV2 được ưu tiên 1 điểm, KV2-NT ưu tiên 2 điểm và KV1 ưu tiên 3 điểm. Như vậy thí sinh nộp hồ sơ đăng ký xét tuyển NV2 vào những trường này sẽ được cộng thêm điểm ưu tiên KV tương ứng, nếu đủ mức điểm chuẩn quy định của trường sẽ trúng tuyển.


Thí sinh bị “ép” trúng tuyển
 Sau hai ngày nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển nguyện vọng (NV) 2, không chỉ thí sinh mà chính các trường ĐH, CĐ cũng rối bời. Nhiều trường bắt đầu dùng chiêu gửi giấy báo nhập học CĐ cho thí sinh không đậu ĐH NV1 mà không gửi giấy chứng nhận kết quả thi như quy định để buộc thí sinh không thể qua trường khác.
Thí sinh và phụ huynh nộp hồ sơ xét tuyển NV2 tại Trường ĐH Văn Lang sáng 26-8 - Ảnh: Như Hùng
Trong khi đó, tính đến chiều qua vẫn còn rất nhiều thí sinh chưa có giấy chứng nhận kết quả thi để tham gia xét tuyển.
Bao nhiêu điểm cũng nhận
Sáng 26-8, tại trường ĐH Hồng Bàng (TP.hCM), một thí sinh thi ĐH khối A được 7,5 điểm hỏi thông tin tư vấn để nộp hồ sơ xét tuyển NV2, một nhân viên tư vấn cho biết số điểm trên có thể nộp vào trường và “bao nhiêu điểm cũng nhận”. “Cứ nộp hồ sơ vào đây, nộp kèm một phong bì ghi rõ tên, địa chỉ, số điện thoại... nhà trường sẽ xét và thông báo kết quả” - nhân viên này mau mắn.
Thí sinh nào đến trường này nộp hồ sơ cũng được nhân viên tuyển sinh phát một “phiếu kê khai thông tin”. Phiếu này ngoài phần ghi tên họ, ngày tháng năm sinh, quê quán, ngành xét tuyển... còn có cả thông tin về “khả năng tài chính để đi du học nước ngoài”. Từ “phiếu kê khai” này, trường sẽ gửi “kết quả xét tuyển” cho thí sinh.
Không đăng ký vẫn nhận giấy báo nhập học
Trong khi đó, nhiều thí sinh khác không có NV học bậc CĐ của một số trường ĐH lại nhận được thư mời nhập học. Thí sinh Nguyễn Hoàng Phú (huyện Dương Minh Châu, Tây Ninh) cho biết mình nhận được giấy báo nhập học bậc CĐ hệ chính quy khóa 2011 của Trường ĐH Kỹ thuật công nghệ TP.HCM (HUTECH) dù không có NV học bậc CĐ của trường này.
Ông Nguyễn Hữu Tài - phụ huynh của Hoàng Phú - cho biết kỳ thi ĐH vừa qua, con ông có NV1 học bậc ĐH ngành công nghệ sinh học của HUTECH (thi “nhờ” tại ĐH Công nghiệp TP.HCM) đạt tổng điểm ba môn là 12,5 điểm (đã cộng điểm ưu tiên), rớt NV1. “Với số điểm này, con tôi dự định xét tuyển vào một trường CĐ công lập. Trường HUTECH chỉ gửi giấy báo nhập học, không gửi giấy chứng nhận kết quả thi nên con tôi không thể xét vào trường khác được. Rõ ràng nhà trường ép buộc con tôi vào học” - ông Tài bức xúc.
Theo lý giải của một cán bộ Trường HUTECH, những thí sinh có NV1 học tại trường nếu không trúng tuyển ĐH, đạt điểm sàn CĐ sẽ được xét trúng tuyển vào bậc CĐ của ngành tương ứng. Trường gửi giấy báo nhập học nhưng thí sinh nào không có NV học cứ đến trường liên hệ để nhận lại giấy chứng nhận kết quả thi. Thí sinh ở xa có thể liên hệ qua điện thoại để trường gửi giấy về. Tương tự, ĐH Công nghiệp thực phẩm TP.HCM cũng mời nhập học những thí sinh không trúng tuyển NV1 nhưng có điểm trên sàn CĐ dù thí sinh không có NV học. Trong khi đó theo quy định của Bộ GD-ĐT, năm nay các trường không được gửi giấy báo triệu tập cho thí sinh không đăng ký xét tuyển vào trường.
Nhập học được tặng quần áo
Theo thông báo xét tuyển của Trường CĐ Viễn Đông, nhà trường không tổ chức thi mà xét tuyển những thí sinh đã dự thi khối A và D1, 2, 3, 4, 5 theo điểm sàn thi ĐH, CĐ 2011 của Bộ GD-ĐT. Tuy nhiên, điều lạ là nhà trường còn rao xét tuyển cả “những ngành dự kiến sẽ mở sớm” với năm ngành học có mã ngành và khối thi hẳn hoi gồm tài chính - ngân hàng, tiếng Anh, điều dưỡng, truyền thông và mạng máy tính. Theo quyển Những điều cần biết về tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2011, trường này chỉ được Bộ GD-ĐT cho phép tuyển sinh sáu ngành bậc CĐ với 600 chỉ tiêu nhưng không có năm ngành trên.
Theo quy định của Bộ GD-ĐT, từ ngày 25-8 các trường ĐH, CĐ không tổ chức thi mới bắt đầu nhận hồ sơ xét tuyển nhưng theo thông báo của trường này, thời gian tuyển sinh và nhập học (chia làm hai đợt): đợt 1 từ 20-7 đến hết 4-9, khai giảng ngày 5-9.
Trong đợt này nếu nộp hồ sơ xét tuyển vào trường, thí sinh được ưu tiên chọn ngành học, giới thiệu ký túc xá, được tặng một bộ đồng phục thể dục thể thao của trường. Đợt 2 từ 5-9 đến hết 2-10, khai giảng ngày 3-10.
Đồng thời, nhà trường còn cho biết trường dành quỹ học bổng lên đến hàng trăm triệu đồng cho học sinh sinh viên được chọn theo từng năm học. Trả lời về thông báo này, lãnh đạo nhà trường cho rằng: “Có thể có sự nhầm lẫn từ nhân viên tuyển sinh của trường, chúng tôi sẽ điều chỉnh”.
Cách đây một tuần, nhiều thí sinh đã tìm đến Trường CĐ Viễn Đông tranh thủ nộp hồ sơ trúng tuyển. Tuy nhiên theo lãnh đạo nhà trường, trong ngày 23-8 trường chỉ nhận một hồ sơ và ngày 24-8 nhận bốn hồ sơ.
“Một số người bạn có con em đạt mức điểm sàn muốn gửi gắm vô trường và một số em bận về quê nên nhà trường giữ chỗ, chưa phải cho nhập học. Đến chiều 26-8 chúng tôi mới nhận được 16 hồ sơ NV2. Còn các thí sinh nộp hồ sơ nhập học có thể là thí sinh hệ CĐ thực hành” - cán bộ này cho biết.
Chưa nhận được giấy báo điểm
Đến nay, hàng trăm thí sinh đang hoang mang vì chưa nhận được giấy chứng nhận kết quả thi để tham gia xét tuyển NV2. Theo nhiều cán bộ tuyển sinh, nguyên nhân là do các trường tổ chức thi chậm trễ trong việc gửi giấy chứng nhận kết quả thi của thí sinh cho các trường không tổ chức thi.
ThS Nguyễn Thị Mai Bình - trưởng phòng đào tạo Trường ĐH Hùng Vương - cho hay: “Hiện nay trường mới chỉ nhận được phiếu điểm từ 35/46 trường và đã gửi về các sở GD-ĐT qua đường bưu điện. Chúng tôi không hề giữ lại phiếu điểm của thí sinh”.
Cán bộ tuyển sinh của nhiều trường ĐH, CĐ lý giải năm nay Bộ GD-ĐT gửi dữ liệu tổng về thí sinh dự thi cả nước (trừ số thí sinh đã trúng tuyển NV1) trễ nên các trường gần như bị động trong việc kiểm dò cũng như công khai thông tin của thí sinh khi nộp hồ sơ xét tuyển NV2. 

