NGUYỄN BÁ THANH - Ngôi sao chính trường mới

Ông Nguyễn Bá Thanh làm Trưởng ban Nội chính TƯ 

 Bí thư Thành ủy Đà Nẵng được phân công làm Trưởng ban Nội chính TƯ.

Ông Nguyễn Bá Thanh giữ chức Trưởng ban Nội chính TƯ. Ảnh: Bình Minh

Thực hiện nghị quyết Hội nghị Trung ương 5 và nghị quyết Hội nghị Trung ương 6 khóa XI, ngày 28/12/2012, Bộ Chính trị đã ban hành quyết định về việc thành lập Ban Nội chính Trung ương và quyết định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Ban Nội chính Trung ương.

Cùng ngày, Bộ Chính trị cũng đã ban hành quyết định về việc thành lập Ban Kinh tế Trung ương và quyết định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Ban Kinh tế Trung ương.

Bộ Chính trị phân công ông Nguyễn Bá Thanh, ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng, giữ chức Trưởng ban Nội chính Trung ương.

Ông Vương Đình Huệ, ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Tài chính giữ chức Trưởng ban Kinh tế Trung ương.

Tại hội nghị lần thứ năm BCH Trung ương Đảng khóa XI, tháng 5/2012, BCH Trung ương đã thống nhất chủ trương thành lập Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng trực thuộc Bộ Chính trị, đồng thời lập lại Ban Nội chính Trung ương, vừa thực hiện chức năng một ban đảng, đồng thời là cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng.

Tiếp xúc với cử tri Hà Nội sau kỳ họp Quốc hội vừa qua, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã giải thích lý do phải lập lại Ban Kinh tế, Ban Nội chính Trung ương "dù vừa giải tán chưa được bao lâu". "Đã sinh ra quyền lực thì phải có cơ quan giám sát quyền lực ấy", Tổng bí thư nói.
 

“Hiện tượng” Ông Nguyễn Bá Thanh

Mỗi lần xuất hiện trước công chúng, vị Bí thư Thành ủy Đà Nẵng đều để lại ấn tượng thông qua những hành động quyết đoán, những phát ngôn bộc trực, không ngại va chạm…

Lãnh đạo không “phỉnh” dân
Nhắc tới Đà Nẵng, người ta nhớ ngay tới chủ trương thành phố “Năm không”: không nghiện hút, không giết người cướp của, không lang thang ăn xin, không mù chữ, không hộ đói nghèo. Và người đưa ra chủ trương ấy chính là Nguyễn Bá Thanh.

Ông Nguyễn Bá Thanh trên nghị trường

Nói là làm. Chả thế mà vị Bí thư kiêm chủ tịch HĐND kỳ hội đồng nào cũng truy đến cùng trách nhiệm lãnh đạo các ngành về những thiếu sót cụ thể trong điều hành công việc. Thế nên mới có chuyện hầu như ở bất cứ kỳ họp nào của HĐND TP Đà Nẵng, các giám đốc sở cũng đều “toát mồ hôi hột” trước chất vấn của Nguyễn Bá Thanh.
Còn nhớ phiên họp HĐND Đà Nẵng tháng 7/2012, dư luận cả nước ấn tượng bởi cuộc “truy tận gốc, bắt tận ngọn” giữa Nguyễn Bá Thanh với Giám đốc Sở Xây dựng. Trong cuộc truy vấn tay đôi, không ít lần vị giám đốc sở tỏ ra luống cuống, ậm ừ trước câu hỏi chi tiết, lập luận bộc trực của ông Bí thư.
Cuối phiên họp, vị chủ tịch HĐND nói thẳng: “Mình là cơ quan chuyên môn, cơ quan tham mưu thì phải sâu hơn lãnh đạo. Nhiều lúc lãnh đạo TP lại sát hơn giám đốc sở. Cứ làm lộn ngược đầu như thế nên công việc ách tắc là phải. Mình phải chịu khó đi mới quán xuyến được công việc và đi thẳng vô câu người ta hỏi. Phải nắm được gốc của vấn đề để biết cách xử lý và trả lời cho dân, chứ đừng “phỉnh” người ta, nói theo kiểu cho… uống thuốc an thần!”.
Khi bàn đến chuyện chống trộm cướp và trật tự an ninh, nghe lý giải cũ mèm “đó không chỉ là trách nhiệm của riêng ngành công an mà đòi hỏi cả hệ thống chính trị phải vào cuộc”, Nguyễn Bá Thanh nói: “Nói là toàn Đảng, toàn quân, toàn dân nhưng thực ra trách nhiệm chính vẫn là công an. Ở Hàn Quốc, Singapore đâu có hô “toàn Đảng, toàn quân, toàn dân” mà họ vẫn làm rất tốt. Vấn đề là lực lượng công an phải “sắc” mới giải quyết được. Công an phải quản lý các đối tượng ma tuý, đòi nợ thuê chứ không thể bắt cả xã hội phải ngó chừng. Phải khởi tố, bỏ tù ngay các đối tượng đòi nợ thuê bất hợp pháp, tra tấn, đánh người… nhưng nói chung mình làm cái này chưa quyết liệt!”.
Bàn về trách nhiệm cá nhân, ông Nguyễn Bá Thanh nói: “Phải có người chịu trách nhiệm cá nhân chứ không thể cuối cùng rồi hoà cả làng. Ở các nước nếu xảy ra cướp giật nhiều như thế thì Tư lệnh cảnh sát phải từ chức. Không từ chức không xong với các nghị sĩ đâu. Không có chuyện đổ lung tung, cứ từ họ Nguyễn, họ Lê chuyển sang… họ Đổ hết!”.

Bí thư Đà Nẵng khi tiếp xúc với cử tri tỉnh nhà

Ngoài ra, trên nhiều diễn đàn, dân cư mạng còn thống kê những hành động có một không hai của vị Bí thư Đà Nẵng. Hàng loạt câu hỏi đặt ra: Có vị lãnh đạo nào đến tận nơi tặng quà 500 ngàn đồng cho những người bị bệnh phong nhân dịp họ được chuyển đến nơi ở mới khang trang hơn và hứa ai khó khăn sẽ được giúp đỡ để ổn định cuộc sống? Có vi lãnh đạo nào dám quyết tăng phụ cấp cho cảnh sát giao thông lên 5 triệu đồng một tháng để các chú đỡ ăn mãi lộ? Có vị lãnh đạo nào dám “trảm tướng” mạnh tay như Nguyễn Bá Thanh khi cấp dưới không hoàn thành nhiệm vụ? Có vị lãnh đạo nào cho phép lấy sân Ủy ban Tỉnh làm nơi vẽ sa bàn cho dân vào tập lái xe hai bánh để nhanh chóng có bằng lái xe…?
Nguyễn Bá Thanh cũng “nổi tiếng” vì những chủ trương được coi là “trái luật” như cấm người nhập cư bất hợp pháp, không sử dụng bằng cấp chuyên tu tại chức rởm…
Tình và lý trong con người lãnh đạo
“Đuổi ngay nếu cảnh sát giao thông nhận mãi lộ!” hay “Cướp dã man? Cho ra đảo!” những phát ngôn ấy của Nguyễn Bá Thanh được dư luận nhớ mãi và ủng hộ nhiệt liệt.
Còn nhớ, tại buổi nói chuyện với gần 4.500 cán bộ lãnh đạo, quản lý, ông Thanh cũng thẳng thắn: “Cán bộ mà có được cái gì đã mới làm thì khác gì con cá heo cho ăn mới nhảy múa. Làm lãnh đạo phải có khát vọng chứ không tự bằng lòng với vị trí của mình, rồi ngó lên ngó xuống coi mình sẽ lên đâu, phải làm cái gì đó cho dân. Làm tổ chức thì phải đi tìm cán bộ, đừng để ai muốn làm cán bộ thì tìm mình. Phải suy nghĩ, cải tiến, đừng có họp quá nhiều”.
Tại buổi nói chuyện với thiếu niên chậm tiến trên địa bàn sau khi các em này được đi tham quan thực tế trại giam Hỏa Sơn, với cái tình của bậc cha chú, ông Bí thư đã nói: “Đà Nẵng là một trong những địa phương có nhiều trường học nhất. Ở đó, các cháu có bạn bè, thầy cô và một tương lai sán lạn. Nếu các cháu không chọn trường học, không còn cách nào khác là chú phải cho mở rộng Trại giam Hòa Sơn ra 5ha nữa để đón các cháu. Các chú chỉ muốn khuyên các cháu chứ nếu phải bỏ tù các cháu, chú đau lắm”.

Ông Nguyễn Bá Thanh thăm viện Sản-Nhi Đà Nẵng

Theo dõi sát sao những thông tin về vị Bí thư Đà Nẵng, bạn đọc Nhất Long nhận định: “Chỉ có người có tâm, luôn luôn suy nghĩ đến thành phố, người dân này thì mới có ý tưởng hay thu nhận những ý tưởng thiết thực, đơn giản nhưng thật ấn tượng: Giành thời gian nói chuyện từ cán bộ viên chức tới vũ phu, xe ôm, với người mãn hạn tù, thiếu niên hư hỏng… Đà Nẵng tự hào có một người lãnh đạo biết trăn trở, tâm huyết, dám làm.”
Chung suy nghĩ ấy, bạn đọc Hảo Lê viết: “Ở đất nước hình chữ S này không biết bao nhiêu người đứng đầu các cơ quan ban ngành còn giống bác Thanh không? Một con người rất cuơng trực và liêm khiết, hết lòng vì đất nước và có trách nhiệm với những người xung quanh mình. Tôi rất thích phong cách làm việc của bác không cần màu mè hay phô truơng, bác nói là làm không giống như mấy người chỉ giỏi được cái miệng.”
“Nể” cũng là suy nghĩ của bạn đọc Trọng Đức về ông Bá Thanh: “Tôi hay đọc tin tức, Cứ mỗi lần có bài viết về Nguyễn Bá Thanh thì tôi thấy thật là nể phục, Con người ông Thanh có 2 cái Tình và Lý thật là sâu sắc đúng là Nhân tài của Đà Nẵng.”
Mong rằng đất nước sẽ có thêm nhiều vị lãnh đạo như vậy, bạn đọc Chúc Lực viết: “Là người dân Đà Nẵng vào TPHCM lập nghiệp. Tôi đã từng nghe nhiều người nói về ông ở tài lãnh đạo và có TÂM có TẦM nhìn và lắng nghe dân nói, nhưng tôi chưa tin. Và những lần về thăm quê, chứng kiến TP Đà Nẵng thay đổi rất nhiều , tôi đã có lòng cảm phục ở tài lãnh đạo của ông . Những lời ông nói giản dị, bộc trực, thẳng thắn nhưng đi sâu , đi sát vào vấn đề không quanh co , không ngại đụng chạm, giải quyết công việc một cách ngắn gọn, hiệu quả, hợp lòng dân.”
Trước tin ông Nguyễn Bá Thanh được Bộ Chính trị bổ nhiệm chức Trưởng Ban Nội chính TƯ, bạn đọc cả nước càng đặt niềm tin vào vị lãnh đạo này, mong ông tiếp tục phát huy phẩm chất như khi còn ở Đà Nẵng.
Cùng với quyết định thành lập Ban Nội chính TƯ, Bộ Chính trị cũng đã phê duyệt Quyết định về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của cơ quan này.
Theo đó, Ban Nội chính TƯ được xác định chức năng là cơ quan tham mưu của BCH Trung ương mà trực tiếp và thường xuyên là Bộ Chính trị, Ban Bí thư về chủ trương và các chính sách lớn thuộc lĩnh vực nội chính và phòng, chống tham nhũng (PCTN). Nhiệm vụ của Ban Nội chính Trung ương gồm sáu nhóm:
Thứ nhất: là nghiên cứu, đề xuất những quan điểm, định hướng lớn của Đảng về công tác xây dựng pháp luật; một số chủ trương, chính sách về an ninh quốc gia và PCTNo; về tổ chức và hoạt động của các cơ quan nội chính và Hội Luật gia VN, Liên đoàn Luật sư VN…
Thứ hai: là hướng dẫn, kiểm tra, giám sát, theo dõi, đôn đốc các cấp ủy, tổ chức đảng trong lĩnh vực nội chính…
Thứ ba: là nhiệm vụ thẩm định các đề án về lĩnh vực nội chính và PCTN trước khi trình Bộ Chính trị, Ban Bí thư.
Thứ tư, Ban Nội chính Trung ương sẽ tham gia ý kiến trong việc bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật với các chức danh thuộc diện Bộ Chính trị, Ban Bí thư quản lý trong các cơ quan nội chính theo phân công, phân cấp, bao gồm cả việc bổ nhiệm kiểm sát viên cao cấp, thẩm phán TAND Tối cao.
Thứ năm, Ban Nội chính Trung ương thực hiện nhiệm vụ cơ quan thường trực của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN.
Thứ sáu, Ban sẽ thực hiện một số nhiệm vụ khác do Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao.

Những phát ngôn ấn tượng của ông Nguyễn Bá Thanh

Với những phát ngôn ấn tượng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh đã để lại dấu ấn trong lòng người dân và được coi là một “hiện tượng” năm 2012
Có những khoản nợ không phải xấu mà là quá xấu
Tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XIII, đại biểu Quốc hội Nguyễn Bá Thanh đã phát biểu: “Có những khoản nợ không phải xấu, mà là quá xấu, không bao giờ có thể đòi được. Một nước nghèo mà không dưới 100 tỉ USD cho nhà đất thì như thế nào? Ngân hàng Nhà nước phải thống kê nghiêm túc, phải phân tích số liệu chính xác thì mới xử lý rõ ràng”.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh

Làm thì phải có lửa! Ai mệt quá thì giơ tay xin nghỉ
Đây là một phát biểu đáng nhớ, thể hiện rõ khí phách quyết liệt khi làm ’quan’ của ông Thanh trong buổi nói chuyện về Quỹ hỗ trợ phụ nữ nghèo với cán bộ phụ nữ và trao giải “Chi hội Phụ nữ tiêu biểu” năm 2011 của Đà Nẵng.
Buổi nói chuyện trên gây được nhiều tiếng vang, tạo được nhiều ấn tượng đối với tất cả những người tham dự khi ông tuyên bố: “Làm thì phải có lửa! Ai mệt quá thì giơ tay xin nghỉ. Bí thư cấp quận, huyện đến Bí thư chi bộ, tổ trưởng dân phố, trưởng thôn, chi hội phụ nữ phải nhận thức đúng tầm quan trọng của quỹ và vào cuộc quyết liệt!”.
Phải biến Đà Nẵng thành đô thị đáng sống chứ không phải chán sống
Bí thư thành ủy Đà Nẵng đã tuyên bố như vậy với báo chí trong bối cảnh dư luận xôn xao bàn tán quanh việc chính quyền Đà Nẵng “cấm cửa” dân nhập cư.
Giải thích lý do Đà Nẵng ra Nghị quyết 23 liên quan đến Luật cư trú trên địa bàn TP Đà Nẵng, ông Thanh tuyên bố: “Tôi khẳng định chính quyền Đà Nẵng không có chuyện “cấm cửa” dân nhập cư. Nghị quyết trên xuất phát từ tình hình một bộ phận lớn dân nhập cư không có nhà cửa, không có nghề nghiệp hoặc có nhiều tiền án, tiền sự ồ ạt đổ về các quận nội thành, nơi có mật độ dân số đô thị thuộc loại cao nhất cả nước hiện nay, làm sức chịu đựng của hạ tầng giao thông, y tế, giáo dục bị quá tải; tội phạm diễn biến hết sức phức tạp, gần 50% các vụ phạm pháp hình sự thời gian qua không phải là dân địa phương. Trước những bức xúc đó, HĐND TP mới có một nghị quyết như vậy”.
Cuối năm 2011, Đà Nẵng vinh dự nhận danh hiệu Thành phố môi trường bền vững ASEAN. Đây là phần thưởng xứng đáng với nỗ lực của Đảng bộ và nhân dân thành phố Đà Nẵng. Tâm huyết xây dựng “Thành phố môi trường” luôn được thắp lửa bởi ý chí từ phía lãnh đạo thành phố.
Điều đó giải thích lý do vì sao Bí thư Thành ủy thành phố Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh từng thẳng thừng từ chối tiếp nhận dự án hàng tỷ USD bởi những lo ngại ảnh hưởng về môi trường. Hành động này được coi là thông điệp khẳng định rằng lãnh đạo thành phố đang và sẽ tiếp tục nỗ lực xây dựng Đà Nẵng trở thành thành phố môi trường xanh, sạch, đẹp, “đáng sống” với sự phát triển bền vững về môi trường.
Cán bộ bây giờ phải biết tập xấu hổ
Trong một cuộc họp với lãnh đạo các sở, ban ngành thành phố, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh gây ấn tượng bất ngờ khi đề cập đến một khái niệm được đánh giá là “khá lạ lẫm” nhưng cũng “rất chí lý và thấm thía”, đó chính là “văn hóa xấu hổ”. Chuyện xuất phát từ việc “hứa hẹn nhiều nhưng làm chẳng bao nhiêu” hoặc thậm chí không làm mà vẫn hứa với dân của một số cán bộ, ông Thanh nói thẳng: “Cán bộ bây giờ phải biết tập xấu hổ”.
Điều đó có nghĩa là, đối với những cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, phải có lòng tự trọng, sự dũng cảm và trên hết là tinh thần trách nhiệm, lời nói phải đi đôi với việc làm. Không thể nghĩ mình đã có chức, có quyền thì có hứa rồi không làm cũng chẳng sao, không dễ gì bị mất chức.
Sẽ nhậu với những người lái xe ôm
Bí thư Thành ủy Nguyễn Bá Thanh từng chia sẻ: “Cứ mỗi sáng, cầm tờ báo lên đọc tôi lại cảm thấy đau nhói vì ở đâu đó lại xảy ra tình trạng thanh thiếu niên cướp của giết người. Ở Đà Nẵng không “nóng” nhưng tình trạng trên vẫn có và đang tiềm ẩn nguy cơ. Trong những năm qua, tôi đã nhiều lần gặp gỡ, đối thoại với thanh thiếu niên hư. Trung bình cứ 10 em thì có 5 em tiến bộ. Số còn lại thì không chịu “tiến” mà đang muốn vào nhà đá. Là con cháu mình cả nên xót lắm! Nhưng biết làm thế nào được. Động viên không được thì mở rộng trại giam Hòa Sơn ra để đón mấy ông cụ non ấy vào ở cho xã hội được yên”.
Cũng liên quan đến vấn đề an ninh trật tự, ông Thanh phê phán: Ở phường nào cũng có dân quân tự vệ, thôn trưởng, thôn phó… Mỗi tổ có đến 10 thậm chí 15 ông cứ ban ngày thì ra ngồi ì tại trụ sở. Ban đêm, tội phạm hoạt động thì không thấy mấy ông an ninh hay dân quân đâu. Trong khi đó, tại Đà Nẵng có 2 tổ tự quản rất điển hình là Tổ xe thồ tự quản ở Hòa Cầm và Tổ nữ dân quân tự vệ ở quận Ngũ Hành Sơn… tay không bắt cướp thì chẳng thấy UBND TP khen thưởng hay động viên. Họ nghèo họ không có lương bổng gì mà tự nguyện ra bảo vệ an ninh thôn xóm như vậy thì không khen.
“Tôi rất muốn xách vài chai rượu xuống ngồi uống với mấy ông xe thồ tự quản để động viên họ nhưng bận quá. Bận đến mấy thì sắp tới tôi cũng phải ngồi với họ, động viên họ”, ông Thanh dứt khoát.
Sung sướng mà không học nổi thì quá kém!
Trong buổi nói chuyện với 176 thiếu niên chậm tiến trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, ông Nguyễn Bá Thanh – Bí thư Thành ủy Đà Nẵng – đã nói: Ở đời không ai không có sai lầm. Không phải dũng khí là vung nắm đấm hay vác dao ra xử.
Ông liên tưởng đến việc sau này: “Rồi các em sẽ thành cha, mẹ. Có con cái lớn lên ra đường bị bạn bè dè bỉu: Hui, cha mi là thằng cha ở tù. Nhục lắm. Hối hận thì đã muộn rồi”.
Ông ví von con trâu có sừng nhọn, mỗi lần húc nhau lòi ruột ra. Con người ta có ý chí, có ý thức nên không thể vì chuyện gì cũng vác dao ra đâm chết người. Nếu các em học không nổi thì chuyển sang học nghề, để biết đổ mồ hôi nước mắt kiếm tiền là gì. Đừng để nhàn cư vi bất thiện.
Ông Thanh so sánh việc học của các thời với nhau để thấy được những cái được và chưa được của học sinh bây giờ: “Hồi chú đi học phải nhịn ăn, viết bút bằng tre cũng ráng. Giờ các cháu được sung sướng mà không học nổi thì quá kém!”
Kết thúc buổi nói chuyện, ông Thanh nói: “Đà Nẵng là một trong những địa phương có nhiều trường học nhất. Ở đó, các cháu có bạn bè, thầy cô và một tương lai sáng lạn. Nếu các cháu không chọn trường học, không còn cách nào khác là chú phải cho mở rộng Trại giam Hòa Sơn ra 5ha nữa để đón các cháu. Các chú chỉ muốn khuyên các cháu chứ nếu phải bỏ tù các cháu, chú đau lắm”.
Câu nói của ông Nguyễn Bá Thanh “hốt liền, không nói nhiều” dường như đã trở thành tâm điểm của dư luận mấy ngày nay. Đây có thể coi là phát ngôn ấn tượng đầu tiên của tân Trưởng Ban Nội chính TƯ từ khi ông nhậm chức.
Dường như ông Bá Thanh muốn gửi thông điệp tới một lĩnh vực quan trọng, xương sống của nền kinh tế hiện nay cần được làm lành mạnh, đó là lĩnh vực ngân hàng. Tiếp theo là thông điệp về hành động – điều mà nhân dân chờ đợi hơn cả. Việc lập lại Ban Nội chính và thực hiện thêm chức năng là văn phòng của Ban chỉ đạo Phòng chống tham nhũng đã thể hiện quyết tâm của Đảng đối với lĩnh vực nước sôi lửa bỏng này.
Tìm ra mắt xích
Đây thực sự là trận tuyến, có khi còn hơn cả trận tuyến bởi giặc tham nhũng rất khó xác định. Nó vừa ở cạnh ta, là bà con của ta, đồng nghiệp của ta, có khi còn ở trong ta. Khó nên Đảng và Nhà nước đã quyết tâm cao, giải pháp nhiều, lực lượng cũng không thiếu nhưng vẫn “chưa đạt được kết quả như mong muốn”.

Trưởng Ban Nội chính Trung ương Nguyễn Bá Thanh. Ảnh: Minh Thăng

Theo kết quả khảo sát chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh ở Việt Nam (PAPI) 2011 do UNDP công bố tháng 5/2012, tình trạng tham nhũng ở Việt Nam phổ biến, trở thành vấn nạn mang tính hệ thống.
Vì vậy phải tìm ra những mắt xích quan trọng. Mỗi năm tuy đưa ra ánh sáng hàng trăm vụ nhưng nó như cỏ dại, nhổ chỗ này lại mọc chỗ khác. Có nhiều nguyên nhân nảy sinh tham nhũng trong đó có cơ chế, song ngay cách “đánh” xét về hệ thống ta chưa điểm đúng huyệt, chưa tìm ra “sâu chúa” trong một mạng lưới và trong liên hiệp các mạng lưới mà khi đánh vào đó sẽ làm rung chuyển cả hệ thống khiến chúng không tự ứng cứu cho nhau. Phải tìm được những Buôn Ma Thuột, vị trí chiến lược xung yếu như trong giải phóng miền Nam trước đây để đánh.
Trong nền kinh tế của ta không một lĩnh vực nào lại tồn tại riêng lẻ. Sự tồn tại của lĩnh vực này đều phụ thuộc vào lĩnh vực khác, cùng tồn tại. Ngay cả tham nhũng cũng vậy, không có bên nào được hưởng lợi tất cả mà như một ma trận. Trong các mối quan hệ thì quan hệ giữa doanh nghiệp và chính trị là quan trọng. Nhưng nó sẽ không còn lành mạnh nếu bị những “con sâu” chi phối.
Trước Hội nghị Trung ương 6, dư luận đã phấn khởi vì một số ‘sâu’ của ngân hàng bị bắt. Đây là một mắt xích hay những “tử huyệt” mà từ đó có thể tìm ra nguyên nhân làm suy yếu nền kinh tế.
Đánh giá về vấn đề này, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng cho rằng: “Đã tập trung chỉ đạo xử lý một số vấn đề phức tạp, nổi cộm trong thực hiện chủ trương cơ cấu lại các tập đoàn kinh tế nhà nước, hệ thống ngân hàng thương mại và thị trường tài chính… Chỉ đạo việc điều tra, xử lý một số vụ án kinh tế nghiêm trọng, điển hình là việc khởi tố Nguyễn Đức Kiên và một số nguyên lãnh đạo ngân hàng… về các hoạt động phi pháp nhằm mục đích đầu cơ, thao túng thị trường tiền tệ…”.
Cho đến nay vụ án vẫn đang trong quá trình điều tra. Tuy nhiên hệ lụy và nợ xấu mà nó để lại cho nền kinh tế là vô cùng nặng nề. Chính phủ đang chỉ đạo xử lý rốt ráo nhưng kết quả còn hạn chế, vẫn còn kéo dài khó thu hồi vốn, là gánh nặng cho nền kinh tế.
Tử huyệt phanh phui tham nhũng
Trình bày trước Quốc hội, Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang cho biết trong năm 2012 “tội phạm về kinh tế, tham nhũng phức tạp nổi lên trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, gây thiệt hại hàng ngàn tỉ đồng, tác động xấu đến an ninh tài chính, tiền tệ”.
Dư luận quan tâm và hy vọng tân Trưởng ban Nội chính TƯ tham mưu rốt ráo xử lý nghiêm, dứt điểm như người đứng đầu Đảng yêu cầu.
Một trong những thủ đoạn tham nhũng, gót chân A-sin mà như ông Thanh đã chỉ ra, “cán bộ ngân hàng giúp doanh nghiệp nâng khống giá đất để được vay vốn lớn hơn so với giá trị thế chấp nên để xảy ra nợ xấu ngân hàng. “Hiện cả nước lên tới mấy chục tỉ đô la chứ ít à. Mấy ông đó là phải bắt ngay, không cần đợi có bằng chứng chung chi gì hết”.
Ngân hàng là huyết mạch của nền kinh tế, và cũng được xem là tử huyệt để từ đó phanh phui tham nhũng, làm lành mạnh thị trường tiền tệ, tạo đà cho kinh tế phát triển.
Chống tham nhũng là nhiệm vụ chính trị hệ trọng hiện nay. Công cuộc này được cả xã hội quan tâm và ủng hộ. Đã đến lúc “không cần nói” – như ông Nguyễn Bá Thanh khẳng định – mà phải hành động. Bước đầu cần tạo tiền đề, tạo đà để từ đó thành hiệu ứng, thành cấp số cộng, số nhân. Một “Buôn Ma Thuột” để tạo niềm tin cho xã hội, làm lộ diện và từ đó xử lý những con sâu, tiến tới hốt cả bầy sâu làm nghèo đất nước.

Cuộc đời chính trị của ông Nguyễn Bá Thanh

Xuất phát từ một anh chủ nhiệm hợp tác xã, ông Nguyễn Bá thanh đã để lại những dấu ấn đặc biệt từ khi nhậm chức Bí thư thành ủy Đà Nẵng.
Từ ông chủ nhiệm hợp tác xã…


Xuất phát điểm con đường sự nghiệp của ông Bí thư thành ủy Đà Nẵng – Nguyễn Bá Thanh là từ một anh chủ nhiệm hợp tác xã.Sinh ngày 8/4/1953 ở xã Hòa Tiến, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng, ông Nguyễn Bá Thanh hiện là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, Bí thư Thành ủy kiêm Chủ tịch Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng, Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Đà Nẵng, Ủy viên Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Việt Nam. Con đường công danh sự nghiệp của ông Thanh tiến dần từng bậc, trải qua nhiều vị trí công tác. Sau khi tốt nghiệp Đại học Nông nghiệp Hà Nội, ông Thanh công tác tại Hợp tác xã Hòa Nhơn và giữa chức Chủ nhiệm.
Sau đó, ông trải qua các vị trí Phó Bí thư Huyện ủy Hòa Vang, Giám đốc Nông trường Chè Quyết Thắng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp Quảng Nam – Đà Nẵng.
Năm 1996, ông được cử giữ chức Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Đà Nẵng.
Năm 2003, ông Nguyễn Bá Thanh bắt đầu giữ chức vụ Bí thư thành Ủy Đà Nẵng.
Trên cương vị Bí thư Thành ủy kiêm Chủ tịch Hội đồng Nhân dân thành phố Đà Nẵng, ông Nguyễn Bá Thanh chủ trương thực hiện một số chính sách, xây dựng Đà Nẵng thành thành phố “5 không”, là trung tâm khu vực miền Trung về các mặt – một “thành phố đáng sống”….