 Bệnh “đói” thí sinh
 Những ngày gần đây, thí sinh và cả xã hội tha hồ bất ngờ, ngạc nhiên với các chiêu thu hút người học của hàng loạt trường ĐH ngoài công lập.
Có thể nói chưa năm nào thí sinh “có giá” như năm nay khi được săn đón, chào mời bằng đủ “giải pháp”: thưởng điểm, tặng tiền, cấp học bổng, thậm chí đến người giới thiệu, môi giới cũng được thưởng “tiền công” (!). Trong lịch sử phát triển giáo dục, đây là lần đầu tiên có hiện tượng này. Đáng lo ngại là xu hướng này diễn ra không riêng lẻ, thậm chí vài trường ĐH ngoài công lập còn coi đây là một phương thức cạnh tranh công khai để có người học.
Hơn thế nữa, còn có những trường không thụ động ngồi chờ thí sinh, đã mạnh tay áp dụng những biện pháp xé rào để có người học như công bố điểm trúng tuyển nguyện vọng 2 từ trước khi bắt đầu thời hạn nhận hồ sơ, thí sinh nào đủ điểm sàn đến đăng ký xét tuyển được cấp ngay giấy nhập học, tự ý xét thêm các khối thi, không nằm trong đối tượng điều 33 của quy chế tuyển sinh nhưng đã xét tuyển cả thí sinh có kết quả thi thấp hơn điểm sàn... Những biện pháp vơ vét thí sinh bằng mọi giá chỉ hướng đến mục tiêu tuyển hết chỉ tiêu dự kiến, đã lên tới mức gây sốc cho dư luận xã hội và cả chính Bộ GD-ĐT.
Phần lớn các trường ĐH ngoài công lập, nhất là những trường xé rào các quy định về tuyển sinh, là những trường luôn kêu ca gặp khó khăn về nguồn tuyển. Đó là điều dễ hiểu. Số lượng học sinh tốt nghiệp THPT hằng năm đã ổn định, chất lượng giáo dục phổ thông chưa được cải thiện... nên số thí sinh dự thi ĐH và đạt đủ điểm sàn năm nay chỉ có bấy nhiêu, không thể tăng đột biến. Trong khi đó tổng chỉ tiêu tuyển mới ĐH cứ đều đều tăng, và tỉ lệ thuận với nó là mỗi năm có thêm hàng chục trường ĐH vừa mới ra đời có thêm chỉ tiêu tuyển mới.
Chính vì vậy nhiều chuyên gia giáo dục đã đồng quan điểm khi cho rằng nhiều trường ĐH ngoài công lập bị dồn vào thế yếu trong cuộc cạnh tranh tuyển sinh, có nguyên nhân trực tiếp là do hệ thống trường ĐH ngoài công lập thời gian gần đây đã được phát triển quá nhanh, nhiều trường được thành lập quá dễ dàng, đi vào hoạt động tuyển sinh, đào tạo khi thiếu các điều kiện cần thiết về đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất... Do đó không phụ thuộc vào điểm sàn năm nay cao hay thấp, trong số các trường ĐH ngoài công lập sẽ có những trường dù điểm sàn hạ thấp nữa, có xuống đến 10 điểm vẫn không thể nào tuyển được hết chỉ tiêu như mong muốn.
Bên cạnh đó, việc các trường đua nhau xé rào, cạnh tranh vơ vét thí sinh bằng mọi cách còn do các hình thức chế tài chưa đủ sức răn đe. Nhiều trường ĐH sẵn sàng, thậm chí... mong muốn được nộp phạt vì tuyển vượt vài trăm, thậm chí hàng ngàn chỉ tiêu cũng chỉ bị phạt đến vài chục triệu đồng, trong khi nguồn thu được lại lớn gấp nhiều lần. Tiền phạt cũng từ nguồn thu từ người học mà ra, trường được nhiều hơn mất. Dù có bị khấu trừ chỉ tiêu năm sau cũng vẫn có cơ hội tiếp tục tuyển vượt chỉ tiêu. Đến nay chưa có trường nào bị dừng tuyển sinh hay đóng cửa trường vì liên tục xé rào, tuyển vượt chỉ tiêu cả.
Dù còn có nhiều ý kiến trái ngược nhưng phần lớn các chuyên gia giáo dục có uy tín, các cán bộ quản lý giáo dục ĐH vẫn cho rằng năm nay Bộ GD-ĐT kiên trì chủ trương về điểm sàn là đúng đắn và cần thiết. Vì nếu còn áp dụng phương thức thi “ba chung” như hiện nay thì vẫn cần có điểm sàn.
Nhưng đã đến lúc cần đặt câu hỏi thi tuyển sinh “ba chung” như hiện nay có còn phù hợp? Có thể tìm kiếm một phương thức tuyển sinh khác phù hợp hơn hay chưa để không tái diễn mãi những hiện tượng xé rào tuyển sinh đang có xu hướng trở thành phổ biến trong khi bộ vẫn lúng túng, bị động trước sự biến hóa khôn lường của các chiêu xé rào?
Đăng ký xét tuyển NV 2: Thí sinh được tặng điểm
Dùng tiền, dùng học bổng “khủng” để thu hút thí sinh đăng ký xét tuyển vẫn chưa đủ, các trường còn sẵn sàng xé rào, bất chấp cả quy chế tuyển sinh để thu hút thí sinh nộp hồ sơ NV 2 về trường mình.
Hồ sơ sinh viên để đăng ký xét tuyển kèm theo tờ rơi thông báo “thưởng điểm” cho thí sinh của Trường ĐH Đông Á  - Ảnh: Việt Hùng
Từ đầu tháng 8-2011, trên website của các trường ĐH, CĐ đã tràn ngập thông tin về xét tuyển NV2, 3. Có trường khi nhận hồ sơ của thí sinh đã thông báo mức điểm này “đủ làm hồ sơ nhập học”, có trường “khoe” với thí sinh mình được áp dụng điều 33 quy chế nên điểm chuẩn sẽ giảm xuống. Nặng “đô” hơn, có trường còn thưởng điểm cho thí sinh...
Đăng ký xét tuyển NV2 từ khi có điểm thi
Trong khi đó, theo quy định của Bộ GD-ĐT, năm nay các trường ĐH, CĐ chỉ được phép nhận hồ sơ đăng ký xét tuyển NV2 từ ngày 25-8 đến 15-9. Nhưng từ cuối tháng 7-2011, Trường ĐH Đại Nam đã thông báo tuyển sinh NV2 năm học 2011-2012, trong đó nhà trường cho biết nhận xét tuyển NV2 tất cả hồ sơ phù hợp có điểm tổng ba môn thi trên mức điểm sàn được Bộ GD-ĐT công bố. Đồng thời trong phần “hướng dẫn thí sinh” nêu rõ thời gian đăng ký xét tuyển NV2. Từ ngày thí sinh có kết quả báo thi đến hết giờ giao dịch của bưu điện ngày 15-9.
Cũng từ cuối tháng 7-2011, Trường ĐH Phan Châu Trinh (Quảng Nam) đã thông báo nhận hồ sơ xét tuyển NV2 từ ngày 15-8 và công bố điểm trúng tuyển (điểm thi + điểm ưu tiên) = điểm sàn, có vận dụng điều 33 quy chế tuyển sinh: nhân đôi điểm ưu tiên khu vực. Nhà trường còn nêu rõ học sinh có hộ khẩu thường trú tại miền Trung được tự do chọn ngành học.
Tại Trường ĐH Cửu Long, trong thông báo xét tuyển NV2 ghi “thí sinh NV2 có tổng điểm ba môn (kể cả ưu tiên khu vực và đối tượng) bằng điểm sàn trở lên nhanh chóng đến trường để được hướng dẫn thủ tục xét tuyển và nhập học”. Dù phần cuối của thông báo này ghi chung chung “thời gian xét tuyển NV2” từ ngày 25-8, nhưng ngày 22-8 khi chúng tôi liên lạc thì bộ phận tuyển sinh của trường cho biết “ngay bây giờ thí sinh có thể nộp hồ sơ NV2”.
Thưởng 0,5 điểm
Mấy ngày gần đây nhiều thí sinh, phụ huynh ở Đà Nẵng và một số tỉnh lân cận xôn xao chuyện Trường ĐH Đông Á “tặng 0,5 điểm cho thí sinh”. Chiều 23-8, chúng tôi liên lạc với ban tuyển sinh của trường này về thông tin trên thì được một nhân viên cho biết: “Nếu có phiếu ưu tiên xét tuyển của nhà trường sẽ được tặng điểm. Mỗi sinh viên Trường ĐH Đông Á được nhà trường gửi qua đường bưu điện 1-2 phiếu ưu tiên xét tuyển này để sinh viên đưa cho người thân và bạn bè”.
Khi được biết chúng tôi có người quen vừa thi ĐH chỉ đạt 12,5 điểm khối D (dưới mức điểm sàn ĐH - PV), nhân viên tuyển sinh của trường này không quan tâm đến việc thí sinh có thuộc đối tượng ưu tiên hay khu vực nào, liền tư vấn: “Cứ đăng ký vào học ĐH của trường. Chỉ cần gửi phiếu báo điểm ghi rõ NV vào học ngành nào của trường sẽ được học”.
Đồng thời cán bộ tuyển sinh của trường yêu cầu chúng tôi mua bộ hồ sơ trúng tuyển, trong này có kèm “Phiếu đăng ký ưu tiên xét tuyển năm 2011 vào Trường ĐH Đông Á”. Với phiếu này, thí sinh có tổng điểm thi ĐH, CĐ năm 2011 thấp hơn điểm chuẩn của trường 0,5 điểm chỉ cần điền đầy đủ thông tin và gửi trực tiếp về trường sẽ được công nhận trúng tuyển.
Hiện nay, tại rất nhiều trường ĐH, CĐ ngoài công lập không tổ chức thi, chủ yếu nguồn tuyển từ việc xét tuyển NV2 đều tổ chức tư vấn cho thí sinh thông tin xét tuyển NV2. Điều đáng nói các thí sinh chỉ cần đạt mức điểm sàn ĐH, CĐ đều được các nhân viên tuyển sinh của các trường này tư vấn ngay “mức điểm đó làm hồ sơ đầy đủ nộp vào học luôn”.
Như trường ĐH Hồng Bàng là ví dụ, ngày 23-8 một cán bộ của trường này cho biết nhà trường đã nhận được hơn 100 bộ hồ sơ xét tuyển NV2.
Ông Nguyễn Mạnh Hùng - hiệu trưởng nhà trường - giải thích: “Nhà trường vẫn xét tuyển theo quy định của Bộ GD-ĐT nhưng nhiều thí sinh, phụ huynh đến trường nộp hồ sơ chúng tôi đành nhận vì không thể đuổi họ về được”.
Đồng thời ông Hùng cũng cho biết dự kiến điểm trúng tuyển NV2 vào trường sẽ tương đương điểm sàn nên cán bộ tuyển sinh giải thích “trúng tuyển” với thí sinh như vậy. “Tuy nhiên, không nên khẳng định ngay bây giờ điểm nào sẽ trúng tuyển vì nhà trường chưa xét tuyển. Tôi sẽ rút kinh nghiệm cho các nhân viên để họ tư vấn thí sinh đạt mức điểm sàn là có cơ hội trúng tuyển cao thôi”.
Nhiều trường dùng “phao” điều 33
Ngày 21-8, Trường ĐH Lương Thế Vinh đã hồ hởi công bố “tin đặc biệt quan trọng về tuyển sinh 2011”. Theo đó, nhà trường cho biết ngày 18-8, Bộ GD-ĐT cho phép Trường ĐH Lương Thế Vinh được áp dụng điều 33 của quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ hệ chính quy hiện hành. Cụ thể là mức chênh lệch điểm trúng tuyển giữa các khu vực (KV) kế tiếp được phép lớn hơn 0,5 điểm nhưng không quá 1 điểm đối với các ngành của trường là nuôi trồng thủy sản, bảo vệ thực vật và thú y. Thí sinh nộp hồ sơ vào ba ngành trên ở bậc ĐH có điểm ưu tiên KV tăng thêm 0,5 điểm so với quy định chung ở các KV tương ứng.
Trường ĐH Hà Tĩnh cũng cho biết năm nay trường được Bộ GD-ĐT cho phép vận dụng điều 33 quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2011, nhà trường thông báo cách tính điểm ưu tiên KV tuyển sinh: KV2 được ưu tiên 1 điểm, KV2-NT ưu tiên 2 điểm và KV1 ưu tiên 3 điểm. Hầu hết ngành tuyển sinh khối A, D1 của trường này đều bằng điểm sàn (13 điểm). Như vậy, thí sinh thuộc KV1 dự thi khối A, D1 chỉ cần đạt 10 điểm là trúng tuyển.
Theo ông Bùi Văn Ga - thứ trưởng Bộ GD-ĐT, điều 33 trong quy chế tuyển sinh ĐH, CĐ áp dụng cho những vùng, ngành khó tuyển được phép vận dụng. Các trường phải làm kế hoạch cụ thể, nêu rõ tỉnh cần bao nhiêu nhân lực, ngành nghề, nơi đào tạo... trình UBND tỉnh, thành phố xem xét. Sau đó có tờ trình để Bộ GD-ĐT xem xét và duyệt chứ không được tự do áp dụng điều 33 tuyển sinh ồ ạt theo ý muốn.
 Tuy nhiên, trên thực tế quy định này đang được nhiều trường đua nhau xin được áp dụng để hạ mức điểm chuẩn. Trong tuyển sinh năm trước có trường chưa chính thức được bộ cho phép vẫn “khoe” với thí sinh đã được áp dụng điều 33 để lôi kéo thí sinh.
19 giờ vẫn bán “hồ sơ sinh viên” để tham gia xét tuyển
Chiều 23-8, chúng tôi đến Trường ĐH Đông Á (Đà Nẵng) để hỏi thủ tục xét tuyển vào ĐH-CĐ của trường này và được giới thiệu vào phòng hỗ trợ sinh viên. Tại đây, chúng tôi được thông báo nhà trường xét tuyển các ngành bằng điểm sàn của bộ (ĐH: khối A, D là 13 điểm và khối B, C là 14 điểm, tương tự bậc CĐ là 10 và 11 điểm).
Khi được hỏi về các chính sách ưu tiên, ưu đãi của nhà trường, chúng tôi được giới thiệu được cộng điểm ưu tiên 0,5 điểm và giá trị học bổng năm 2011 dành cho tân sinh viên lên đến 500 triệu đồng. Đồng thời, cán bộ nhà trường hướng dẫn chúng tôi mua hồ sơ sinh viên để được xét tuyển.
Đến khoảng 19g, chúng tôi quay lại trường và mua bộ hồ sơ sinh viên tại cổng bảo vệ nhà trường với giá 5.000 đồng. Mỗi bộ hồ sơ gồm có bì hồ sơ riêng của nhà trường và một tờ giấy bốn trang A4 có đóng dấu treo của nhà trường để điền vào cùng kèm theo tờ gấp ĐH Đông Á - tuyển sinh năm 2011 hướng dẫn cụ thể các bước điền hồ sơ cũng như các ưu tiên, học bổng của nhà trường.

Đủ kiểu “co kéo” thí sinh nộp hồ sơ NV2

Năm nay, cuộc đua “hút” thí sinh ngày càng căng thẳng giữa các trường bởi hầu hết điểm chuẩn xét tuyển NV2 của nhiều trường đưa ra chỉ bằng điểm sàn. Do vậy, nhiều trường tung đủ chiêu để hút thí sinh.



"Khát" thí sinh, nhiều trường vận dụng mọi chiêu để thu hút thí sinh - Ảnh: Việt Hưng
Không dự thi, thí sinh vẫn nhận được giấy báo trúng tuyển!

Thí sinh Nguyễn Duy Hưng, ở Duy Tiên (Hà Nam), năm nay thi duy nhất một trường ĐH Thủy lợi được 12,5 điểm trượt NV1, đang băn khoăn lựa chọn xem nộp hồ sơ NV2 vào trường CĐ nào đó. Tuy nhiên, vừa qua bỗng dưng thí sinh Hưng nhận được giấy trúng tuyển của trường CĐ Thủy lợi (Phủ Lý) thông báo em đã trúng tuyển vào trường. Không chỉ vậy, thí sinh Nguyễn Duy Hưng còn liên tiếp nhận giấy báo nhập học của trường CĐ Công nghệ Bắc Hà và trường CĐ Việt - Đức.

Thí sinh Bùi Duy Quỳnh, Thôn La Mai, huyện Ninh Giang (Ninh Bình), thi khối C vào Học viện Hành chính, được 12,5 điểm. Trong lúc chờ đợi đến ngày nộp hồ sơ xét tuyển NV2, Quỳnh đã nhận được giấy báo trúng tuyển của Trường ĐH Hòa Bình vào các ngành Công nghệ thông tin, Kế toán, Quản trị kinh doanh. Ngoài ra, Quỳnh còn nhận giấy báo trúng tuyển của trường Bách khoa Aptech.

Tương tự như Quỳnh, Bùi Văn Hoàn cũng ở huyện Ninh Giang (Ninh Bình) thi trường Sĩ quan pháo binh nhưng không đỗ. Vừa qua, Hoàn đã nhận được giấy báo trúng tuyển của trường Bách khoa Aptech và CĐ Bách khoa Hưng Yên.

Thí sinh Bùi Duy Quỳnh chia sẻ: “Những bạn học cùng lớp với em, bạn nào cũng nhận được từ 2 - 3 giấy báo trúng tuyển của nhiều trường ĐH, CĐ khác nhau. Nhiều bạn đang phân vân có nên chọn hay không”.
Năm nay, Bộ GD-ĐT đã nghiêm cấm các trường không được gửi giấy báo trúng tuyển cho thí sinh không nộp hồ sơ đăng ký xét tuyển vào trường. Theo đó, Chủ tịch Hội đồng tuyển sinh và những người khác liên quan vi phạm sẽ bị cảnh cáo hoặc có hình thức kỷ luật cao hơn nếu vi phạm lỗi trên. Tuy nhiên, “khát” thí sinh nên nhiều trường phớt lờ quy định trên của Bộ GD-ĐT.
 
Thưởng điểm, cho tiền, miễn học phí cho thí sinh
 
Thông tin trường ĐH dân lập Lương Thế Vinh tặng tiền thí sinh và thưởng tiền cho đơn vị giới thiệu thí sinh vào trường học đã đủ biết trường “khát” thí sinh thế nào. Cụ thể, mỗi thí sinh nhập trường có điểm từ điểm sàn (13 điểm khối A, D và 14 điểm khối B, C) được thưởng 550.000 đồng; điểm từ 16 đến 19,5 thưởng 700.000 đồng và từ 20 điểm trở lên thưởng 1 triệu đồng. Các thí sinh đăng ký vào hệ cao đẳng cũng được thưởng 500.000 đồng. Không chỉ thưởng tiền cho thí sinh, ĐH dân lập Lương Thế Vinh còn công bố sẽ thưởng các trường trung học phổ thông, trung tâm giáo dục thường xuyên, phòng giáo dục, nếu khuyến khích được thí sinh vào học tại trường sẽ được thưởng 250.000 đồng/thí sinh.

Điều 33 Quy chế tuyển sinh (gọi tắt là quy chế 33) quy định mức chênh lệch điểm trúng tuyển giữa các nhóm đối tượng ưu tiên là 1 điểm và giữa hai khu vực kế tiếp là 0,5 điểm. 
Trước đó, Trường ĐH Đông Á cũng đã công khai thông báo sẽ ưu tiên 0,5 điểm cho các thí sinh đăng ký nguyện vọng vào trường sớm. Cụ thể, sinh viên đăng ký ở mục ưu tiên vào trường sẽ được hưởng các quyền lợi như sau: Thí sinh có kết quả thi đại học theo đề chung của Bộ GD-ĐT nhỏ hơn điểm chuẩn trúng tuyển bậc đại học của Trường ĐH Đông Á là 0,5 điểm thì được trúng tuyển vào bậc đại học; thí sinh có kết quả thi đại học, cao đẳng theo đề chung của Bộ GD-ĐT thấp hơn điểm chuẩn trúng tuyển bậc cao đẳng của Trường ĐH Đông Á là 0,5 điểm thì được trúng tuyển vào bậc cao đẳng. Thời gian đăng ký từ tháng 3/2011.

Trong thông báo xét tuyển NV2, NV3, Trường ĐH Lạc Hồng sẽ miễn học phí năm học đầu tiên khi vào học tại trường với thí sinh đạt từ 22 điểm trở lên. Bên cạnh đó, trường cũng thông báo đặc biệt, được áp dụng điều 33 trong quy chế tuyển sinh nên thí sinh sẽ được nhân đôi điểm ưu tiên khu vực. Theo đó, hệ ĐH thí sinh ở KV1 10 điểm là đỗ ĐH, 7 điểm đỗ hệ CĐ. Đặc biệt, nhà trường còn hứa trong quá trình học, sinh viên được lao động thực tế (có lương) tại các doanh nghiệp để tích lũy kinh nghiệm. Nhà trường đảm bảo việc làm cho sinh viên khi tốt nghiệp. Sinh viên đang học có thể nhận học bổng (toàn phần hoặc bán phần), du học nước ngoài. Sinh viên đã tốt nghiệp có thể học Thạc sỹ tại trường hoặc nhận học bổng (toàn phần hoặc bán phần) học Thạc sỹ, Tiến sỹ tại nước ngoài.

Mặc dù quy định của Bộ các trường chỉ được xét tuyển NV2 từ ngày 25/8 - 15/9 nhưng Trường ĐH Phan Châu Trinh thông báo nhận hồ sơ xét tuyển NV2 trực tiếp tại trường hoặc qua đường bưu điện từ ngày 15/08/2011 đến hết ngày 10/9/2011.

8 điểm đỗ ĐH, 5 điểm đỗ CĐ

Để có thí sinh vào học, nhiều trường đã thực hiện biện pháp dung “phao” điều 33 giảm điểm cho thí sinh.