Ông Nguyễn Bá Thanh trong một lần thăm BV Sản - Nhi Đà Nẵng

Đến những việc làm khác người
Từ khi giữ chức Bí thư thành ủy thành phố Đà Nẵng, đặc biệt vào hai năm nay trở lại đây, ông Nguyễn Bá Thanh là nhân vật thu hút sự quan tâm của dư luận. Với những phát ngôn thẳng thắn, quyết liệt, những hành động mang tính dấu ấn mà những người tiền nhiệm chưa có điều kiện để làm, ông được dư luận coi như một “hiện tượng”.
Việc làm được coi là “phát súng” đầu tiên của kế hoạch lập lại kỷ cương của ông Nguyễn Bá Thanh là kỷ luật cảnh cáo Giám đốc sở Xây dựng và cách chức Trưởng Ban quản lý các dự án xây dựng và công nghiệp dân dụng Đà Nẵng.
Tuyên bố này được ông công bố trong bài phát phát biểu cuối cùng ở cương vị Chủ tịch UBND thành phố trước khi chuyển hẳn sang đảm nhận chức vụ Bí thư Thành uỷ Đà Nẵng, chiều 23/7/2003. Đây cũng là lần đầu tiên một quyết định như vậy được công bố công khai tại kỳ họp HĐND thành phố.
Ông tuyên bố, đây là cách để tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong đội ngũ cán bộ.Từ đó đến nay, những phát ngôn đi đôi với việc làm “gây sốc” tương tự của ông Thanh vẫn được “giữ lửa”.
Tại một buổi nói chuyện với hơn 4.500 cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp của Đà Nẵng vào sáng 24/2, ông Nguyễn Bá Thanh từng chỉ rõ: “Do không ai để ý nên ở Văn phòng UBND thành phố đã xuất hiện mấy “ông trời con” chuyên liên lạc với các dự án, làm rối tung lên” và yêu cầu chủ tịch UBND TP xử lý.
Tiếp đó, trước việc người dân liên tục phản ánh tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng tại KCN Thủy sản Âu Thuyền (quận Sơn Trà) nhưng không được giải quyết, ông Nguyễn Bá Thanh yêu cầu giám đốc Sở Tài nguyên – Môi trường đến ngủ tại nơi người dân nêu để thấu hiểu nỗi khổ của họ.

Ông Nguyễn Bá Thanh xuống từng người dân để ghi nhận phản ánh

Yêu cầu này được ông Thanh phát biểu thẳng thắn trong buổi chất vấn Giám đốc Sở TN-MT Nguyễn Điểu tại kỳ họp thứ 4 HĐND TP Đà Nẵng đầu tháng 7 vừa qua. Kết quả, sau gần một tháng, tình trạng ô nhiễm môi trường ở KCN Thủy sản Âu Thuyền đã được giải quyết.
Ông Nguyễn Bá Thanh xuống từng người dân để ghi nhận phản ánh. Ảnh: Internet
Gần đây nhất, vào cuối tháng 10, khi những bức xúc của người dân về dự án “Mở rộng khu gia đình cán bộ công chức Lữ đoàn 532” lọt đến tai, ông Bí thư thành ủy Đà Nẵng đã đích thân vi hành. Sau khi phát hiện, dự án được cấp phép trái quy định cùng nhiều sai trái của cơ quan công quyền địa phương, ông lập tức ra quyết định đình chỉ dự án và yêu cầu truy đến cùng trách nhiệm của những cơ quan, cá nhân liên quan.Không chỉ nghe ngóng dư luận, ông Thanh còn xuống gặp từng người dân để ghi nhận những bức xúc của họ rồi yêu cầu lãnh đạo địa phương xử lý dưới sự giám sát chặt chẽ của ông. Tại buổi đối thoại đầu tiên với người dân làng phong Hòa Vân khi vừa được chuyển vào nơi ở mới trên đất liền (sáng 5/9), ông Nguyễn Bá khẳng định: “Tôi nói là làm, không có chuyện chạy làng”.
Những phát ngôn “bạo miệng”… để đời
Bên cạnh những việc làm cụ thể, ông Thanh “nổi tiếng” với những phát ngôn “bạo miệng”, để đời.
Câu nói gây “sốc” mới nhất của ông Bí thư thành ủy Đà Nẵng được thốt ra tại phiên bế mạc kỳ họp thứ 5 HĐND TP Đà Nẵng khoá VIII (chiều 6/12).
Sau vài tiếng ông Giám đốc Sở TN-MT Nguyễn Điểu hớn hở thông báo kết quả Đà Nẵng được công nhận nằm trong ‘top” 20 thành phố “sạch nhất thế giới”, ông Thanh thẳng thắn bày tỏ sự “ngạc nhiên”, nghi ngờ về thứ hạng này.
Ông Thanh nói: “Nghe thế giới họ khen mình là một trong 20 thành phố thế này, thế kia về môi trường, tôi không biết mấy thành phố khác còn bẩn đến cỡ nào nữa? Mình đi các nơi, thấy nhiều thành phố hấp dẫn rứa mà răng tự nhiên mình cũng nằm vô một trong 20 thành phố. Không biết mấy ổng chấm kiểu chi mà tui thấy chưa sướng lắm!”.
“Chắc mấy ổng không đi vào cái chỗ mà hôm trước tôi với anh Huy (ông Trần Văn Huy, Bí thư quận uỷ kiêm Chủ tịch UBND quận Thanh Khê) lội vô ở gần ven sân bay. Mấy ổng tới đó chắc không chấm điểm Đà Nẵng đâu. Úi chu cha, đô thị chi rứa mà là đô thị? Ăn ở mất vệ sinh, rác rưới vất tùm lum ra như thế!”, ông Thanh nói thêm.
“Dù muốn hay không thì họ cũng công bố rồi. Mình lỡ “bị” công bố nên phải làm cho tốt hơn, chứ làm không đạt là mang tiếng”, ông Nguyễn Bá Thanh tuyên bố.
Cũng trong phiên phiên bế mạc kỳ họp thứ 5 HĐND thành phố Đà Nẵng khoá VIII, khi tổng kết những vấn đề liên quan đến nạn cướp giật, đòi nợ thuê, ma túy, ông Thanh khẳng định “Chính quyền phải có trách nhiệm bảo vệ cuộc sống của người dân. Một bộ máy hùng hậu mà không bảo vệ được cuộc sống người dân là quá kém, không thể chấp nhận được”.
Tại phiên thảo luận ngày 5/12, khi nhắc đến vụ bọn cướp chặt tay một cô gái trẻ ở TP.HCM, cướp xe máy ngay giữa ban ngày, Bí thư Thành uỷ, Chủ tịch HĐND TP Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh nói: “Cái gan của tôi là quất cái án chung thân, kiếm hòn đảo cho ra vĩnh viễn ngoài đó, đừng lưu luyến gì hết!”.
Tổng kết những ý kiến liên quan đến phản ánh cảnh sát giao thông “ăn tiền” của người dân, ông Thanh yêu cầu xử lý nghiêm các trường hợp cảnh sát có hành vi này. “Bắt quả tang cảnh sát giao thông nhận tiền là tước quân tịch, đuổi về nhà chớ không khiển trách chi hết!”, ông Thanh nói.
Trước đó, Bí thư thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh cũng đã “sở hữu” hàng chục phát ngôn “chính chủ” ấn tượng: “Có những khoản nợ không phải xấu mà là quá xấu”, “Làm thì phải có lửa! Ai mệt quá thì giơ tay xin nghỉ”, “Cán bộ không nên giống con cá heo biểu diễn chờ cho ăn mới chịu diễn còn không cho ăn thì thôi. Cán bộ như thế là không được!”, “Đà Nẵng không có chuyện chạy chọt mà chỉ cần phấn đấu”, “Cái được lớn nhất của Đà Nẵng trong thời gian qua là được lòng dân”, “Phải biến Đà Nẵng thành đô thị đáng sống chứ không phải là thành phố chán sống trong tương lai”.
Có thể nói rằng, với những phát ngôn thẳng thắn và những hành động đi đôi với lời nói của ông Nguyễn Bá Thanh, người dân Đà Nẵng nói riêng, cả nước nói chung kỳ vọng nhìn thấy một Đà Nẵng hoàn toàn đổi mới trong thời gian tới.

Nguyễn Bá Thanh: Chân dung một lãnh đạo “khổ” nhất và “sướng” nhất

Có lẽ anh Bá Thanh là một trong những người “khổ” và “sướng” nhất trong hàng ngũ lãnh đạo Việt nam.
Mới đây, Tòa soạn Báo Giáo dục Việt Nam đã nhận được một bức thư của bà Đào Liên Hương, Trưởng ban Quốc tế Hiệp hội các trường Cao đẳng, Đại học ngoài công lập Việt Nam, Tổng thư ký các Hiệp hội Tư vấn du học và Ngôn ngữ quốc tế, Giám đốc Quốc Anh IEC. Lá thư là những tâm sự chất chứa về một người mà bà luôn coi là một người anh lớn trong cuộc đời: ông Nguyễn Bá Thanh – Bí thư Thành ủy Đà Nẵng, tân Trưởng ban Nội chính Trung Ương.
Tòa soạn xin đăng tải nguyên văn bức thư này.
Tuổi thơ gian khó
Anh Nguyễn Bá Thanh mồ côi cha từ rất sớm. Ba anh mất trong một cuộc chống càn của quân đội Mỹ. Đến giờ, nhiều người vẫn nhắc về tấm gương hy sinh của ông: Anh dũng chống trả quyết liệt và hy sinh khi không còn một viên đạn. Ông đã được truy tặng danh hiệu Anh hùng. Ba anh khi đó đã là Tỉnh ủy viên và ông cũng chỉ có mong ước con sẽ tiếp tục sự nghiệp của mình. Khi ông mất, Bình, cậu em kế anh Thanh mới tròn 4 tuổi, chưa biết gì nhiều. Còn anh Thanh thì khi đó đang học ở ngoài Bắc ở trường Học sinh Miền Nam.
Xách ba lô ra Bắc học tập, anh Bá Thanh không ngờ mình lại ở ngoài Bắc lâu đến vậy. Tốt nghiệp Đại học Nông nghiệp, trở về Đà Nẵng, sau một thời gian làm tại Sở Nông lâm, anh Thanh nhận công tác tại một trong những nông trường xa xôi và khó khăn nhất cả nước. Khổ cực trăm bề, má anh chỉ nhắc anh một câu: “Hãy ráng lên, con ạ!”.
Câu nói bình dị đó đã đi theo anh Thanh, vượt qua được muôn vàn những thử thách cam go của cuộc sống. Cũng chính cuộc đời của người vợ liệt sĩ đó đã là tấm gương sáng rõ nhất cho cậu con trai của mình.
Người của công chúng
Tôi và anh Thanh gặp nhau lần đầu, trong một hoàn cảnh rất đặc biệt: mẹ anh đang ốm thập tử nhất sinh tại bệnh viện. Anh nói với tôi: “Anh chỉ có một nguyện vọng duy nhất, cứu mẹ anh sống thêm”. Nhưng phải nói rằng, khuôn mặt thô ráp và thân hình to lớn như gấu của anh khiến tôi hơi e ngại.