Trường ĐH Công nghệ Đồng Nai thông báo điểm xét tuyển hệ Đại học: khối A, D1: 13 điểm; khối B, C: 14 điểm (đã cộng cả điểm ưu tiên); hệ Cao đẳng: khối A, D1: 10 điểm; khối B, C: 11 điểm (đã cộng cả điểm ưu tiên). Như vậy, tất cả các ngành của trường đều được áp dụng quy chế 33. Với chính sách này, nếu thí sinh vừa được hưởng ưu tiên đối tượng vừa được hưởng ưu tiên khu vực, chỉ cần 5 điểm là có thể trúng tuyển CĐ; 8 điểm trúng tuyển ĐH.

Tương tự, Trường ĐH Phan Thiết thông báo điểm xét tuyển nguyện vọng 2, trong đó, các ngành tuyển sinh trường đều áp dụng điều 33. Như vậy, hệ đại học vào trường thuộc ưu tiên 1, khu vực 1 chỉ còn 8 điểm, hệ cao đẳng là 5 điểm.

Trường ĐH Lương Thế Vinh (Nam Định) vừa thông báo trên trang web của trường: Thí sinh nộp hồ sơ nguyện vọng 2 vào các ngành Bảo vệ thực vật, Nuôi trồng thủy sản và Thú y của trường được cộng thêm điểm ưu tiên khu vực như: KV1 (miền núi, vùng sâu, hải đảo) Quy chế quy định được ưu tiên 1,5 điểm nay tăng 0,5 điểm thành 2 điểm. Do đó điểm trúng tuyển đối với thí sinh khu vực này như sau: khối A, D là 11 điểm, khối B là 12 điểm (chưa tính điểm ưu tiên đối tượng); KV 2 - nông thôn Quy chế quy định được ưu tiên 1 điểm nay tăng thêm 0,5 điểm thành 1,5 điểm. Do đó điểm trúng tuyển đối với thí sinh khu vực này như sau: khối A, D là 11,5 điểm, khối B là 12,5 điểm (chưa tính điểm ưu tiên đối tượng); KV 2 (thành phố, thị xã trực thuộc tỉnh, ngoại thành thành phố trực thuộc trung ương) Quy chế quy định được ưu tiên 0,5 điểm nay tăng thêm 0,5 điểm thành 1 điểm. Do đó điểm trúng tuyển đối với thí sinh khu vực này như sau: khối A, D là 12 điểm, khối B là 13 điểm (chưa tính điểm ưu tiên đối tượng).
Trao đổi với phóng viên, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga cho biết: “Với trường ĐH nào khó tuyển sinh cần sử dụng khoản 1 điều 33 cần phải báo cáo Bộ để xem xét thực hiện theo đúng quy chế. Những trường ĐH,CĐ thực hiện sai Quy chế tuyển sinh, Bộ GD-ĐT sẽ kiểm tra và xử lý theo đúng Quy chế”.
Ông Ngô Kim Khôi, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục đại học cho biết: “Quy chế tuyển sinh đại học, cao đẳng hệ chính quy năm 2011, đã quy định rõ: Cảnh cáo hoặc có hình thức kỷ luật cao hơn đối với Chủ tịch Hội đồng tuyển sinh và những người khác liên quan vi phạm một trong các lỗi như: Gửi giấy triệu tập trúng tuyển cho thí sinh không nộp hồ sơ đăng kí xét tuyển vào trường; Thông báo nhận và kết thúc việc nhận hồ sơ đăng kí xét tuyển của thí sinh không đúng thời gian quy định; Hạ điểm trúng tuyển các nguyện vọng trái quy định; Tính điểm sàn với điểm môn thi đã nhân hệ số. Do vậy, trường nào làm sai sẽ bị xử lý theo quy chế”.

Trục lợi từ... thí sinh điểm thấp
Không ít trường ĐH đã lợi dụng hình thức “đào tạo theo địa chỉ sử dụng” để tuyển thí sinh điểm thấp với học phí cao ngất ngưởng.
Việc đào tạo theo địa chỉ sử dụng (ĐTTĐCSD) - tuyển sinh theo thỏa thuận giữa trường và các công ty sử dụng lao động - đang bị không ít trường ĐH làm cho biến tướng thành việc tuyển những thí sinh (TS) điểm thấp để trục lợi.
Công ty tuyển sinh
Hiện nay trên các trang mạng xuất hiện rất nhiều thông tin tuyển nguyện vọng (NV) 2 ĐTTĐCSD. Các thông báo này cho biết, chỉ cần TS dự thi ĐH, CĐ năm 2011 đủ điểm sàn, sẽ được xét tuyển vào các trường ĐH danh tiếng và cấp bằng chính quy, chỉ khác là họ phải đóng học phí theo thỏa thuận.

Những thông tin tuyển sinh được đăng trên website của Công ty Đào Vũ - Ảnh: Lê Quân
Một website có địa chỉ http://daovu.net được giới thiệu là của Công ty TNHH Đào Vũ, đã đăng tải rất nhiều thông báo về xét tuyển NV2 để ĐTTĐCSD vào nhiều trường như: Học viện Tài chính, ĐH Nông nghiệp, ĐH Thương mại, ĐH Điện lực, ĐH Mỏ Địa chất, ĐH Tài nguyên Môi trường, ĐH Công nghiệp Hà Nội... Đáng lưu ý là số chỉ tiêu (CT) đào tạo này lại do các công ty hoặc các cơ sở đào tạo khác liên kết với trường để tuyển sinh. Chẳng hạn: Công ty CP đầu tư phát triển giáo dục và đào tạo Thanh Hóa liên kết trường ĐH Mỏ Địa chất, ĐH Công nghiệp Hà Nội, Học viện Tài chính mỗi trường 100 CT ĐH chính quy để ĐTTĐCSD. Công ty TNHH nhà nước một thành viên cơ khí Hà Nội liên kết với ĐH Thương mại đào tạo 50 CT ngành kế toán; 50 CT ngành tài chính ngân hàng...

Bên phía công ty không ký với người đi học một cam kết nào, sau khi ra trường vẫn tự mình đi xin việc. Việc cam kết sử dụng sinh viên sau khi tốt nghiệp chỉ là thủ tục để công ty dễ xin chỉ tiêu đào tạo.
Ông Đào Vũ Định - Giám đốc Công ty Đào Vũ

Ngày 9.8, trong vai người nhà TS, chúng tôi đã được ông Đào Vũ Định, Giám đốc Công ty Đào Vũ, hẹn gặp tại một quán trà đá trên đường Trung Hòa (Q.Cầu Giấy, Hà Nội) để tư vấn. Ông Định cho biết: “Với mức điểm sàn khối A thì chọn được lớp kế toán - kiểm toán hoặc tài chính - ngân hàng của trường ĐH Thương mại”. Tuy nhiên, ông Định đưa ra “mức phí đảm bảo vào trường là 60 triệu đồng, nộp trước ít nhất 50%”. Chúng tôi thắc mắc sau khi tốt nghiệp có được làm việc tại Công ty TNHH nhà nước một thành viên cơ khí Hà Nội theo như chương trình liên kết đào tạo giữa hai đơn vị này hay không, ông Định giải thích: “Bên phía công ty không ký với người đi học một cam kết nào, sau khi ra trường vẫn tự mình đi xin việc. Bằng của mình, mình muốn xin ở đâu thì xin, không liên quan gì đến công ty. Việc cam kết sử dụng sinh viên sau khi tốt nghiệp chỉ là thủ tục để công ty dễ xin CT đào tạo”. Khi chúng tôi ngỏ ý muốn “chạy” cho người thân vào Học viện Tài chính, ĐH Mỏ Địa chất thì ông Định đưa ra mức phí đảm bảo để vào trường là 70-80 triệu đồng/suất. Chúng tôi thắc mắc về việc tại sao Công ty Đào Vũ lại được tuyển sinh các chương trình của công ty khác như Công ty CP đầu tư phát triển giáo dục và đào tạo Thanh Hóa, ông Định lý giải: “Đấy là đối tác của Đào Vũ, họ xin được CT và công ty lấy lại”.
Tuyển dưới điểm chuẩn, điểm sàn
Theo tài liệu chúng tôi thu thập được thì năm nay có không ít trường ĐH đã sử dụng hình thức ĐTTĐCSD để hạ thấp điểm trúng tuyển đồng thời để thu học phí cao những đối tượng trúng tuyển hệ này. Để hợp thức hóa số CT được phép ĐTTĐCSD, các trường đã liên kết hoặc phối hợp với một đơn vị khác (chủ yếu là các công ty) để tuyển sinh và đào tạo. Trong đó, công ty hoặc đơn vị liên kết là nơi đề nghị số CT ĐTTĐCSD. Công ty cũng là đơn vị chiêu sinh và “giới thiệu” danh sách TS cho trường. Trường ĐH sẽ đào tạo số sinh viên này như những sinh viên tuyển sinh hệ chính quy nhưng thu học phí theo thỏa thuận giữa nhà trường và công ty!
Không chỉ đào tạo theo đề nghị của các công ty, không ít trường ĐH còn ĐTTĐCSD theo đề nghị của một cơ sở đào tạo khác. Chẳng hạn trường ĐH Điện lực đào tạo 20 CT ĐH cho trường Trung cấp nghề kỹ thuật tổng hợp Hà Nội. Số sinh viên này sẽ học tại trường ĐH Điện lực, kinh phí đào tạo do trường trung cấp thỏa thuận với trường ĐH Điện lực và sinh viên. Trường ĐH Tài nguyên - môi trường phối hợp đào tạo 200 CT ĐH cho trường CĐ nghề Kỹ thuật - Mỹ nghệ với kinh phí đào tạo do người học đóng góp!
Điều đáng nói, đối tượng tuyển sinh của hầu hết các trường nói trên là những TS tốt nghiệp THPT hoặc tương đương, đã dự kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ năm 2011 có kết quả tuyển sinh đạt từ điểm sàn trở lên và xét tuyển theo quy định tại mục C điều 33 quy chế tuyển sinh. Với thỏa thuận này, các TS tuyển theo chương trình ĐTTĐCSD (dù không đúng với đối tượng theo quy định của Bộ GD-ĐT) sẽ được xét tuyển với mức điểm chuẩn, điểm sàn thấp hơn mức điểm chuẩn chung, tối đa tới 3 điểm.

Trục lợi từ... thí sinh điểm thấp: Kẽ hở của quy chế
Từ thực tế tuyển sinh diện đào tạo theo địa chỉ sử dụng không đúng với quy định, nhiều người đặt vấn đề có nên tồn tại chủ trương đào tạo này hay không?
 
Minh họa: DAD
Công ty bán buôn đồ dùng xin đào tạo ngành... khai thác mỏ
Khi tìm hiểu về các công ty xem họ có nhu cầu thực sự về nguồn nhân lực như đã liên kết với các trường ĐH hay không, PV Thanh Niên đã phát hiện nhiều điều bất ổn. Công ty cổ phần đầu tư phát triển giáo dục và đào tạo Thanh Hóa hiện có ngành nghề kinh doanh chính là “bán buôn đồ dùng khác cho gia đình - trừ buôn bán dược phẩm”. Theo giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Thanh Hóa thì công ty này có trụ sở chính ở thôn 2 xã Quảng Hưng, TP Thanh Hóa. Khi PV Thanh Niên đến đây thì thấy tại địa điểm này chỉ có trường Trung cấp tư thục Bách nghệ do công ty này thành lập. Ngoài ra, khu vực xung quanh không thấy biển hiệu ghi trụ sở hoặc văn phòng của công ty.
Chúng tôi vào trường để tìm gặp ông Lê Văn Quyền - Giám đốc công ty nhưng một nhân viên cho biết ông hiện không có ở trường. Phóng viên giới thiệu là thí sinh (TS) tìm hiểu thông tin về tuyển sinh thì nhân viên này tỏ ra hết sức cảnh giác và nói có gì gặp lãnh đạo mà hỏi. Chúng tôi cũng đã cố gắng liên lạc với ông Quyền qua điện thoại di động nhưng ông đều không nghe máy. Tuy nhiên, đối chiếu với những ngành nghề kinh doanh mà công ty này đăng ký thì những ngành mà công ty đề nghị các trường đào tạo thực sự tréo ngoe. Ví dụ: trong các ngành nghề kinh doanh của công ty không thấy có ngành nào liên quan tới lọc hóa dầu, trắc địa, tự động hóa, khai thác mỏ... như công ty đề nghị ĐH Mỏ Địa chất đào tạo.
Tìm hiểu về Công ty TNHH nhà nước một thành viên cơ khí Hà Nội, chúng tôi cũng thấy những chuyện tương tự. Theo công bố về lĩnh vực hoạt động kinh doanh của công ty thì đơn vị này chủ yếu sản xuất và chế tạo các loại máy móc thiết bị công nghiệp. Thế nhưng công ty đã đề nghị ĐH Thương mại đào tạo những ngành chẳng liên quan như tài chính ngân hàng...
Trường ĐH không kiểm soát được
Lãnh đạo một số trường ĐH có đào tạo cho các công ty nói trên đều thừa nhận không thể kiểm soát được việc các công ty này có nhu cầu sử dụng nhân lực hay không, chỉ thấy họ đề nghị đào tạo để sử dụng thì đồng ý!
Ông Đinh Văn Sơn, Hiệu trưởng trường ĐH Thương mại, cho biết: “Năm nay có rất nhiều đơn vị đến trường đề nghị đào tạo nhân lực để sử dụng nhưng trường chỉ đồng ý đào tạo cho Công ty TNHH nhà nước một thành viên cơ khí Hà Nội vì thấy đây là công ty của nhà nước”. Tuy nhiên, ông Sơn thừa nhận: “Trường đã có công văn xin phép Bộ được bổ sung chỉ tiêu (CT) để đào tạo cho công ty này nhưng hiện nay, Bộ GD-ĐT chưa cho phép nên trường đã thông báo lại cho công ty này rồi”. Ông Lê Trọng Thắng, Trưởng phòng Đào tạo ĐH Mỏ Địa chất, cũng cho hay: “Công ty cổ phần đầu tư phát triển giáo dục và đào tạo Thanh Hóa đến đề nghị với trường, thấy quy chế cho phép các trường được dành CT đào tạo theo địa chỉ sử dụng thì nhà trường đồng ý đào tạo. Cơ sở để tin tưởng chỉ là thấy công ty này được nhiều trường ĐH lớn cũng đồng ý đào tạo! Tuy nhiên, đến nay nhà trường chưa xét tuyển cho đối tượng nào mà mới chỉ ký thỏa thuận với công ty”.
Bộ GD-ĐT lúng túng
Năm nay, ngay từ trước khi diễn ra kỳ thi tuyển sinh ĐH, lãnh đạo Bộ GD-ĐT đã nhiều lần khẳng định không cấp CT đào tạo theo nhu cầu xã hội cho bất kỳ trường nào. Thế nhưng, trên thực tế rất nhiều trường đã xin được đào tạo theo địa chỉ sử dụng để biến thành các CT đào tạo thu học phí cao.
Điều 33 Quy chế tuyển sinh của Bộ GD-ĐT quy định: “Các trường dành CT tuyển sinh để đào tạo theo địa chỉ sử dụng và các trường có nhiệm vụ đào tạo nhân lực cho địa phương, mức chênh lệch điểm trúng tuyển giữa các khu vực được phép lớn hơn 0,5 nhưng không quá 1 điểm để tuyển đủ CT được giao”. Do vậy, có rất nhiều trường áp dụng quy định này để tuyển những TS không đủ điểm trúng tuyển để đào tạo theo địa chỉ sử dụng. Theo quy trình của việc đào tạo theo địa chỉ sử dụng thì danh sách TS đào tạo là do đơn vị đối tác gửi cho trường. Vì thế các công ty đã “thả cửa” chiêu sinh và thu tiền của người học.
PV Thanh Niên đã liên hệ với Bộ GD-ĐT để tìm hiểu về chủ trương đào tạo theo địa chỉ sử dụng thì được Bộ GD-ĐT gửi tới một văn bản hướng dẫn về tuyển sinh theo địa chỉ sử dụng, được ký và ban hành ngày 11.8.2011. Theo đó, đối tượng tuyển sinh là những TS dự thi ĐH, CĐ năm 2011 nhưng chỉ áp dụng tuyển sinh theo địa chỉ sử dụng cho đối tượng ở vùng sâu vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng dân tộc thiểu số. Những đơn vị được đề nghị đào tạo là UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư. Trách nhiệm của đơn vị này hỗ trợ kinh phí cho người học; phối hợp với các trường trong quá trình tuyển, quản lý người học trong suốt quá trình đào tạo đồng thời phải tiếp nhận và phân công công tác cho người học sau khi tốt nghiệp.
Đó là chưa kể hiện vẫn tồn tại chương trình cử tuyển nhằm ưu tiên đào tạo nhân lực cho những vùng khó khăn. Trước thực trạng lộn xộn này, một chuyên gia giáo dục bức xúc nói: “Không hiểu tại sao Bộ lại có chủ trương đào tạo theo địa chỉ sử dụng. Nếu các công ty có nhu cầu sử dụng nhân lực thì hoàn toàn có thể tuyển trên thị trường lao động. Còn nếu để ưu tiên cho những vùng khó khăn có nguồn tuyển thì đã có chủ trương cử tuyển rồi”.

Rải tiền “câu” thí sinh
Tặng tiền cho thí sinh, trả tiền “môi giới” cho những ai giới thiệu được thí sinh đến trường nhập học là những “chiêu” đang được nhiều trường ĐH tung ra trong tuyển sinh năm nay.