Ông Nguyễn Bá Thanh trên nghị trường

Sau đó vài tuần, tôi có dịp vào Đà Nẵng để tổ chức tuần trăng mật của con một gia đình người bạn thân. Trong lúc đi taxi, ngồi quán nước, hoặc đi chợ, nghe người dân kháo nhau… tôi mới hiểu rõ hơn về anh. Hoá ra anh là người của công chúng theo đúng nghĩa của từ này: Nhân dân thuộc nhiều tầng lớp khác nhau, họ yêu và quý anh biết bao. Đừng hòng ai bắt dân Đà Nẵng nói xấu được “vị chỉ huy” của họ.
Những dịp anh phát biểu tại Hội đồng Nhân dân đều được truyền hình trực tiếp và mọi người đều tạm gác công việc lại để nghe anh nói. Số điện thoại của anh được công khai cho mọi người dân để họ có thể gọi điện trực tiếp cho anh. Khi nhận được thông tin nào đáng lưu ý, anh bèn đóng giả làm dân thường đi xuống tận nơi, ngồi ăn uống tại quán như một người khách để nghe cụ thể xem những khiếu nại đó có đúng không?
Cán bộ của anh rất liêm chính bởi anh rất nghiêm. Khi giao những vị trí nhạy cảm cho các cán bộ trẻ, anh nói ngay: Muốn có tiền ngay thì tham nhũng và đòi tiền của dân, nhưng sẽ không bền. Nếu làm việc trong sạch thì sẽ nghèo, nhưng, sau một thời gian sẽ được giao những vị trí then chốt và tiến lên nữa… tuỳ chọn. Và hầu hết các nhân viên trẻ, có năng lực của thành phố này đều chọn con đường thứ hai.
Thời gian hoàn thành các thủ tục hành chính ở Đà Nẵng rất nhanh. Từ khi bạn mua đất hoặc nhà đến khi cầm trong tay sổ đỏ chỉ mất không quá 1 tháng. Trong khi ở rất nhiều địa phương khác thường là vô định… vì không ai có thể dám quả quyết rằng trong bao lâu mới xong. Nhà tôi ở khu Trung Hoà Nhân Chính – Hà Nội. Tôi mua đất năm 2001, xây nhà năm 2005, về đây ở năm 2006, vậy mà từ đó đến nay sổ đỏ vẫn chưa có. Có cán bộ nói với tôi, muốn có nhanh, phải lo chuẩn bị “phong bì”…
Còn ở Đà Nẵng? Tôi nhớ một kỷ niệm gắn liền với anh Thanh. Trong một lần gặp mặt, tôi trót phàn nàn một câu về tiến độ giấy phép xây dựng của bạn tôi trước mặt anh Thanh. Anh lập tức rút điện thoại ra nói mát mẻ với cậu phụ trách: “Vừa mới lên được là thành phố hàng đầu về thủ tục thông thoáng, nhanh chóng cho các nhà đầu tư, giờ lại muốn quay xuống à?”. Một lúc sau cậu ta gọi ngay cho tôi xin lỗi rồi nói: Lần sau chị cứ gọi thẳng cho em nhé, đừng gọi cho sếp, kẻo bọn em lại bị phê bình đấy.
Anh Thanh giải quyết việc rất nhanh và quyết liệt như vậy.
Còn nhớ, trong lần đầu vào Đà Nẵng, tôi nhờ anh dẫn đến thăm đền thờ vị anh hùng Thoại Ngọc Hầu, người có công chủ trương, xây nên kênh Vĩnh Tế, hoạch định biên giới Việt Miên nhưng phải chịu bao oan trái ngay cả sau khi đã qua đời. Ngôi đền nằm ở ven bờ sông Hàn.
Tại đây, anh nói dự định mời “Thần đèn” Cẩm Luỹ đến để nâng ngôi đền lên vì sau hàng trăm năm, ngôi đền ở vị trí thấp so với xung quanh, tường đã ải và ngấm nước, tôi gợi ý: “Sao anh không xây lại cho đẹp hẳn? Ông Thoại – có công với đất nước biết bao”. Anh suy nghĩ một lúc rồi gật đầu cương quyết. Và chỉ một thời gian ngắn sau đó, thành phố Đà Nẵng đã có thêm một ngôi đền khang trang, đẹp đẽ để tưởng nhớ vị anh hùng ngay tại quê hương.
Tôi cảm phục anh lắm, vì anh dám quyết, dám làm, quyết nhanh và làm cũng nhanh. Khi họp tổ dân phố, những người sống quanh đền đều tự nguyện ra đi để mở rộng sân đền, có chỗ chơi cho trẻ em quanh đấy. Tất nhiên cũng bởi vì chính sách đền bù của thành phố thoả đáng. Thời gian ngắn sau đó, tôi vào thăm lại Đà Nẵng, con đường đất trước mặt ngôi đền cũng đã được trải nhựa rất đẹp, mang tên Hà Thị Thân.
Những quyết sách gây tranh cãi…
Nhiều việc làm, quyết sách của anh gây không ít tranh cãi, cũng vì quá tiên phong và không giống ai: Nào là khởi đầu phong trào cấm đối tượng lang thang cơ nhỡ ăn xin, ăn mày trong thành phố, cấm đeo bám khách du lịch, quay camera CSGT, tăng lương cho CSGT, thưởng cho người báo tin… toàn những việc, với nhiều người là rất lạ đời.
Trong nhiều lần giải phóng mặt bằng tại thành phố, anh đều trực tiếp có mặt và đứng ở ngay hàng đầu, mặc bộ quần áo công nhân, trực tiếp điều đình với những người phản đối. Anh chẳng nề hà chuyện gì. Bởi vậy, dân rất nể và sợ cái uy, những hành động quyết liệt của anh. Nhưng theo tôi biết, chẳng phải ai cũng thích những sự “ làm tới” của anh đâu. Nhưng một điều không thể phủ nhận, người dân tại nhiều tỉnh thích địa phương mình cũng có một ông lãnh đạo giỏi và quyết liệt như vậy… Để khỏi bụi, khỏi kẹt xe, khỏi khổ về nạn giấy tờ, nhũng nhiễu…
Nhưng bảo anh làm khác đi, cũng giống như mọi người, cũng mềm mỏng, cũng tròn trịa, hợp thời… chắc còn khó hơn bắt anh xông lên hàng đầu trong cuộc chiến. Anh bảo: “Trong trận đá bóng, 11 anh, ai cũng thích làm hậu vệ, cứ đợi nhau, cứ chặn và vờn bóng thì còn gì là trận đấu? Phải có anh xông lên, sút bóng thì mới ra bàn thắng chứ”. Và anh chắc chắn vào cái chân trung phong đó rồi.
Cũng nhiều người nói: Đội bóng đá Đà Nẵng luôn gắn liền liền với hình anh anh Nguyễn Bá Thanh. Anh chẳng bỏ trận nào của “đội nhà”, kể cả đang họp ở Hà Nội, nếu tranh thủ được, anh cũng bay về để ủng hộ. Thắng thua gì, khi kết thúc trận, anh cũng xuống sân rút kinh nghiệm cùng cả đội. Bởi vậy đội bóng đá Đà Nẵng có thêm một huấn luyện viên danh dự Bá Thanh.
Nói rằng anh là vị cán bộ sướng nhất cũng đúng.
Vì làm được nhiều việc nên anh được bà con quý mến lắm. Sau này khi đã trở nên thân thiết, mỗi lần tôi vào Đà Nẵng hoặc anh ra Hà Nội họp, chúng tôi thường ngồi ăn uống nói chuyện.

Ông Nguyễn Bá Thanh

Chúng tôi tâm sự về tương lai phát triển của Đà Nẵng, về những cây cầu, những con đường, những kế hoạch triển khai cho tàu điện ngầm, về những lần thi bắn pháo hoa tưng bừng… Chúng tôi cùng anh chia sẻ những ước mơ về một thành phố Đà Nẵng tương lai – thành phố đáng sống nhất của Việt Nam… Rồi chúng tôi bàn về đất nước, về sự phát triển của nông nghiệp – lĩnh vực đúng chuyên môn của anh, về việc cần người điều hành để thúc đẩy mạnh mẽ hơn, về những kế sách để giúp nông nghiệp Việt nam phất triển, để “cứu” Hà Nội khỏi kẹt xe… Tôi phục anh lắm, anh luôn nghĩ ra những kế rất hay mà khó ai nghĩ tới…
Không ít lần, khi ra trả tiền cho bữa ăn, chúng tôi nhận được một mảnh giấy có ghi những dòng chữ như:
“Xin cho phép tôi được mời anh Bá Thanh bữa cơm này, tôi tuy ở Hà Nội nhưng là dân gốc Đà Nẵng. Anh đã làm được nhiều việc cho thành phố quê hương lắm. Xin cảm ơn anh.”
“Anh Thanh ơi, tuy không quen anh nhưng đã được nghe anh nói rất nhiều trên vô tuyến. Cảm ơn anh, một con người dũng cảm. Xin được mời anh bữa ăn này – một người bạn không quen biết”.
Họ là ai? Là người Hà Nội, Đà Nẵng hay là một người Việt Nam nào đó đã từng đi qua Đà Nẵng và cảm phục sự đổi thay thần kỳ của thành phố này cũng như vai trò của vị “nhạc trưởng” Bá Thanh? Tôi biết những lúc như vậy anh cũng vui lắm.
Dịp cuối năm vừa qua, tôi rẽ qua Đà Nẵng một ngày để bàn bạc việc tổ chức đưa lô thuốc viện trợ từ Mỹ về cho các bệnh nhân nghèo tại các tỉnh miền Trung. Không ngờ cái việc nghe rất đơn giản đó lại vấp phải những rào cản vô hình từ nhiều cấp. May quá, có Bệnh viện Đà Nẵng và anh gật đầu nhận giúp. Thế là lô thuốc viện trợ trị giá 14 triệu USD mới tìm được đường về VN.
Cũng thời điểm này, tôi lại nghe được tin anh sắp ra Hà Nội giúp dân, giúp Đảng.
Cô con nuôi Nguyễn Thị Huyền – Hoa hậu Việt Nam, người hàng năm vẫn làm show Lung linh sắc Việt tại Đà Nẵng để gây quỹ cho bệnh nhân nghèo tại đây, reo lên một cách rất thực thà: “Hoan hô, bác Thanh – thần tượng mà con ngưỡng mộ bấy lâu nay sắp ra Hà Nội rồi”.
Chắc nhiều người dân Việt Nam cùng có chung niềm vui và hy vọng như vậy. Tôi nhắn tin cho anh: “Tối nay em sẽ mang hoa tới chúc mừng!”. Nhưng khi ra đến chợ, tôi đã chuyển sang mua hoa và quả để thắp hương cho mẹ anh. Bởi, tôi hiểu, chính bà là động lực đã giúp con mình thành công như ngày hôm nay.
Khi tôi tới, anh Nguyễn Bá Thanh đang ngồi một mình. Vui buồn, thắng thua người đàn ông này đều vậy, lặng lẽ ngồi hút thuốc. Tôi tới, cắm hoa vào bình trên ban thờ, thắp nhang cho bà, rồi yên lặng ngồi xuống bên anh. Người anh kiệm lời nhìn tôi, chúng tôi lặng lẽ hồi tưởng lại cả quãng thời gian vất vả vừa qua, những oan trái, những vùi dập, những cố gắng, những sẻ chia và biết bao thách thức phía trước… Chúng tôi chia tay và lần đầu tiên hai anh em ôm nhau vì những xúc động trào dâng.
Lúc tôi về, ra đến cổng, trời đã tối muộn, tôi vẫn thấy có hai người dân chờ đợi để vào xin gặp anh. Hóa ra hôm nay theo lịch – vẫn là ngày anh tiếp dân tại nhà vào buổi tối (tất cả các ngày trừ thứ bảy, Chủ nhật), người công bộc của dân lại lắng nghe để thấu hiểu và giải quyết thật nhanh những thắc mắc của người dân.
Chính anh đã là đầu tàu, kéo mọi người về với Đà Nẵng, đóng góp hết sức mình cho sự đổi thay kỳ diệu của mảnh đất này. Tôi nhắc mình phải tiến hành khẩn trương hơn cho việc vận chuyển gói hàng viện trợ trang thiết bị cho Bệnh viện Ung bướu. Bệnh viện này là tâm huyết do anh khởi xướng, dự kiến sẽ mở cửa chữa bệnh miễn phí cho dân nghèo toàn bộ khu vực miền trung vào tháng giêng này. Tôi biết, anh rất tự hào về công việc này.
Về đến khách sạn rồi, tôi vẫn chưa hiểu nổi sự lạ lùng của cuộc đời, tôi gọi điện thoại hỏi lại anh: “Điều gì đã đưa em vào tận mảnh đất Đà Nẵng này để làm em của anh thế nhỉ?”. Anh đáp rất giản dị: “Đó là duyên phận cuộc đời em ạ!”. Nhưng tôi hiểu, chính anh là thỏi nam châm đã hút được sự trợ giúp của những người như tôi đến với mảnh đất miền Trung này, cũng như những công việc vì dân mà anh đang và sẽ làm.
Hẹn gặp anh ở Hà Nội nhé! Ra đấy lạnh chứ không ấm áp như ở đây đâu!

 

Câu chuyện chấn động của ông Nguyễn Bá Thanh 10 năm trước

 Để bạn đọc có dịp so sánh giữa ông Nguyễn Bá Thanh vừa được uỷ nhiệm làm Trưởng Ban Nội chính TƯ với ông Nguyễn Bá Thanh lúc đó vừa lên làm Bí thư Thành uỷ Đà Nẵng, BBT xin giới thiệu lại bài tường thuật cách đây 10 năm của PV Hải Châu về cuộc nói chuyện này:

                            “Đà Nẵng bắt đầu cuộc đại phẫu đau đớn nhưng lành mạnh”

Như tin đã đưa, sau quyết định kỷ luật cảnh cáo Giám đốc Sở Xây dựng và cách chức Trưởng BQL các dự án xây dựng và công nghiệp dân dụng Đà Nẵng gây chấn động tại kỳ họp thứ 9 HĐND TP, Bí thư Thành uỷ Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh vừa tiếp tục có buổi nói chuyện vào tối 24/7 với gần 1.500 cán bộ công chức đang làm những công việc liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người dân.
Qua hơn 28 năm sau ngày giải phóng, lần đầu tiên Đà Nẵng có một buổi nói chuyện “vô tiền khoáng hậu” như vậy. Suốt gần 2 tiếng rưỡi đồng hồ, các cán bộ công chức Đà Nẵng – trong đó có không ít “vị quan” mới đây còn hoạch hoẹ dân – chen nhau ngồi cả xuống đất vì hội trường không đủ ghế, lắng nghe vị tân Bí thư Thành uỷ nói chuyện. Họ bật cười vì những câu nói tếu, rồi chợt đau nhói khi ngẫm lại ý nghĩa thâm sâu đằng sau nó. Để rồi tự thấy mình trở nên lành mạnh hơn, có nhiều dũng khí hơn để làm “lãnh đạo và đày tớ” của nhân dân!
4 nỗi sợ lớn

Ông Nguyễn Bá Thanh trực tiếp tham gia thi đấu bóng đá và quyên góp ủng hộ các nạn nhân cơn siêu bão Xangsane năm 2006 ở TP Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam - Ảnh: HC