Phụ huynh và thí sinh tìm hiểu thông tin, nghe tư vấn về xét tuyển NV2 tại Trường ĐH Kinh tế - tài chính TP.HCM. Đây là trường dành nhiều loại học bổng cho thí sinh vào trường - Ảnh: Như Hùng
Có vẻ như đợt xét tuyển nguyện vọng (NV) 2 tới đây không chỉ là “cuộc đua” của thí sinh, mà còn là cuộc cạnh tranh khốc liệt của các trường ĐH, nhất là các trường ngoài công lập trong “chiến dịch” lôi kéo thí sinh vào trường mình.
Điểm càng cao, tiền càng nhiều
Hầu hết là trường khó khăn trong tuyển sinh
Hầu hết những trường này là ngoài công lập, có trường vừa thành lập, tuyển sinh lần đầu và cũng có trường nhiều năm nay rất khó khăn trong tuyển sinh. Trường ĐH Lương Thế Vinh năm nay có 1.400 chỉ tiêu nhưng chỉ tuyển được vài chục từ NV1 nên chủ yếu dành chỉ tiêu là xét tuyển NV2, 3. Trường ĐH Thái Bình Dương có 900 chỉ tiêu nhưng cũng chỉ có 92 thí sinh đăng ký NV1. Kết quả chỉ có ba thí sinh đạt từ điểm sàn trở lên và trúng tuyển.
Từ thực tế tuyển sinh èo uột những năm trước, Trường ĐH Phan Châu Trinh (Quảng Nam) vừa công bố miễn 100% học phí năm học 2011-2012 cho thí sinh có điểm thi ĐH trên 16. Còn Trường ĐH Công nghệ Vạn Xuân (Nghệ An) sẽ miễn, giảm 50-100% học phí năm học đầu tiên cho những thí sinh có điểm từ điểm sàn trở lên.
Theo các trường, việc làm này của họ để quảng bá nhà trường, thu hút người học. Liệu giải pháp dùng tiền có phải là giải pháp tốt để các trường “vượt khó” trong tuyển sinh năm nay?
Mới đây, Trường ĐH Thái Bình Dương (TP Nha Trang, Khánh Hòa) đưa lên trang thông tin điện tử của trường “Thông báo tuyển sinh năm 2011 (mới)”. Trong đó, bên cạnh các thông tin về ngành tuyển, điều kiện dự tuyển, trường còn đưa ra “các ưu đãi đặc biệt” cho thí sinh đăng ký xét tuyển vào trường.
Theo đó, nhà trường thực hiện chế độ miễn giảm học phí cho học sinh nhập học năm học 2011-2012”: bậc ĐH, CĐ được giảm 20% học phí cho năm học đầu tiên (riêng học sinh có hộ khẩu hoặc học THPT tại Khánh Hòa được giảm 25%). Đặc biệt, ngoài các chế độ miễn giảm học phí này, thí sinh có tổng điểm ba môn thi ĐH từ 16-19,5 sẽ được nhà trường tặng 700.000 đồng và tặng thêm 1 triệu đồng/thí sinh có điểm từ 20 trở lên.
Trước đó, Trường ĐH Lương Thế Vinh (Nam Định) có hẳn một “Thông báo tặng quà trong mùa tuyển sinh năm 2011”. Trường này cho biết sẽ tặng quà là tiền mặt cho thí sinh, điểm càng cao tiền thưởng càng nhiều.
Theo đó mỗi thí sinh nhập trường ở bậc ĐH có điểm từ điểm sàn đến 15,5 được tặng 550.000 đồng, điểm 16-19,5 được tặng 700.000 đồng và tặng 1 triệu đồng cho thí sinh đạt từ 20 điểm trở lên. Bên cạnh đó, thí sinh nhập học bậc CĐ cũng sẽ được tặng 550.000 đồng. Nhà trường khẳng định sau khi thí sinh hoàn tất các thủ tục nhập học, trường sẽ gửi tiền tặng ngay.
Có cả tiền “môi giới”
Hội đồng tuyển sinh Trường ĐH Lương Thế Vinh đề nghị các đơn vị thông báo đến thí sinh mức tặng như trên, để “động viên khuyến khích các em nộp hồ sơ xét tuyển vào trường”. Để “động viên” các đơn vị làm tốt công việc này, Trường ĐH Lương Thế Vinh sẽ thống kê số thí sinh của từng đơn vị nhập học vào trường và gửi tiền tặng đến từng đơn vị với số tiền 250.000 đồng/thí sinh.
Theo lãnh đạo Trường ĐH Lương Thế Vinh: “Những chính sách mới trong tuyển sinh năm nay của chúng tôi chỉ vì mục tiêu quảng bá thương hiệu, giới thiệu trường đến với đông đảo thí sinh. Việc này không có gì là cạnh tranh không lành mạnh hay môi giới, “cò” tuyển sinh”.
Tương tự, Trường ĐH Thái Bình Dương cho biết sẽ “thưởng” tất cả các trường THPT, trung tâm giáo dục thường xuyên, phòng giáo dục nếu khuyến khích thí sinh đăng ký xét tuyển vào trường với mức 250.000 đồng/thí sinh. Nói về chủ trương thưởng tiền trong tuyển sinh năm nay, ông Võ Văn Tuấn Dũng - hiệu trưởng Trường ĐH Thái Bình Dương - cho rằng: “Việc này không vi phạm quy chế, cũng chẳng có gì không lành mạnh cả. Trường chúng tôi là tư thục, dùng kinh phí của trường tạo chính sách để thu hút thí sinh và hỗ trợ học sinh, sinh viên”.
Đủ loại học bổng “khủng”
Cũng dùng tiền để thu hút thí sinh nhưng hàng loạt trường ĐH khác lại có cách làm “tế nhị” hơn, dưới danh nghĩa trao học bổng các loại. Trường ĐH Quốc tế miền Đông (Bình Dương) dành quỹ học bổng đến 20 tỉ đồng để trao cho sinh viên khóa 1 của trường. Trong đó, trường dành 6 tỉ đồng xét phát trực tiếp cho tất cả thí sinh trúng tuyển có tổng điểm thi cao hơn điểm sàn 3 điểm (mức học bổng cao nhất là 30 triệu đồng/suất/năm học).
Trường ĐH Kinh tế - tài chính TP.HCM ra thông báo tặng học bổng toàn phần và các học bổng một lần. Theo đó các thí sinh đăng ký xét tuyển vào trường có điểm thi ĐH lần lượt đạt từ 18, 19, 20 điểm trở lên được trường xét trao các suất học bổng từ 30, 40, 50 triệu đồng. Bên cạnh đó còn có hai loại học bổng toàn phần dành cho thí sinh đăng ký vào trường đạt từ 21 điểm trở lên.
Trường ĐH Duy Tân (Đà Nẵng) cũng công bố dành hơn 800 suất học bổng cho mùa tuyển sinh năm nay với tổng trị giá hơn 2 tỉ đồng. Trong đó có 720 suất học bổng Duy Tân (tính theo điểm thi ĐH) từ 1-5 triệu đồng/suất cho thí sinh có tổng điểm thi ĐH lớn hơn 3-10 điểm so với điểm sàn. Trong thông báo này trường nêu rõ: “Vì số lượng học bổng có hạn nên thứ tự nộp hồ sơ nhập học vào ĐH Duy Tân là tiêu chuẩn quan trọng nhất trong việc cấp xét học bổng. Học bổng chỉ được xét đối với các sinh viên đăng ký NV1, 2 vào trường”.
Trường ĐH quốc tế Sài Gòn dành nhiều học bổng thuộc loại “khủng” cho thí sinh nếu có NV học tại trường như cấp 100 học bổng toàn phần cho thí sinh có điểm thi ĐH từ 26 trở lên, trị giá từ 8.000-9.200 USD/suất. Ngoài ra, trường này cũng cấp học bổng trị giá 10% học phí chương trình ĐH và CĐ năm 1 cho tất cả thí sinh đăng ký NV1, 5% cho thí sinh đăng ký NV2, 3 vào trường.
Trong khi đó, thí sinh đăng ký vào Trường ĐH Phan Thiết sẽ được miễn phí xét tuyển và được phát miễn phí hồ sơ nhập học... Ngoài ra, ông Trần Văn Thanh - phó hiệu trưởng nhà trường - cho biết thêm năm nay trường sẽ dành khoản kinh phí khá lớn để đảm bảo cho 25% sinh viên có học bổng. Mức học bổng thấp nhất 1 triệu đồng và cao nhất là học bổng toàn phần.

- Bộ GD-ĐT đang chuẩn bị công văn gửi tới các trường để kịp thời chấn chỉnh những vi phạm hoặc những hiện tượng cạnh tranh không lành mạnh đã được báo chí, dư luận phản ánh.
Tôi có thể khẳng định ngay một số hiện tượng trả tiền để thu hút thí sinh được báo Tuổi Trẻ phản ánh là những hiện tượng không bình thường, gây tâm lý không tốt đối với thí sinh và xã hội, làm ảnh hưởng đến hình ảnh của giáo dục. Bộ GD-ĐT hoàn toàn không ủng hộ những phương thức thu hút người học như vậy.

Quan điểm cá nhân tôi cũng cho rằng các trường không nên vì khó khăn trước mắt mà sử dụng những biện pháp cạnh tranh không lành mạnh, chỉ phục vụ mục tiêu ngắn hạn. Thậm chí tôi cho rằng những biện pháp thu hút như đã nêu còn phản tác dụng đối với đa số người học.
Những biện pháp thu hút người học mang mục tiêu ngắn hạn không có lợi cho cả người học và nhà trường. Nếu thấy đào tạo không có chất lượng, thí sinh vẫn sẽ từ bỏ giữa chừng, lãng phí tiền của, thời gian của bản thân, nhà trường cũng lỡ dở kế hoạch đào tạo... Vì vậy, tôi vẫn cho rằng các trường cần chấp nhận khó khăn trước mắt để đầu tư cho những mục tiêu dài hạn và bền vững hơn: dành thời gian và đầu tư cho mục tiêu nâng cao chất lượng đào tạo, tích lũy uy tín để có thể cạnh tranh lành mạnh bằng chất lượng thay vì chấp nhận những giải pháp ngắn hạn như vậy.
THANH HÀ ghi
* GS PHẠM MINH HẠC (chủ tịch Hội Cựu giáo chức VN):
Hậu quả của việc mở trường tràn lan
Tôi không bất ngờ với tình trạng một số trường bỏ tiền ra để “câu” thí sinh. Bởi người ta nghĩ ra trăm mưu nghìn kế để kiếm tiền từ giáo dục vì giáo dục đang được xem là dịch vụ béo bở. Việc bỏ tiền ra để “câu” thí sinh, theo tôi, là một cách làm phản cảm, làm giảm uy tín của các trường đại học, làm cho xã hội hiểu rằng: giáo dục cũng là một loại dịch vụ có thể rao bán.
TS MAI NGỌC LUÔNG (nguyên giám đốc Trung tâm nghiên cứu giáo dục phổ thông, Viện Nghiên cứu giáo dục) - HOÀNG HƯƠNG ghi
Mấy tuần qua, tôi có theo dõi chặt chẽ diễn biến xung quanh việc Bộ GD-ĐT công bố điểm sàn và ý kiến của một số trường ĐH ngoài công lập về những khó khăn trong công tác tuyển sinh năm nay.
Theo quan điểm của tôi, việc một số trường ngoài công lập không tuyển sinh được hết chỉ tiêu dự kiến, mấu chốt không phải là vấn đề điểm sàn năm nay cao hay thấp. Đó trước hết là hậu quả của tình trạng hệ thống trường ĐH ngoài công lập thời gian gần đây được phát triển quá nhanh, nhiều trường được thành lập quá dễ dàng, đi vào hoạt động tuyển sinh, đào tạo khi thiếu các điều kiện cần thiết về đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất...
Trên thực tế, tôi biết có nhiều trường ĐH ngoài công lập với mức điểm sàn đã công bố vẫn tuyển hết chỉ tiêu, số hồ sơ dự tuyển còn cao gấp mấy lần chỉ tiêu cần tuyển. Như vậy rõ ràng giữa các trường ngoài công lập cũng có sự cạnh tranh bằng uy tín, chất lượng. Trường ĐH nào, ngoài công lập hay kể cả công lập, nếu không tuyển đủ chỉ tiêu thì phải chấp nhận và tìm cách cải thiện hình ảnh, chất lượng, uy tín của trường mình.
Những hiện tượng, thông tin như báo Tuổi Trẻ ngày 22-8 phản ánh cho thấy hiện nay đã có chuyện “mua sinh viên”. Trong lịch sử phát triển giáo dục của chúng ta, đây là lần đầu tiên có hiện tượng này, đáng lo ngại là lại không phải cá biệt. Các trường ĐH áp dụng những biện pháp thu hút người học bằng tiền như vậy là đã chạy theo chỉ tiêu bằng mọi giá, thương mại hóa ngay từ công tác tuyển sinh.
Những sinh viên tương lai được thu hút nhập học bằng một phương thức cạnh tranh mua bán phản giáo dục như vậy là rất nguy hại, cần phải lên án và có biện pháp xử lý từ các cơ quan quản lý giáo dục. Người học cũng nên cân nhắc với những phương thức thu hút kiểu này. Có thể thấy tất cả những người tham dự “quá trình tuyển sinh” mang màu sắc mua bán này đều thu lợi trên người học, thiệt thòi cuối cùng chỉ thuộc về người học...
Biến tướng tuyển sinh ngoài ngân sách
Bộ GD-ĐT khẳng định năm 2011 không có hệ đào tạo theo nhu cầu xã hội. Thế nhưng trên thực tế vẫn có nhiều trường tìm cách lách quy định để tuyển sinh hệ này với những mức thu học phí khá cao.
Sau nhiều động thái, những thí sinh diện đào tạo theo địa chỉ của Trường ĐH Y dược TP.HCM có thể sẽ trúng tuyển theo diện ngân sách. Trong ảnh: sáng 26-8, nhiều thí sinh và phụ huynh đến Trường ĐH Y dược TP.HCM thắc mắc do “ngỡ đậu thành rớt” - Ảnh: Minh Giảng

Ngày 13-8, Học viện Công nghệ bưu chính viễn thông công bố điểm chuẩn NV1 và điểm sàn xét tuyển NV2 vào trường. Bảng công bố ghi rõ học viện có hai mức điểm chuẩn áp dụng cho một đối tượng đóng học phí như các trường công lập và một đối tượng tự túc học phí đào tạo. Điểm chuẩn giữa hai đối tượng này cách nhau rất xa.
Không kịp trở tay
Quy định mới về tuyển sinh đào tạo theo địa chỉ sử dụng được đánh giá là rất chặt chẽ, sẽ góp phần siết lại việc tuyển sinh. Tuy nhiên, do được ban hành quá trễ, quy định này khiến nhiều trường ĐH lâm vào thế khó. Ở thời điểm bộ ban hành công văn, phần lớn trường đã xác định xong điểm chuẩn NV1. Nếu thực hiện đúng theo quy định, việc tuyển sinh theo địa chỉ sử dụng của nhiều trường ĐH năm nay sẽ không khả thi vì không có nguồn tuyển đúng khu vực và đủ mức điểm chuẩn chung.
Hai điểm chuẩn
Tại cơ sở TP.HCM, điểm chuẩn dành cho thí sinh đóng học phí như các trường công lập đều trên 20 điểm thì đối tượng tự túc học phí chỉ 14-15 điểm. Trong khi đó, thông tin xét tuyển NV2 cũng ghi rõ điểm sàn và chỉ tiêu dành cho đối tượng tự túc học phí, không xét NV2 đối với đối tượng đóng học phí như các trường công lập. Theo thống kê, số lượng thí sinh tại cơ sở TP.HCM của học viện đạt từ 20 điểm trở lên chỉ đếm trên đầu ngón tay trong khi chỉ tiêu vào trường lên đến trên 600.
Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch dù công bố điểm chuẩn là 22 điểm nhưng lại chia ra hai mức khác nhau dành cho diện trong và ngoài ngân sách. Cụ thể, những thí sinh đạt từ 23,5 điểm trở lên sẽ trúng tuyển diện ngân sách. Những thí sinh từ 22-23 điểm trúng tuyển vào diện ngoài ngân sách. Trong tất cả quyết định về điểm chuẩn, danh sách trúng tuyển, giấy báo nhập học trường đều sử dụng cụm từ “ngoài ngân sách”. Và học phí cho học kỳ 1 của diện này là 11 triệu đồng.
Thế nhưng, đại diện của trường không thừa nhận đó là diện đào tạo theo địa chỉ hay ngoài ngân sách. ThS.BS Nguyễn Thế Dũng - phó hiệu trưởng nhà trường - giải thích do đặc thù của trường là trường địa phương nên UBND TP.HCM chỉ cấp kinh phí đào tạo cho 200 chỉ tiêu ngành bác sĩ đa khoa, số còn lại sinh viên sẽ tự đóng kinh phí đào tạo. “Thí sinh có điểm từ 23,5 trở lên sẽ được ngân sách hỗ trợ, thí sinh từ 22-23 điểm sẽ tự đóng kinh phí đào tạo” - ông Dũng nói.
Chuyển hướng “vận dụng”
Nhiều trường ĐH khác chuyển hướng sang vận dụng, khai thác chỉ tiêu đào tạo theo địa chỉ sử dụng như một hướng thay thế cho hệ đào tạo ngoài ngân sách. Trong đó, Trường ĐH Trà Vinh thông báo tuyển 500 chỉ tiêu bậc ĐH đào tạo theo địa chỉ cho bảy ngành. Tuy nhiên, điểm đào tạo là tại Trường CĐ Cộng đồng Sóc Trăng, Viện Nghiên cứu phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ chi nhánh Long An và Trường trung cấp Kỹ thuật công nghiệp Đồng Nai.
Ông Nguyễn Tiến Dũng - phó hiệu trưởng Trường ĐH Trà Vinh - cho biết 500 chỉ tiêu đào tạo này nằm trong tổng chỉ tiêu của trường. Tuy nhiên, theo tìm hiểu của chúng tôi, việc đào tạo này hoàn toàn không có công văn đề nghị của UBND các địa phương trên mà theo đề nghị của các đơn vị đào tạo đã nêu.
Khi đặt câu hỏi sinh viên ra trường có được giới thiệu việc làm không, ông Dũng trả lời: “Đơn vị đào tạo chịu trách nhiệm và họ có nguồn về vấn đề này”. Ông cũng cho biết đây là diện đào tạo không trong ngân sách nên sinh viên sẽ đóng góp kinh phí đào tạo. Như vậy hoàn toàn không có sự ràng buộc nào giữa chính quyền địa phương về đề nghị đào tạo cũng như sử dụng nguồn lao động đã qua đào tạo “theo địa chỉ” này. Hơn nữa, việc tuyển sinh tương đối thoải mái, tuyển tất cả khu vực và áp dụng điều 33 dù nơi đặt lớp đào tạo là tại TP Biên Hòa và không giới hạn vùng tuyển “theo địa chỉ”.
Tại Học viện Tài chính, trong ngày nhập trường, thông báo về mức học phí phân chia rõ ràng hai đối tượng hệ có ngân sách và hệ ngoài ngân sách, được nhà trường mở ngoặc ghi chú rõ chính là hệ đào tạo theo địa chỉ sử dụng. Trong đó, mức học phí của hệ có ngân sách là 150.000 đồng/tín chỉ, hệ đào tạo theo địa chỉ sử dụng là 620.000 đồng/tín chỉ, cao hơn gấp bốn lần.
Trong khi đó, một số trường ĐH lại “lách” bằng cách không thực hiện đào tạo theo địa chỉ sử dụng đối với các địa phương, mà chuyển hướng sang đào tạo cho doanh nghiệp sử dụng lao động như Trường ĐH Mỏ - địa chất ký kết với Công ty cổ phần Đầu tư phát triển giáo dục và đào tạo Thanh Hóa, Trường ĐH Thương mại thỏa thuận với Công ty TNHH nhà nước một thành viên Cơ khí Hà Nội...
Tuy nhiên, các đơn vị đề nghị được đào tạo theo địa chỉ với các trường ĐH này đều không chứng minh được nhu cầu sử dụng nhân lực về số lượng cũng như ngành nghề chuyên môn phù hợp với năng lực đào tạo của nhà trường. Hơn nữa, nếu đối chiếu theo quy định của Bộ GD-ĐT, quy trình đào tạo theo địa chỉ sử dụng của các trường này đều không đúng về đối tượng, khu vực tuyển sinh, không hề có văn bản của UBND tỉnh thành nào đề nghị, không có cam kết về hỗ trợ học phí và sử dụng sau khi tốt nghiệp đối với người học...
Địa phương hỗ trợ kinh phí
Ngày 12-8, Bộ GD-ĐT đã phải ra công văn hướng dẫn việc thực hiện tuyển sinh đào tạo theo địa chỉ sử dụng. Trong đó, bộ yêu cầu rõ chỉ áp dụng tuyển sinh theo địa chỉ sử dụng cho đối tượng ở vùng sâu vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, vùng dân tộc thiểu số... Đặc biệt, Bộ GD-ĐT yêu cầu các trường xác định điểm trúng tuyển chung cho tất cả thí sinh theo đối tượng và khu vực dự thi, không phân biệt thí sinh thuộc diện tuyển sinh theo địa chỉ sử dụng và thí sinh khác. Hướng dẫn của Bộ GD-ĐT còn nêu rõ việc tuyển sinh theo địa chỉ sử dụng phải căn cứ trên văn bản đề nghị của UBND các tỉnh thành, trong đó làm rõ chỉ tiêu tuyển sinh, ngành và trình độ đào tạo, lập danh sách thí sinh đề nghị được tuyển sinh, có hợp đồng với các trường và hỗ trợ kinh phí cho người học.

Nỗi lòng mùa thi

Khép lại 1 mùa thi và tôi thấy quá đau lòng. Con tôi thi vào trường thiếu 0,5điểm. Theo như điểm chuẩn của trường thì trường vẫn còn thiếu chỉ tiêu, chưa kể trường còn được bộ cấp thêm chỉ tiêu để đủ học sinh đào tạo. Vậy mà bây giờ cháu phải từ bỏ ước mơ của mình vì trường thông báo hệ đạo tạo với mức học phí 25 triệu/năm.
Nếu đã không cho ngoài ngân sách thì phải làm triệt để, tuyển đúng chỉ tiêu, đúng chất lượng, tại sao lại còn cho tuyển hệ đào tạo với mức học phí quá cao như thế? Tôi thấy vô cùng bức xúc trước vấn đề này và thấy xót xa cho con tôi cũng như những thí sinh khác cùng hoàn cảnh. Đó là cả một sự tổn thương trong cả tinh thần lẫn niềm tin.