Không giấy, không tờ, vừa kết thúc buổi làm việc với một vị lãnh đạo cao cấp của Nhà nước CHDCND Lào sang thăm là ông Nguyễn Bá Thanh đến thẳng hội trường, lên ngay diễn đàn và bắt đầu câu chuyện. Hẳn nhiên ông đã chuẩn bị rất kỹ, chứ không như một Phó Giám đốc Sở Địa chính – Nhà đất Đà Nẵng, khi được gọi lên gặp ông (lúc ấy ông Nguyễn Bá Thanh là Chủ tịch UBND TP – PV) đã phải uống… 3 ly rượu để lấy bình tĩnh nhưng cuối cùng cũng chẳng nói được gì vì… không “thuộc bài”.
Không hề vòng vo, ông vào đề luôn: “Sở dĩ có cuộc gặp hôm nay là vì một sự kiện quan trọng vừa diễn ra: Đà Nẵng được Chính phủ công nhận là đô thị loại 1. Tất nhiên chỉ mới “là” đô thị loại 1 thôi, còn để “làm” cho nó thực sự trở thành đô thị loại 1 được người khác tâm phục khẩu phục thì còn gian nan lắm. Nhưng chưa chi đã có người vội nảy sinh tư tưởng chủ quan, và tôi rất sợ từ điều đó sẽ dẫn tới 4 cái mất lớn hơn!”.
Cái mất đầu tiên, ông sợ, là mất thời cơ – điều mà Đà Nẵng đã tạo ra và tận dụng rất tốt khi từ một TP “cấp huyện” (đô thị loại 2 thuộc tỉnh QN-ĐN cũ) trở thành TP trực thuộc TƯ, và hơn 6 năm sau đã là đô thị loại 1. “Nếu không làm mạnh hơn nữa, Đà Nẵng sẽ mất cơ hội vượt lên trở thành TP động lực của miền Trung, chỉ sẽ là một anh làng nhàng trong khu vực mà thôi!”.
Từ đó, ông lo đến cái mất thứ hai: “Nếu tốc độ phát triển của TP trì trệ, không đáp ứng sự trông đợi của nhân dân thì cán bộ sẽ bị kỷ luật, bị thay đổi hoặc hạ tầng công tác. Chưa kể nhiều người tranh thủ quơ quào, kiếm chác còn sẽ bị luật pháp trừng phạt. Vậy là mất cán bộ!”.
Một khi cán bộ thoái hoá, biến chất như vậy sẽ dẫn đến cái mất gì nữa? “Mất lòng dân – ông nhấn mạnh – Và một khi dân không còn tin chúng ta nữa thì cái mất thứ tư đau lòng hơn cũng rất dễ xảy ra: Mất chế độ!” – ông Nguyễn Bá Thanh nhấn mạnh.
Ông nói rõ: “Đừng nghĩ là dân không biết gì. Trình độ dân trí bây giờ cao lắm, họ thấy hết, biết hết những trò nhũng nhiễu, vòi vĩnh, phiền hà, nguyên tắc cứng nhắc… tồn tại trong đội ngũ cán bộ chúng ta nhưng không dám nói vì sợ bị trù dập. Họ là dân mà, nên chỉ cầu xin hai chữ bình an. Nhưng nếu được bảo vệ, họ sẽ nói hết. Khi ấy thì không thể che giấu đi đâu.
Dân nhìn đội ngũ cán bộ chúng ta cũng như các anh chị đang nhìn tôi vậy. Tôi ở trên này nhìn xuống chỉ thấy cả rừng người, không phân biệt được anh nào áo xanh, áo đỏ. Nhưng các anh chị ở dưới nhìn lên thì tôi chỉ ho một tiếng, nghiêng đầu sang phải, liếc mắt sang trái một chút là cả ngàn con mắt đều thấy. Dân nhìn chúng ta vậy đó. Bài học Thái Bình vẫn còn đau lắm. Cũng có sự kích động, có những phần tử xấu len vào nhưng chủ yếu là do chúng ta thôi. Dân như nước, đẩy thuyền lên là nước mà lật thuyền cũng là nước. Chúng ta phải sớm tự soi rọi lại mình chứ đừng để xảy ra tức nước vỡ bờ!”.
Cuộc đại phẫu tê tái
Từ cái nhìn, cái biết ấy của dân, ông Nguyễn Bá Thanh đem soi rọi vào đội ngũ cán bộ, công chức TP Đà Nẵng và khẳng định, họ đã làm được rất nhiều việc. Trong đó có không ít việc được nhân dân cả nước ghi nhận, Thủ tướng Chính phủ biểu dương, các tỉnh thành bạn kéo đến học tập… “Nhưng đây không phải là lúc chúng ta ca tụng nhau. Thành tích hãy để cho Đảng, Nhà nước và nhân dân ghi nhận, tôn vinh. Còn sư đoàn ngồi trước mặt tôi đây phải là sư đoàn làm, sư đoàn chiến đấu. Ai mang tư tưởng công thần thì xin mời đi sư đoàn khác!”.
Với sự rạch ròi đó, ông chỉ rõ hàng loạt sai lầm, khuyết điểm đi cùng những “nhân vật” của sự quan liêu, trì trệ, thoái hoá, biến chất – tuy không nhiều nhưng đang tồn tại lẩn khuất trong đội ngũ cán bộ, công chức ở nhiều cơ quan có trách nhiệm tiếp xúc trực tiếp hàng ngày với dân. Ông nhấn mạnh: “Người dân ngứa sau lưng, gãi không tới nên họ mới nhờ mình gãi. Nếu mình gãi không trúng, cứ nhè trước bụng mà gãi, coi chừng họ gai mắt, đạp xuống sông Hàn uống nước như chơi. Phải bắt cho trúng mạch, gãi cho đúng chỗ “ngứa” của người dân. Đừng cứ ngồi nói lý luận với nhau mà không chịu làm!”
Ông đặt thẳng câu hỏi với ông Lê Ngọc Nam, Giám đốc Công an Đà Nẵng: “Có cái gì ở trạm CSGT Kim Liên (trên QL 1A ở cửa ngõ phía Bắc Đà Nẵng) mà ai vô CSGT cũng đòi cho ra đứng đó. Chỉ ít lâu sau là ai nấy khấm khá cả lên. Tiền ở đâu ra, tài sản ở đâu ra, dân biết hết, còn các anh có biết không?”.

Ông Nguyễn Bá Thanh trực tiếp tham dự một phiên toà có tiếng kêu oan của người dân - Ảnh: HC

Với ngành thuế, ông nêu ví dụ: Chủ một quán ốc hút ở ngã tư Lê Duẩn – Nguyễn Thị Minh Khai đến khóc ở Uỷ ban vì thuế từ 260 ngàn tăng lên 500 ngàn đồng/tháng. Ông giả làm người ăn ốc, vào quán này mới biết quán rất ế vì địa thế không tốt, chủ quán lại kém khâu ăn nói. Ông kêu Cục phó Cục Thuế Đà Nẵng Dương Tấn Lực lên hỏi: “Người ta buôn bán như thế mà thuế tăng gấp đôi, lên đến cả chỉ vàng/tháng thì làm sao sống cho nổi? Anh làm lãnh đạo mà không chú ý, để cán bộ hành dân ra bã đó nghe!”.
Với lực lượng Thanh niên xung kích, ông phê phán thẳng: “Với những kẻ cố tình vi phạm, lạng lách, đánh võng thì không dám làm gì, còn mấy bà trong quê ra, đem chục trứng, mớ rau kiếm sống, lẽ ra chỉ nên nhắc nhở họ thì hùng hùng hổ hổ đổ rổ rau của người ta ra đường. Ai bảo anh làm chuyện vô lễ với dân như vậy?”.
Với kiểm lâm, ông chỉ ra: “Người ta mang cả khúc gỗ lớn đi trên đường chứ có phải ở rừng ở núi gì đâu mà khó bắt thế? Hoá ra là cùng đường dây cả, lỡ làm ăn với nhau “thâm niên” rồi, lâu lâu bắt một cú biểu diễn thôi!”. Cũng với ý đó, ông hỏi lãnh đạo Sở VHTT: “Liệu có nên giải tán Đội kiểm tra liên ngành 814 hay không? Hô hào nào là quy định ánh sáng rồi kiểm tra, cấp phép… thế mà tệ nạn trong mấy karaoke đèn mờ vẫn tràn lan!”.
Với các ngành Xây dựng, Địa chính, Quy hoạch, Thuỷ sản – Nông Lâm, các BQL dự án…, ông cũng chỉ thẳng nhiều biểu hiện vòi vĩnh, bắt chẹt nhưng lại rất sở hở trong công tác quản lý. Từ kiểm định sai đến không làm hết trách nhiệm giám sát chất lượng công trình, cố tình gây khó dễ đã tạo nhiều khó khăn lớn đối với nhu cầu thiết yếu của người dân trong việc ổn định nơi ăn chốn ở, xác định sở hữu nhà đất…, kể cả làm ách tắc các công trình trọng điểm. Nhiều cán bộ, công chức không thông cảm với nỗi khổ của người dân phải di dời, có người vô trách nhiệm làm gần 20 hộ dân thuộc dự án mở rộng sân vận động Chi Lăng bị thiệt hại từ 5 – 50 triệu đồng, gây phản ứng gay gắt trong dân.
Ngược lại, có người nhận đút lót mà làm sai để bị kiện, có người là cán bộ địa chính mà “đạo diễn” cho dân kê khống để kiếm thêm tiền đền bù chia cho mình, móc nối  với cò đất chọn lô ngon mua lại giấy đất để bán kiếm lời… Vậy mà việc quản lý, xử lý của lãnh đạo các cấp còn tỏ ra rất bất cập, đơn cử như ông Nguyễn Điểu, Giám đốc Sở Địa chính – Nhà đất: “Ông bảo đuổi mấy chục cán bộ nhưng chỉ có một anh đi tỉnh khác, còn lại đều chạy từ chỗ này qua chỗ kia mà ông không biết. Chỉ biết mình hoàn thành “nhiệm vụ” đuổi, rồi thôi!”.
Kể cả với nhiều công trình thiết yếu của TP thì các cơ quan này cũng tỏ ra rất trì trệ: “Các anh không thấy xấu hổ khi Đà Nẵng là đô thị loại 1 mà tìm hoài không ra nhà vệ sinh công cộng hay sao? Không có nhà vệ sinh, người ta đi bậy ra đường làm sao phạt được? Khó gì chuyện đó mà tôi đã đích thân năm lần bảy lượt đưa các vị đi tìm đất, vậy mà mấy năm rồi vẫn chưa ra nhà vệ sinh công cộng? Khó gì cái đài hoả táng mà nói mấy năm rồi vẫn không có?
Tình trạng giết mổ lậu tràn lan khiến dân kêu không thấu trời vì ô nhiễm, vì tiếng ồn. Vậy mà nói mãi một cái lò giết mổ tập trung vẫn chưa có. Mấy anh ở Sở Thuỷ sản – Nông lâm hình như chưa bao giờ thức đêm đến mấy lò mổ tư nhân để hiểu nỗi khổ của dân ở quanh đó phải không?… Tôi tin không phải khó làm, nhưng các anh ôm nhiều quá, cứ sợ chia ra thì mình mất quyền lợi. Nhưng ôm vô mà sức không làm nổi. Vậy là mọi chuyện cứ ách tắc kéo dài”…
Đau nhói hơn nữa là khi ông đề cập đến tình trạng nhũng nhiễu xảy ra ở Sở LĐ-TB-XH và Sở GD-ĐT: “Tôi đã nói anh Nguyễn Mạnh Hùng (Giám đốc Sở LĐ-TB-XH) bao nhiêu lần là phải thành lập một bộ phận chuyên trách lo chuyện nhà đất, chính sách cho các Bà mẹ VNAH, các gia đình thương binh liệt sĩ. Khi người ta đến đưa đơn, mình tiếp nhận, hỏi han cặn kẽ rồi trực tiếp đi lo cho người ta. Vậy mà cũng không! Nhiều người công trạng chưa có gì, trình độ cũng chẳng là bao nhưng lớn tiếng hạch sách, xúc phạm những người đã hy sinh xương máu cho mình có cái chỗ ngồi hiện tại. Ai cho phép làm điều vô lễ ấy?
Với ngành GD-ĐT, giáo viên sau khi hết thời hạn đi miền núi, lẽ ra phải được tiếp nhận theo đúng quy định. Vậy mà cũng buộc họ phải chung chi, một chai rượu chưa chịu, phải mấy chục triệu mới cho làm, cho dạy. Có những giáo viên từ trên núi về, hoàn cảnh rất nghèo, rất đáng thương, vậy mà cũng “chặt đầu, lột da” cho được. Họ cầm những đồng tiền đó mà không thấy xấu hổ. Bữa ni ai muốn xin vô chỗ nọ, chỗ kia đều phải tiền hết, bất kể người giỏi, bất kể người xứng đáng được nhận. Đau lòng quá đi, tức không chịu được!”…
“Ở rạp xiếc, người ta cho mấy con thú ăn hột gì đó thì nó diễn. Một lúc sau lại ngồi lì ra, quất mấy roi cũng không đi, khi nào được ăn thứ hột đó nó mới diễn tiếp. Hãy cẩn thận kẻo mình lại giống như mấy con ở rạp xiếc, không cho ăn là không làm. Kể cả hố xí, mới ngồi thì thấy hôi, mà ngồi một hồi cũng quen. Tôi sợ nhất là thói quan liêu, hách dịch, vòi vĩnh… trở thành thói quen của cán bộ mình. Sợ kinh khủng!” – ông Nguyễn Bá Thanh khuyến cáo.
Chính thức tuyên chiến!
Ông nhìn đồng hồ: 21h45. “Nói những chuyện thế này tôi có thể nói đến 6 giờ sáng, các anh chị có đủ sức nghe không!”. Một thoáng im lặng. Rồi gần như cả hội trường đồng thanh: “Nghe!” – một phản ứng lành mạnh sau cơn đau tê tái dù ông Nguyễn Bá Thanh vẫn chưa nêu ra hết. Nhưng ông không tiếp tục đề cập đến những biểu hiện kém vui nữa mà định hình các biện pháp sắp tới:
“Là cán bộ, công chức phải có tấm lòng với dân. Nhưng tấm lòng đó phải thể hiện bằng hành động chứ không thể nói suông được. Ai cũng nói cán bộ là công bộc của dân, nhưng nên nhớ, Bác Hồ dạy chúng ta, “cán bộ phải là người lãnh đạo, là đày tớ trung thành của nhân dân”. Nghĩa là cán bộ phải tiên phong, đi đầu với một tinh thần tận tuỵ trong phong trào cách mạng để quần chúng noi theo chứ không chỉ có nghĩa “cán bộ là công bộc”. Công bộc mà giàu có, quyền thế như rứa thì cho dân làm công bộc với!”.
Với tinh thần đó, ông phát động trong toàn thể cán bộ, công chức và nhân dân Đà Nẵng phong trào “tìm và diệt” tiêu cực. Ông cho hay: “Sắp tới Thành uỷ, UBND TP sẽ nghiên cứu hình thành đường dây nóng để cán bộ, nhân dân phản ảnh những tiêu cực mà mình phát hiện thấy. Riêng số điện thoại của tôi luôn luôn công khai (0903500205), ai phát hiện ở đâu có những vị cán bộ, công chức vô lễ với dân, sách nhiễu dân thì cứ gọi cho tôi.
Trước đây, tôi chưa nói thì có khi còn châm chước bỏ qua, chỉ nhắc nhở. Nhưng sau buổi nói chuyện này rồi, tôi chính thức tuyên chiến với tệ nạn quan liêu, hách dịch, vòi vĩnh… của đội ngũ cán bộ, không thể chấp nhận những cán bộ như vậy được nữa. Với tư cách Bí thư Thành uỷ, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội, tôi sẽ phối hợp với lãnh đạo UBND TP tăng cường giám sát, xử lý nghiêm các cán bộ vi phạm!”.
Về những vấn đề cụ thể hơn, ông nêu rõ: “Hạn cuối đến 31/12/2003, nếu còn một hộ chính (bên cạnh hộ chính có thể còn có các hộ phụ) nào bị giải toả trắng mà chưa được bố trí đất tái định cư thì Trưởng BQL các dự án phải bị cách chức. Mà không chỉ các Trưởng Ban đâu, nếu phạm vi trách nhiệm rơi vào các vị giám đốc Sở thì cũng cách chức luôn. Các BQL dự án cho dân mua đất tái định cư được nợ từ 5 – 10 năm (trước đây chỉ 5 năm) không phải trả lãi suất, không buộc phải trả từng năm mà trả vào ngày cuối cùng của thời hạn cũng được.
Các chung cư đang bố trí cho các hộ nhà chồ, hộ xoá đói giảm nghèo, nay cho họ hết. Sắp tới xây tiếp hàng chục chung cư nữa để bố trí cho các hộ gia đình chính sách, người nghèo… Người già, người tàn tật được ưu tiên bố trí ở tầng 1. Công khai ra, vì sao anh được bố trí ở tầng 1, chứ không phải nhận năm bảy triệu rồi đưa vào đó. Các hộ chính sách nghèo lâu nay ở nhà Nhà nước, sau khi hoá giá còn nợ năm ba triệu thì xoá cho họ, riêng một trăm mấy chục ngôi nhà giữ làm công sản thì lên danh sách công khai.
Phòng Tiếp dân của TP lúc đầu làm được, nhưng nay thấy có vẻ uể oải, phải chấn chỉnh lại. Công ty Phát triển và Khai thác hạ tầng Khu công nghiệp lưu ý điểm nóng về đền bù giải toả và tái định cư ở khu vực Hoà Khánh; BQL các dự án Tuyên Sơn, Đò Xu, Cẩm Lệ, Bình An, An Hoà… khẩn trương đẩy tiến độ vì mùa mưa gió đã đến gần, nhất là các công trình trường học cho kịp năm học mới…”
“Tự soi rọi lại mình, chúng ta thấy bên cạnh những thành quả vẻ vang vẫn còn nhiều bất cập mà nếu không kịp thời khắc phục, sửa chữa e rằng tình hình sẽ còn phức tạp hơn. Hy vọng với sự tự giác của đội ngũ cán bộ, công chức và sự hợp tác của nhân dân, tình hình sẽ ngày càng tốt đẹp hơn lên!” – ông Nguyễn Bá Thanh bày tỏ chân tình.
Sau khi tường thuật cuộc nói chuyện này cũng như sự kiện ông Nguyễn Bá Thanh cách chức Trưởng BQL dự án các dự án xây dựng và công nghiệp dân dụng Đà Nẵng ngay giữa kỳ họp thứ 9 HĐND TP Đà Nẵng khoá VI, tôi đã nhận và chuyển cho ông Nguyễn Bá Thanh rất nhiều email phản hồi của độc giả. Trong đó có không ít người bày tỏ sự ủng hộ, khâm phục, cũng có người nêu những thách thức đang đặt ra đối với ông Thanh, thậm chí có những người tiên đoán ông Thanh “sẽ thất bại nhưng để lại tiếng thơm cho đời”…

Ông Nguyễn Bá Thanh cách chức cán bộ như thế nào?

 10 năm trước, tại phiên bế mạc kỳ họp thứ 9 HĐND TP Đà Nẵng khoá VI, ông Nguyễn Bá Thanh với cương vị Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng đã tuyên bố cách chức Trưởng BQL các dự án xây dựng và công nghiệp dân dụng Đà Nẵng và kỷ luật cảnh cáo Giám đốc Sở Xây dựng!

Cách chức công khai giữa kỳ họp HĐND
Sau khi BBT đăng bài “Nguyễn Bá Thanh không chơi cái kiểu đó”, tường thuật những phát biểu phản ảnh thái độ quyết liệt của vị tân Trưởng Ban Nội chính TƯ đối với những cán bộ đang “hè nhau bàn mưu tính kế để tiêu cực”, kể cả với Đà Nẵng quê hương ông, một số bạn đọc đã đặt câu hỏi: Ông Thanh nói mạnh như vậy nhưng liệu có dám làm thật hay không?
Để trả lời câu hỏi này còn phải chờ cả chặng đường sắp tới, khi ông Nguyễn Bá Thanh chính thức đảm đương công việc “thường trực phòng, chống tham nhũng”. Nhưng để bạn đọc có thể hình dung thêm về một người đang nhận được sự tin tưởng, kỳ vọng lớn lao của đông đảo cán bộ, người dân cả nước về trọng trách này, chúng tôi xin thuật lại một sự kiện xảy ra cách đây 10 năm.
Đó là vào chiều 23/7/2003, tại phiên bế mạc kỳ họp thứ 9 HĐND TP Đà Nẵng khoá VI. Trong bài phát biểu cuối cùng ở cương vị Chủ tịch UBND TP trước khi chuyển hẳn sang đảm nhận chức vụ Bí thư Thành uỷ Đà Nẵng, ông Nguyễn Bá Thanh đã tuyên bố cách chức một Trưởng Ban quản lý và cảnh cáo Giám đốc Sở chủ quản của Ban này. Đây cũng là lần đầu tiên một quyết định như vậy được công bố công khai tại kỳ họp HĐND TP Đà Nẵng mà theo ông Nguyễn Bá Thanh là “để tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong đội ngũ cán bộ”!

Ông Nguyễn Bá Thanh tiếp xúc với cử tri Đà Nẵng để chuẩn bị cho kỳ họp Quốc hội - Ảnh: HC

Người bị cách chức là ông Trần Văn Thông, Trưởng BQL các dự án xây dựng và công nghiệp dân dụng Đà Nẵng. Ông Nguyễn Bá Thanh nêu rõ với các đại biểu HĐND TP Đà Nẵng về trường hợp sai phạm của ông Trần Văn Thông: Trong cuộc họp thường kỳ trước đó của Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng với giám đốc các sở, ngành và trưởng các ban của TP, ông Trần Văn Thông đã vắng mặt, chỉ có phó ban dự họp.
Khi ông Nguyễn Bá Thanh (lúc đó là Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng) yêu cầu ông Trần Văn Thông có mặt thì được nghe báo cáo ông ở nhà có việc. Sau đó mới rõ là ông dẫn 16 cán bộ của BQL các dự án xây dựng và công nghiệp Đà Nẵng đi tham quan mà không xin phép Giám đốc Sở Xây dựng Đà Nẵng (cơ quan chủ quản của Ban này), chỉ có gọi điện “thông báo” khi đã đến nơi tham quan.
Trong khi đó, hàng loạt công trình do Ban này điều hành đang ở thời điểm “dầu sôi lửa bỏng”, nổi cộm là các trường học cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng để kịp phục vụ năm học mới, hoặc các công trình kéo dài đã lâu gây dư luận không tốt như Bệnh viện lao… Vì thái độ vô trách nhiệm đó, ông Trần Văn Thông đã bị ông Nguyễn Bá Thanh lúc đó là Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cách chức Trưởng BQL các dự án xây dựng và công nghiệp dân dụng Đà Nẵng.
Ngoài ra, ông Nguyễn Bá Thanh cảnh cáo cũng ngay tại phiên bế mạc kỳ họp thứ 9 HĐND TP Đà Nẵng khoá VI đối với Giám đốc Sở Xây dựng Đà Nẵng, ông Nguyễn Ngọc Tuấn, do đã không làm tốt chức năng quản lý của cơ quan chủ quản đối với BQL các dự án xây dựng và công nghiệp dân dụng Đà Nẵng, mà cụ thể là với Trưởng Ban Trần Văn Thông.
Cũng tại phiên bế mạc kỳ họp nêu trên, trước việc nhiều đại biểu phản ảnh tình trạng nhũng nhiễu của đội ngũ cán bộ các cấp đối với người dân có chiều hướng gia tăng, ông Nguyễn Bá Thanh cho hay: Tối 24/7 tại nhà hát Trưng Vương, ông sẽ có buổi nói chuyện với hơn 1.000 cán bộ công chức đang thi hành công vụ có liên quan trực tiếp đến quyền lợi của công dân. “Đây sẽ là lúc tuyên chiến với tình trạng hạch sách, nhũng nhiễu dân của đội ngũ cán bộ công chức!” – ông Nguyễn Bá Thanh tuyên bố.
Không cứ bị kỷ luật là “xong đời”!
Ông Nguyễn Bá Thanh vốn hay kể chuyện vui, nói tếu nhưng ông không phải là người nói đùa. 10 năm qua, người dân Đà Nẵng còn chứng kiến không ít cán bộ bị ông kỷ luật, trong đó có cả Chủ tịch UBND quận Liên Chiểu, cả một số cán bộ mà ông gọi là “những ông trời con” ở Văn phòng UBND TP Đà Nẵng…, thậm chí có cả cán bộ bị cho “lên đường” như Chủ tịch UBND quận Hải Châu… Mới đây nhất, cuối năm 2012, thêm một cán bộ ở Văn phòng UBND TP Đà Nẵng bị kỷ luật do lợi dụng chức trách được giao trong lĩnh vực quản lý đầu tư xây dựng cơ bản để dẫn tới tình trạng “sân trước, sân sau”!
Tuy nhiên, không cứ bị ông Nguyễn Bá Thanh kỷ luật thì cán bộ đó vĩnh viễn không còn cơ hội. Ngược lại, có những người từng bị kỷ luật nhưng nhờ quá trình phấn đấu sau đó mà vẫn tiếp tục thăng tiến. Đơn cử như trường hợp ông Nguyễn Ngọc Tuấn, gần 10 năm sau khi bị kỷ luật cảnh cáo do liên đới trách nhiệm trong vụ ông Trần Văn Thông, ông đã từ Giám đốc Sở Xây dựng Đà Nẵng lên làm Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng (được bầu trong năm 2012).

Ông Nguyễn Bá Thanh cùng ông Nguyễn Ngọc Tuấn (trái) thẩm định các đồ án quy hoạch trên địa bàn Đà Nẵng - Ảnh: HC

Nếu việc kỷ luật cảnh cáo ông Nguyễn Ngọc Tuấn được ông Nguyễn Bá Thanh tuyên bố công khai giữa kỳ họp thứ 9 HĐND TP Đà Nẵng khoá VI thì việc ông Tuấn được bầu làm Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng cũng được ông Thanh phân tích rõ ràng, minh bạch trong cuộc nói chuyện ngày 24/2/2012 với hơn 4.000 cán bộ, công chức Đà Nẵng và truyền hình trực tiếp cho người dân TP và cả nước cùng biết:
“Trong hàng ngũ giám đốc Sở, về năng lực chuyên môn thuần tuý cũng có người sắc sảo hơn anh Tuấn, nhưng anh được tín nhiệm hơn bởi vì cứ cặm cụi làm, chả mơ mơ màng màng có lên Phó Chủ tịch UBND TP hay không. Cần mẫn, tận tuỵ với công việc, không vừa làm vừa ngó chừng chỗ ni, chỗ kia gì hết. Có thể ảnh cũng loé lên hy vọng biết đâu mình làm tốt có khi mấy ông lãnh đạo cho lên Uỷ ban chưa biết chừng. Đó là hy vọng chứ không phải tham vọng, không phải bằng bất cứ giá nào để có chức, không phải chạy vạy, hỏi thăm, xin xỏ gì cả.
Rồi ảnh tập hợp được đội ngũ dưới mình để thực hiện nhiệm vụ của Thành uỷ, Uỷ ban giao. Mà muốn tập hợp được thì phải khiêm tốn, thuyết phục. Và cuối cùng, ông Tuấn không phải thần thánh chi nhưng đội ngũ cán bộ đây cũng thừa biết, rõ ràng ổng ít cá nhân hơn. Dù thứ Bảy, Chủ nhật cũng lăn ra làm nhưng không bực dọc, không để ý chi chuyện ai đó có “biết điều” với mình hay không!”.
Nhiều người nhầm tưởng cuộc nói chuyện ngày 24/2/2012 là lần đầu tiên ông Nguyễn Bá Thanh “phơi bày ruột gan” như thế với cán bộ, công chức Đà Nẵng. Thực ra, cuộc nói chuyện của ông trước gần 1.500 cán bộ, công chức TP tại nhà hát Trưng Vương cách đây 10 năm – ngày 24/7/2003 – mới thật sự là cuộc nói chuyện đầu tiên và đã gây chấn động với những nội dung đáng “kinh hoàng” không chỉ ở thời điểm đó mà còn với cả hiện nay.
Xin mời bạn đọc “cận cảnh” lại cuộc nói chuyện cách đây 10 năm trong phần tới của loạt bài này để có thể so sánh ông Nguyễn Bá Thanh ngày đó với bây giờ. Và quan trọng hơn là có thêm dữ liệu để đánh giá những bước chuyển của Đà Nẵng sau 10 năm ông Nguyễn Bá Thanh có cuộc “đại phẫu” đầu tiên, cũng như nhìn nhận những vấn đề mà ông nêu cách đây 10 năm đến nay vẫn còn tính thời sự tới mức nào!

Ông Nguyễn Bá Thanh và những chuyện “hổng giống ai”

Dưới thời ông Nguyễn Bá Thanh, thành phố Đà Nẵng dần chuyển mình hòa cùng sự phát triển của đất nước nhưng vẫn tạo ra những nét riêng biệt mà chỉ thành phố này mới có. Người đóng góp một phần không nhỏ cho sự đổi thay của Đà Nẵng không ai khác đó chính là Chủ tịch Nguyễn Bá Thanh.