TRAN MINH PHUNG
Sống chết mặc bay, tiền thầy bỏ túi

Sau 5 năm nữa nguồn trí thức hạ điểm chuẩn này ra trường sẽ đóng góp những gì cho xã hội ,trước mắt chỉ có lợi cho các cơ sở đào tạo. Hiện đại hóa, công nghiệp hóa gì mà cứ đòi hạ trình độ. Vào đại học là ước mơ nhưng phải có tiêu chí về kiến thức, nên truy cứu trách nhiệm hình sự những cá nhân chỉ vì lợi ích riêng mình mà làm hỏng nhiều thế hệ.
Hoang Phi Hong

Thực trạng quá đau lòng, Bộ nên xem lại trường nào tuyển chưa đủ chỉ tiêu Bộ giao thì phải hạ diểm chuẩn xuống để tuyển cho đủ, trên thực tế một số trường chưa tuyển đủ chỉ tiêu nhưng vẫn bắt thí sinh học ngoài ngân sách (hoặc đào tạo theo địa chỉ sử dụng). Mặc dù điểm các em vẫn đủ trong chỉ tiêu tuyển nhưng vì gia đình nghèo không có tiền học ngoài ngân sách (hoặc đào tạo theo địa chỉ sử dụng) buộc các em phải từ giã giấc mơ đại học.
Thu trang

Khuyến mại tuyển sinh, “giảm giá” Đại học

1. Người ta phải ngậm cười trước “thảm cảnh” của nền giáo dục trong thời buổi cơ chế thị trường khi nghe tin các trường ĐH, CĐ tư thục dồn dập tung ra các “chiêu” khuyến mại tuyển sinh nhằm lôi kéo các thí sinh NV2 đăng ký nhập học. Khuyến mại bằng vật chất thôi chưa đủ, có trường còn tung chiêu tặng 0,5 điểm cho những thí sinh đăng ký sớm.
Báo chí bắt đầu vào cuộc về vấn đề này, Bộ GD&ĐT đã ra công văn yêu cầu các trường không được áp dụng các biện pháp tuyển sinh bằng mọi giá, dưới mọi hình thức thiếu lành mạnh gây phản cảm.
Nhưng xét cho cùng, công văn ấy chẳng qua cũng chỉ là một biện pháp hành chính. Nó tựa như việc đưa ra các mệnh lệnh nhằm “chống bán phá giá” hoặc “chống khuyến mại” trong thời buổi kinh tế khó khăn, người khôn, của khó, và người bán hàng (ở đây là các trường ĐH,CĐ) đang ế ẩm trầm trọng, muốn thu hút người mua (ở đây là các thí sinh) bằng mọi cách. Bởi các trường đều hiểu rằng - cũng như chuyến xe khách đường dài - nếu khách không ngồi kín chỗ thì chạy kiểu gì cũng lỗ. Nếu trường thiếu sinh viên thì trường sẽ lỗ to, thậm chí phải đóng cửa.
2. Theo tôi, các hình thức cấm “khuyến mãi” này sẽ không giải quyết được tận gốc. Tôi chưa thấy ai đặt lại vấn đề một cách rốt ráo: Vì sao mấy năm nay các trường liên tục thiếu thí sinh? Vì sao Hiệp hội các trường Đại học, CĐ ngoài công lập phải kiến nghị Bộ GD&ĐT bỏ điểm sàn hoặc xác định điểm sàn thấp? Xin nói ngay rằng, đó không hẳn là vì các lý do mà họ đưa ra như: kết quả điểm của kỳ thi tuyển sinh ĐH, CĐ năm nay nhìn chung thấp hơn năm trước, một vài môn thi có kết quả rất kém, cá biệt điểm thi môn Lịch sử thấp một cách “không bình thường”...
Thực chất, đó là hậu quả tất yếu của tình trạng bùng nổ các trường đại học ngoài công lập mà báo chí đã nêu cách đây 2-3 năm. Tôi nhớ năm 2009, GS Trần Thanh Vân phải kêu lên: “Tôi không hiểu tại sao ở Việt Nam mình lại có nhiều trường đại học, cao đẳng đến thế, gần 400 trường. Do vậy, từ Đại học không còn có ý nghĩa... Ở Pháp, người dân rất giàu nhưng họ không thể mở được đại học tư nhân vì Chính phủ quản lý rất chặt. Bên cạnh đó, tôi nhận thấy 90% đại học của mình là đại học... doanh nghiệp”.
Ngay từ lúc đó, ông đã đề xuất “Trước hết Chính phủ bỏ một số đông trường đại học không đủ điều kiện là trường đại học chuyển thành trường dạy nghề”.
Và giờ đây, ế ẩm ở các trường tư thục là hậu quả tất yếu của sự bùng nổ các trường ĐH, CĐ trong thời gian qua, khi không thiếu ngôi trường mang danh “Đại học” to đùng nhưng được mở ra bằng tiền và bằng ý chí của các “ông chủ”, chứ không hề dựa vào nhu cầu của người học hay dựa vào dự báo nguồn nhân lực của đất nước.
3. Không có lý do gì để xót thương cho trường ĐH, CĐ tư thục không tuyển được thí sinh, bởi một khi họ đã coi giáo dục là kinh doanh, thì họ phải chấp nhận quy luật của thị trường. Khi họ không tạo dựng được uy tín, chất lượng, không có chiến lược đào tạo lâu dài, thì có khoác lên mình cái danh “đại học” với tầm vóc tự xưng như rất kêu như “quốc tế”, “châu Á”, hoặc “liên hành tinh”... thì cũng sớm bộc lộ ra là “cửa hàng dịch vụ giáo dục” cấp... huyện.
Vì thế, Bộ GD&ĐT cần quyết liệt hơn trong việc giữ vững điểm sàn, chống mọi hình thức thỏa hiệp để cứu các trường tư thục. Hy vọng rằng qua thời gian đào thải khắc nghiệt và cũng rất đau đớn, rất lãng phí, chúng ta sẽ bớt được một số lượng lớn trường mà GS Trần Thanh Vân đã cảnh báo cần đóng cửa hoặc chuyển đổi từ 2 năm trước.

Cổng trường rộng mở!

Việc các trường đại học ngoài công lập đang tìm nhiều cách để thu hút thí sinh, chẳng hạn chi 20 tỷ đồng tặng học viên mới, thưởng tiền cho thí sinh điểm cao và các cơ sở giáo dục giới thiệu thí sinh vào trường..., nghe na ná các chiêu khuyến mãi của các siêu thị điện máy.
Camera thấy buồn cười, rồi nghĩ, cười gì chứ? Hoàn cảnh lắm, trường đã xây, bao nhiêu tiền bạc đổ vào để có một cơ sở vật chất tàm tạm, bao nhiêu công sức khác nữa để gây dựng một đội ngũ giáo viên mà chẳng có học trò! Không người học chắc chắn nhà trường sẽ lỗ - nói theo từ ngữ buôn bán là như vậy - các thầy cô có bằng cấp giáo sư tiến sĩ làm công tác giảng dạy ở trường sẽ buồn… Như thế, trong các trường đại học ấy, có thể tạm vận dụng câu ví von là nhà trường và học sinh như cá với nước. Nước không có cá, nước buồn… cá không có nước, cá tìm ao khác có cả nước, có cả rong rêu. Vấn đề là cá có đủ nước thì bơi hay không bơi, học hay không học…, việc này may ra chỉ nước mới biết. Cũng chỉ có trường mới biết chất lượng giáo dục thế nào! Biết, người ngoài không khéo lại buồn!
Để đỡ buồn, lời khuyên đúng đắn của Camera là không nên đọc báo hoặc xem truyền hình, vì như thế nỗi buồn sẽ nhân đôi. Camera nói vậy vì sau khi ngẫm nghĩ về các trường đại học thiếu vắng học trò, tin tức ngẫu nhiên rơi vào mắt lại là một tin gây buồn khác. Có một thí sinh sẽ không được đi học. Thí sinh lớp 12 này năm tới cũng không được đi thi nữa, vì còn phải… chấp hành án 9 tháng tù. Tội đánh cảnh sát giao thông giữa đường. Tòa nhận định, Linh (tên cô gái) chưa phạm tội lần nào, nhân thân tốt, nhưng hành vi lại manh động, gây ảnh hưởng đến sức khỏe, tinh thần của lực lượng làm nhiệm vụ và an ninh trật tự xã hội, nên 9 tháng tù giam với cô là hợp lẽ. Phiên xử vào 23/8 vừa rồi.
Tội nghiệp, lời tuyên án làm cô bé ngất xỉu!
Camera không bênh cô tội đánh người, nhất là lại đánh cảnh sát. Án nặng dễ hiểu thôi, chắc là do xem lại clip cô tát cảnh sát bôm bốp, tòa chạnh lòng. Nhưng mà đánh người giữa phố, bao nhiêu trường hợp, trường hợp bị xử, trường hợp không, vụ xử cô gái tên Linh này có vẻ như án điểm. So với mấy anh thanh niên nông dân một lần uống rượu say đi bắt vịt nhà người ta rồi chịu án mười mấy năm tù, hỏng hết cả đời, pháp luật nghiêm như vậy chưa đến nỗi ra tay nặng quá với cô. Đành an ủi vậy! Hết 9 tháng rồi về thi học tiếp. Không xử nặng thế, làm sao răn đe được những kẻ manh động ngày càng nhiều ngoài đường. Hôm 22/8, trên mạng vừa có thêm clip một phụ nữ (được gọi là cụ bà) giữa trưa nắng bỗng dưng chặn đầu, trấn tiền ô tô giữa đường Minh Khai, Hà Nội. Thấy bảo người này không có tiền sử thần kinh. Vậy là hành động đòi tiền bình thường. Dấu hiệu nguy hiểm thật sự nếu đàn bà cứ ra đường múa máy linh tinh như thế!
Rồi cũng hôm qua, báo lại đưa một tin khác: Ngoại tứ tuần vẫn mang súng, đao đi tập võ. Anh chàng bị bắt có mang súng tự chế, súng bắn điện và nhiều hung khí khác trên ô tô. Anh ta khai đang trên đường… tới lò tập võ thì bị cảnh sát phát hiện. Công an huyện Từ Liêm (Hà Nội) hiện phải giữ anh ta để làm rõ về hành vi tàng trữ vũ khí trái phép. Giả sử anh ta bị chặn đường theo cách ai đó bỗng dưng múa máy đầu xe để đòi tiền, mấy hung khí ấy có khi gây họa…, nên giữ là phải, cũng như đánh cảnh sát, chịu tù là phải. Chỉ nhắn cô gái vào tù mềm tính bớt để nhanh nhanh ra đi học. Cổng trường đại học vẫn luôn rộng mở với tất cả mọi người!

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Có ý kiến gì không?