Những gì ông Nguyễn Bá Thanh – Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Đà Nẵng đã làm cho thành phố này thật khiến người ta phải trầm trồ ngưỡng mộ.
Thành phố “5 không, 3 có”
Nhắc đến Đà Nẵng là người ta thường nghĩ ngay đến chương trình “5 không, 3 có”, đã làm nên thương hiệu và bản sắc riêng của Đà Nẵng trong suốt những năm qua. 5 không – đó là không có hộ đói, không có người mù chữ, không có người lang thang xin ăn, không có người nghiện ma túy trong cộng đồng, không có giết người cướp của. Sau 5 năm tích cực triển khai kể từ năm 2000, kết quả đạt được thật là mỹ mãn.

"Người hùng" Nguyễn Bá Thanh

Từ cuối năm 2000, Đà Nẵng đã hoàn thành mục tiêu không có hộ đói; cuối năm 2004, cơ bản hoàn thành mục tiêu không còn hộ nghèo, trong 2 năm 2001 và 2002 hoàn thành mục tiêu xóa mù chữ đến người cuối cùng trong độ tuổi 6-35, tập trung 1.537 lượt người lang thang xin ăn vào Trung tâm Bảo trợ xã hội, giải quyết cho 14.570 lượt đối tượng xã hội được hưởng chế độ trợ cấp cứu trợ thường xuyên, giải quyết cứu trợ đột xuất cho 101.964 lượt người gặp khó khăn, hoạn nạn. Về tội phạm ma túy, từ năm 2001 đến 2005, Công an thành phố đã bắt và xử lý 245 vụ, gồm 705 đối tượng, kiềm chế được sự gia tăng tội phạm về ma túy.

Một góc thành phố Đà Nẵng

Sau “5 không”, Đà Nẵng “dấn” thêm bước nữa đó là triển khai chương trình “3 có” – Có nhà ở, có việc làm, có nếp sống văn hóa, văn minh đô thị. Do triển khai tích cực và có cách làm hiệu quả mà bình quân hằng năm Đà Nẵng đã giải quyết công ăn việc làm cho 30 – 32 nghìn lao động, hơn 9.000 căn hộ được dành cho những người thiếu chỗ ở. Trong khi đó, “Thành phố môi trường”, một đề án mới đang được triển khai cũng có thể coi là hướng phát triển của việc xây dựng nếp sống văn hóa – văn minh đô thị.
Giải phóng mặt bằng… tránh được nhà siêu mỏng
Một việc khá nổi tiếng, đã đem lại bộ mặt khang trang và hiện đại cho Đà Nẵng mà ai cũng biết, nhưng lại chưa địa phương nào làm được đó là vấn đề giải phóng mặt bằng để làm đường.
Không như các thành phố khác, khi giải phóng mặt bằng để làm đường, Đà Nẵng thường lấy vào 2 bên đường mới một khoảng không từ 30 đến 50 mét và sau đó quy hoạch bán đấu giá.

Đà Nẵng lộng lẫy và quyến rũ về đêm

Việc này theo ông Thanh không chỉ tạo ra những con đường khang trang, sạch đẹp do việc xây dựng đồng bộ, tránh được nhà siêu mỏng, siêu méo, mà nó còn tạo ra nguồn vốn lớn từ chính quỹ đất này do đường sá khang trang, rộng rãi nên giá đất tại những khu vực này cũng đã tăng lên rất nhanh. Không chỉ dừng lại tại đó mà việc đấu giá những lô đất hai bên đường mới cũng sẽ tránh được việc lợi dụng biết trước quy hoạch để mua đất bên trong chờ ra mặt đường.
Xây dựng bệnh viện từ tiền của nhà hảo tâm
Đối với bệnh viện ung thư thì ở Hà Nội hay TP.HCM đã có nhưng đó là tiền do ngân sách nhà nước xây dựng, còn ở Đà Nẵng là do các nhà hảo tâm trong và ngoài nước đóng góp.

Bệnh viện ung thư Đà Nẵng với qui mô 500 giường đang được người dân kỳ vọng.

“Tôi chính là trưởng ban vận động quyên góp xây dựng nên bệnh viện này. Do thấy chúng tôi làm việc này là vì cái tâm nên đã có không ít cá nhân trong và ngoài nước hết lòng ủng hộ. Chúng tôi cũng đã quyên góp được hàng trăm tỷ đồng xây dựng nên một bệnh viện cho những người ung thư với hơn 500 giường bệnh và sắp tới sẽ đưa vào khánh thành. Đối với bệnh viện phụ nữ thì đây có lẽ là nơi khám chữa bệnh đầu tiên trên cả nước duy nhất chỉ dành cho phụ nữ. Tất cả chị em bị ung thư sẽ được chữa trị miễn phí”, ông Thanh cho biết.
Cao tay trong khâu tránh chảy máu chất xám
Đối với vấn đề thu hút nhân tài, tránh chảy máu chất xám, Đà Nẵng cũng có những “chiêu” tỏ ra rất cao tay đó là thành lập ra một trường trung học chuyên Lê Quý Đôn.
Tất cả những em theo học ở đây đếu phải trải qua cuộc thi tuyển đầu vào gắt gao, không có chuyện nhờ vả, chạy vạy hay xin xỏ. Khi ra trường em nào xuất sắc sẽ được cho đi học tiếp ở nước ngoài, em nào giỏi học đại học trong nước và tất cả đều được thành phố tài trợ kinh phí ăn học sau đó quay về được bố trí công việc phù hợp và đặc biệt phải cống hiến cho thành phố ít nhất là 7 năm.

Ông Nguyễn Bá Thanh nói chuyện với hàng ngàn cán bộ trẻ

Theo ông Thanh giải thích là trong thời gian làm việc tại Đà Nẵng thì họ đã gắn bó với Đà Nẵng, gắn bó với công việc và đặc biệt là họ sẽ xây dựng gia đình và sinh con đẻ cái. Đó chính là nguyên nhân giữ người tài ở lại với Đà Nẵng và tại sao Đà Nẵng không bị chảy máu chất xám trong thời gian qua.
Giải quyết tệ nạn, với Đà Nẵng là chuyện nhỏ
Trong khi Hà Nội, TP.HCM hay các đô thị lớn trên toàn quốc đang phải “vật vã” với tệ nạn đua xe trái phép và coi đó là vấn đề nan giải và chưa tìm ra cách giải quyết triệt để, thì đối với Đà Nẵng chuyện này lại trở thành chuyện nhỏ.
Ông Thanh tâm sự “Chúng tôi không phải thức khuya, thức đêm để ngăn chặn nạn đua xe. Với Đà Nẵng, nếu đua xe sẽ bị tịch thu phương tiện bán và xung công quỹ để ủng hộ người nghèo, không có chuyện phạt, gọi điện hay nhờ vả xin xỏ. Đã nhiều lần Quốc hội chất vấn tôi và cho rằng Đà Nẵng làm sai luật, nhưng tôi đặt câu hỏi lại các đại biểu là đã có luật nào cho phép đua xe? Đua xe không chỉ gây nguy hiểm cho kẻ đua mà còn gây nguy hại cho những người xung quanh nên chúng tôi sẽ tiếp tục làm mạnh tay và đến cùng. Và thế là Đà Nẵng đã từ lâu không bao giờ có tệ nạn đua xe”.
Với người nghiện ma túy, khi phát hiện Đà Nẵng kiên quyết đưa đi tập trung cai nghiện mà không để ngoài xã hội nên đã tránh được nhiều tệ nạn, móc túi, cướp giật và đặc biệt là cướp của giết người.
Không những thế, chính quyền Đà Nẵng còn treo thưởng cho những ai phát hiện ra người nghiện hút chích ngoài đường sẽ được thưởng tiền. Nhưng hình như kể từ khi đề ra quy định này vẫn chưa có ai được thưởng bởi dù người dân “lọ mọ” đến mấy thì cũng khó có ai phát hiện ra người nghiện ngoài đường.
Bí thư thành ủy giảng hòa chuyện bạo hành gia đình
Với vấn đề bạo hành trong gia đình, Đà Nẵng đã có sáng kiến có một không hai đó là đích thân Bí thư thành ủy ký giấy mời và đứng ra gặp hơn 130 ông chồng hay đánh vợ đến để khuyên nhủ.
Sau khi được đích thân Bí thư thành ủy Nguyễn Bá Thanh ân cần tâm sự và khuyên nhủ thì tất cả các ông chồng trên đều tự nguyện ký vào cam kết sẽ không đánh vợ nữa. Bên cạnh đó các bà vợ hay bị chồng ngược đãi cũng được các cấp hội phụ nữ thành phố tư vấn cách ứng xử làm thế nào để giữ được hạnh phúc gia đình. Nhờ có những chính sách đặc biệt đó mà việc bạo hành trong gia đình tại Đà Nẵng đã giảm rõ rệt, dịp Tết vừa qua đã có gần 100 ông chồng được thành phố mời đến tặng bằng khen và thưởng tiền với mức 500 ngàn đồng/người.

ông Thanh còn xuống gặp từng người dân để ghi nhận những bức xúc của họ rồi yêu cầu lãnh đạo địa phương xử lý dưới sự giám sát chặt chẽ của ông

Một việc làm khá khó và vô cùng tế nhị đó là giáo dục trẻ em chậm tiến thì cách làm của Đà Nẵng cũng khá độc đáo đó là đưa các em tới thăm trại giáo dưỡng, thăm nhà giam phạm nhân lớn tuổi và cuối cùng là cho các em đi du lịch cáp treo tại Bà Nà.
Theo ông Thanh giải thích đó là thành phố muốn các em chứng kiến cảnh phải tù túng vất vả trong tù khi phạm tội và cuộc sống tự do vui tươi ở ngoài, nhằm động viên các em hãy sống tốt để có thể hưởng thụ cuộc sống vui tươi ở ngoài đời. Việc giáo dục này đã phát huy rõ rệt và tỷ lệ trẻ em phạm tội ở Đà Nẵng hiện thấp nhất trong cả nước.
Còn rất nhiều chuyện khác biệt đã tạo nên một Đà Nẵng văn minh, hiện đại, xanh sạch đẹp như ngày hôm nay mà ông Thanh cho rằng đó chỉ là “ba cái chuyện lẻ tẻ”.
Tuy nhiên, với những việc làm đặc biệt kể trên cùng với những chính sách “hổng giống ai” như: không tuyển công chức học tại chức, không thu tiền gửi xe trong các bệnh viện, không cho bán hàng bên bờ biển, vận động thành công Nhà nước và nhân dân cùng làm các công trình công cộng, đối thoại định kỳ với các tổ chức tôn giáo, đi tiên phong giải quyết nhà ở cho đối tượng có thu nhập thấp hay kiên quyết từ chối 2 dự án lớn về sản xuất thép và giấy để quyết tâm trờ thành thành phố xanh sạnh đẹp, vì môi trường… cùng biết bao việc làm có ý nghĩa khác không thể kể hết ra đây, thì “ba cái chuyện lẻ tẻ” đó xứng đáng được nhiều địa phương trong cả nước học tập.
Tại hội nghị năng lượng Diễn đàn Hợp tác châu Á-Thái Bình Dương (APEC) lần thứ 44 diễn ra tại Washington hồi tháng 11, Đà Nẵng được công nhận là 1 trong 20 thành phố trên thế giới có hàm lượng cacbon trong khí thải ra môi trường thấp nhất.
Với công nhận này, trong thời gian đến, thành phố Đà Nẵng sẽ được nguồn tài trợ 600.000USD từ Ngân hàng Thế giới đầu tư cho các dự án nghiên cứu, đánh giá nỗ lực cải thiện môi trường.

Ông Nguyễn Bá Thanh: Không để đồng tiền lấn át nhân cách

Chiều 14.1, ông Nguyễn Bá Thanh, Trưởng ban Nội chính T.Ư, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng đã có buổi làm việc với Sở LĐ-TB-XH TP.Đà Nẵng.
Phát biểu tại buổi gặp, ông Thanh lưu ý cán bộ làm trong ngành LĐ-TB-XH phải có cái tâm thật sáng, không để đồng tiền lấn át, làm mụ mẫm nhân cách: “Lãnh đạo sở phải theo sát các trung tâm trực thuộc, không được lơ là kiểm tra. Nếu lơ ra mấy anh này thụt két là chết ngay. Anh nào lấy tiền dành cho các đối tượng chính sách, đối tượng xã hội mà ăn là không thể tha thứ, phải xử lý mạnh tay. Nếu muốn làm giàu thì nên đi làm kinh doanh, chứ đừng vào ngành này mà kiếm chác, cắt xén thì mất nhân tâm lắm, không được đâu”.

Ông Nguyễn Bá Thanh

Ông Thanh cũng căn dặn lãnh đạo các trung tâm phải tập trung chú ý, rà soát và có chính sách linh hoạt dành cho người nghèo, hộ đặc biệt nghèo. “Tui thấy chỗ ban quản trang, ai giàu nghèo mấy anh biết liền chớ chi, nhất là khi trong gia đình họ có người chết. Nghĩa tử là nghĩa tận, cái này quan trọng lắm, đừng cào bằng, mà phải biết người nghèo khó thì phải giảm kinh phí, hỗ trợ sao để người ta an lòng. Cái này cũng là tích đức, tích thiện, làm được điều này thì bà con hoan hô chứ lo chi”, ông Thanh tâm sự.
Ông Thanh kể câu chuyện mà theo ông là cực khó cho dạy nghề: “Ở quê tui có cái ông nớ, ổng không chịu làm chi. Bữa kêu ổng đi trồng sắn, ổng cứ lấy hom ra mà cắm ngược. Chỉ tổ khổ thân người khác phải hành xác đi làm lại từ đầu. Ở nông thôn bây giờ cũng còn nhiều người như vậy lắm. Bởi vậy, nói thì dễ nhưng làm mới khó. Chúng ta hay nói với nhau cho sang là đã mở được chừng này khóa, dạy được chừng này người, nhưng phải nói thiệt, dạy nghề cho vùng nông thôn là cực khó, không đơn giản”, ông Nguyễn Bá Thanh đưa ra cái nhìn thực tế về vấn đề dạy nghề ở nông thôn.
Đối với những người bạo hành gia đình, ông Thanh nói thẳng: “Mấy trường hợp này phải bắt bỏ tù ngay, đơn giản rứa thôi, chứ đừng nhẹ nhàng sẽ hư thêm”.

Trước khi ra Trung ương nhận nhiệm vụ mới, ông Nguyễn Bá Thanh đã “moi hết tâm can” của mình để nói về nạn tham nhũng với hơn 100 cán bộ liên quan đến ngành xây dựng của TP Đà Nẵng
“Muốn chống được tham nhũng trong xây dựng thì phải kiểm soát ngay ở khâu tư vấn thiết kế. Tiêu cực nảy sinh từ khâu “gác cổng” này. Còn việc “hiếu hỷ” 3% hay 5% trong xây dựng không phải là tiêu cực đáng sợ”, Trưởng Ban Nội chính Trung ương, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND TP Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh nhận định tại hội nghị Quản lý đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách Nhà nước trên địa bàn TP Đà Nẵng giai đoạn 2000-2012, diễn ra sáng 10-1.
Nếu làm sai, về hưu, tôi cũng chống gậy đến gây sự!
Nói về lý do tổ chức hội nghị, ông Nguyễn Bá Thanh cho biết trước khi ra Trung ương nhận nhiệm vụ mới, ông đã đề nghị UBND TP Đà Nẵng tổ chức hội nghị này để tham gia nói chuyện lần cuối về tình trạng tham nhũng trong xây dựng với các lãnh đạo và cán bộ ngành xây dựng để sau này không phải cảm thấy ân hận.

Ông Nguyễn Bá Thanh (bìa phải) trò chuyện với cán bộ TP Đà Nẵng

Ngay tại hội nghị, ông Thanh yêu cầu lãnh đạo TP Đà Nẵng cùng ông ký vào bản quy hoạch tổng thể để không làm cho quy hoạch TP Đà Nẵng rối tung, mất cảnh quan đô thị. “Quy hoạch tốt nhưng việc quản lý quy hoạch cũng hết sức quan trọng. Vì vậy, trước khi xây dựng một dự án, phải qua viện trưởng Viện Quy hoạch ký đóng dấu xác nhận, sau đó Sở Xây dựng mới trình UBND TP phê duyệt. Nếu các anh làm sai trong bản ký kết quy hoạch, khi về hưu, tôi cũng sẽ chống gậy đến gây sự” – ông Thanh quả quyết.
Ông Thanh cũng tiết lộ vừa qua do dính đến tiêu cực nên một số cán bộ tham mưu sai để UBND TP phê duyệt cấp phép mở rộng khu gia đình cán bộ công chức lữ đoàn 532 ngay trên vùng quy hoạch xây dựng nhà ga đường sắt mới, do đó cần xử lý nghiêm những cán bộ sai phạm này. Cũng theo ông Thanh, nhiều năm qua, TP Đà Nẵng cũng như các sở, ngành chưa chú trọng lắm đến khâu chuẩn bị đầu tư.
Đặc biệt, trong khâu tư vấn thiết kế là vô cùng phức tạp, mà tiêu cực, tham nhũng cũng nằm ở khâu này. Không ít đơn vị tư vấn thiết kế móc nối với nhà thầu thi công để nâng khống, lấy tiền Nhà nước tiêu xài. Vì vậy, cần phải chấn chỉnh lại khâu tư vấn thiết kế, phải tổng rà soát đơn vị tư vấn thiết kế để chọn vài đơn vị có tiềm lực. “Đừng có ham quá, tham nhũng rồi hối hận, khi đó cũng đã muộn màng!” – ông Thanh nhấn mạnh.
Nói đến công tác giám sát, ông Thanh đề nghị phải chọn những đơn vị giám sát chuyên nghiệp và chọn ban quản lý có năng lực để giám sát. Ông Thanh dẫn chứng: đường Cách Mạng Tháng Tám (từ cầu Tuyên Sơn đến nhà ông Thanh) mới xây dựng trong thời gian ngắn đã xuống cấp trầm trọng. Trong khi con đường từ cầu Tuyên Sơn đến hết đường Ngô Quyền xây dựng nhiều năm nhưng chất lượng vẫn tốt, không bị hư hỏng. Sở dĩ có vụ việc này là bởi đường Ngô Quyền do tư vấn nước ngoài giám sát, còn đường Cách Mạng Tháng Tám do đơn vị tư vấn của Việt Nam thiếu năng lực giám sát.
Sẽ điều tra, bắt vài vụ làm điểm
Trước khi chia tay, ông Nguyễn Bá Thanh cho rằng nhiệm vụ mới của ông sắp tới hết sức nặng nề. Ban Nội chính Trung ương là ban thường trực chống tham nhũng, trong đó tham nhũng trong lĩnh vực xây dựng cơ bản là nặng nhất. “Hôm nay, tôi tâm sự với các đồng chí một lần để sau này tôi không phải hối hận. Làm gì thì làm nhưng phải tránh xa tham nhũng. Tôi không muốn các đồng chí vi phạm để xử lý. Các đồng chí vi phạm, tôi cũng không sướng gì mà còn mang tiếng thêm là lính của ông Thanh ngày trước nữa chứ” – ông Thanh tâm sự.
Nói đến nạn tham nhũng trong ngân hàng, ông Thanh cho rằng rất nhiều trường hợp một miếng đất chỉ có giá trị 100 tỉ đồng nhưng cán bộ ngân hàng nâng khống lên 500 tỉ đồng để hợp thức hóa việc giải ngân cho vay 300 tỉ đồng. Chính sự nâng khống này dẫn đến nợ xấu trong ngân hàng như hiện nay. “Chỉ cần nâng khống là bắt ngay cán bộ ngân hàng “trời ơi” đó. Với tư cách Trưởng Ban Nội chính Trung ương, sắp tới tôi cho rà soát một số vụ, rồi điều tra, bắt vài vụ làm điểm nên hiện nay một số anh đang ngồi run!” – ông Thanh nói.
Nhắc lại vụ án Vinashin, ông Thanh nói: “Rước về cái tàu cũ rích của người ta đáng giá có một đồng, rồi hô lên 5 – 7 đồng. Làm ăn như thế đấy, vừa ăn rồi lại vừa phá. Làm kinh tế phải đóng góp cho đất nước, phải ra đồng tiền bát gạo để chăm lo cho những người dân như thế, chứ làm mà “vừa ăn vừa phá” kiểu này thì chết. Nát cả nền kinh tế!”.

Các chính trị gia Việt Nam nói gì về Nguyễn Bá Thanh?

Các chính trị gia hàng đầu Việt Nam đều kỳ vọng vào tân Trưởng ban Nội chính Trung ương và tin ông Nguyễn Bá Thanh sẽ tạo được dấu ấn, nhất là trong lĩnh vực phòng chống tham nhũng.

Các chính trị gia Việt Nam nói gì về Nguyễn Bá Thanh?

Ông Nguyễn Bá Thanh, tân Trưởng ban Nội Chính Trung ương

“Tôi đặt hy vọng vào đồng chí Nguyễn Bá Thanh”
Trao đổi với báo chí, ông Vũ Quốc Hùng – nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương bày tỏ sự tin tưởng Ban Nội chính mới sẽ tiếp thu được những kinh nghiệm của Ban Nội chính trước đây và được nâng cao hơn trước thì sẽ làm việc hiệu quả hơn.

Ông Vũ Quốc Hùng, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương

“Còn về người đứng đầu Ban Nội chính Trung ương thì tôi đặt hy vọng vào đồng chí Nguyễn Bá Thanh.
Ở thành phố Đà Nẵng, đồng chí Thanh đã làm tốt rồi thì khi ra Hà Nội cũng sẽ làm tốt công việc của một Trưởng ban để Ban Nội chính trở thành nòng cốt trong việc phòng, chống tham nhũng”, ông Hùng nói.
Ông Hùng cho rằng, tham nhũng đã thực sự là thứ “giặc nội xâm” khi hiện nay tình trạng tham nhũng nghiêm trọng hơn trước đây cả về quy mô cũng như mức độ”. Thế nên, “đội quân” để chống tham nhũng phải là những người “tinh nhuệ” mà cụ thể là những người có tâm, có tầm.
Theo đó, ông Hùng cho rằng, trong thời gian tới đây, để thực hiện tốt nhiệm vụ Trưởng ban Nội chính Trung ương, ông Nguyễn Bá Thanh phải xây dựng được Ban gồm những cán bộ có tâm, có tầm, có tính chuyên nghiệp cao, có quyết tâm cao.
“Với việc lập lại Ban Nội chính Trung ương và phân công đồng chí Nguyễn Bá Thanh vào vị trí trưởng ban, không chỉ tôi mà nhiều người hy vọng trong thời gian tới, công tác phòng chống tham nhũng sẽ đạt hiệu quả cao hơn”, ông Hùng đặt niềm tin vào tân Trưởng ban Nội chính Trung ương.
“Nguyễn Bá Thanh sẽ tạo được dấu ấn ở ghế mới”

Ông Nguyễn Trọng Phúc, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng.

Về tân Trưởng ban Nội chính, ông Phúc nhận định, ông Nguyễn Bá Thanh là người có uy tín lớn ở Đà Nẵng, là con người có tâm huyết với công việc, có trách nhiệm cao với phần việc được giao và hiệu quả nhìn thấy là Đà Nẵng đã phát triển nhanh chóng, rõ rệt. Trong khi đó, thước sự cống hiến của một lãnh đạo là sự phát triển của kinh tế xã hội, chính trị xã hội.
“Bây giờ người ta nói chỉ vài tháng không đến Đà Nẵng đã thấy thay đổi ghê gớm. Đó là kết quả của một tập thể nhưng không thể phủ nhận vai trò của cá nhân suất sắc. Nếu người đứng đầu không quyết đoán, không có tầm nhìn và không có trách nhiệm cao thì Đà Nẵng khó có tốc độ phát triển phi mã như vậy. Dù ở địa phương nhưng trách nhiệm của người đứng đầu cũng rất lớn vì quản lý một đô thị không phải là đơn giản”, ông Phúc nói tiếp.
“Một trong những vấn đề trọng tâm của nghi định Trung ương 4, khóa 11 là trách nhiệm của người đứng đầu. Nhìn ở các địa phương tôi thấy ông Nguyễn Bá Thanh là người đứng đầu có trách nhiệm. Từ lãnh đạo một địa phuơng như vậy, tôi có niềm tin là Nguyễn Bá Thanh sẽ làm tốt công việc của mình ở cương vị Trưởng ban Nội chính. Một lãnh đạo có tầm trí tuệ, có trách nhiệm với Đảng, Nhà nước, với công việc mình được giao và một lòng vì dân thì dù ở vị trí nào cũng thành công”, ông Phúc gửi niềm tin vào tân Trưởng ban Nội chính Trung ương.
Thừa nhận, ở cương vị mới, ông Nguyễn Bá Thanh chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn hơn nhiều khi làm Bí thứ thành ủy Đà Nẵng nhưng ông Phúc vẫn tin rằng “ông ấy” sẽ tạo được dấu ấn nếu tiếp tục phát huy những cái đã làm. Lãnh đạo là môt khoa học và cũng là một nghệ thuật nên không phải ai cũng làm được. Nó yêu cầu con người đảm nhiệm vị trí đó phải có tư chất riêng, phải hiểu thực tiễn và đáp ứng đúng yêu cầu của thực tiễn.
Ở vị trí Trưởng ban Nội chính Trung ương, ông Phúc cho rằng, việc đầu tiên ông Nguyễn Bá Thanh cần phải làm là chống tham nhũng. Đây là vấn đề hàng đầu, cấp bách trong bối cảnh hiện nay và nếu chống được tham nhũng, tiêu cực ắt sẽ kéo theo những mảng khác tốt lên.
Việc thứ hai ông Phúc cho rằng, tân Trưởng ban Nội chính Trung ương cần phải làm là chấn chỉnh nội bộ, giúp Trung ương chọn cán bộ, bố trí cán bộ …cho đúng người, đúng chỗ, nhất là khi xã hội đang rộ lên hiện tượng chạy chức chạy quyền.
Ông Nguyễn Bá Thanh có dáng dấp một vị tướng

Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh, Nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng

Trên Giáo dục Việt Nam, Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh, Nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng nhận xét, ông Nguyễn Bá Thanh là một người quyết đoán, dám nghĩ dám làm, được nhiều người ủng hộ. “Trên lĩnh vực kinh tế xã hội và trong công tác Đảng thì đồng chí ấy có dáng dấp như một vị tướng chỉ huy ngoài mặt trận”, ông Rinh nói.
“Ban Nội chính Trung ương làm nhiều việc: bảo vệ chính trị nội bộ, an ninh quốc phòng, chống tham nhũng… nhưng điều tôi đang suy nghĩ lúc này, công tác ở Trung ương khác với địa phương bởi ở Trung ương thì cần một tầm nhìn xa hơn. Nhưng lúc đầu công tác thì sẽ khó khăn, không phải dễ vì có những lực cản từ nhưng kẻ tham nhũng. Và trong công tác chống tham nhũng, phải cả bộ máy cùng thực hiện chứ một mình đồng chí Nguyễn Bá Thanh sẽ chẳng thể làm được gì”, tướng Rinh chia sẻ với những khó khăn trước mắt của ông Nguyễn Bá Thanh.
“Ông Nguyễn Bá Thanh sẽ đẩy lùi được tham nhũng”

Ông Nguyễn Đình Hương, nguyên Phó trưởng ban Tổ chức TW

Trên Tiền Phong, ông Nguyễn Đình Hương, nguyên Phó trưởng ban Tổ chức TW cho rằng, dưới sự lãnh đạo của ông Nguyễn Bá Thanh, công tác phòng chống tham nhũng của ta sẽ có những khởi sắc.
“Ông Nguyễn Bá Thanh ở Đà Nẵng đã có phong cách quyết đoán, dám làm, dám chịu trách nhiệm. Lĩnh vực phòng chống tham nhũng là rất khó nhưng theo tôi ông ấy có thể làm được. Nội chính gồm nhiều lĩnh vực, tuy nhiên theo tôi, nhiệm vụ trước mắt của Ban Nội chính là đẩy mạnh phòng chống tham nhũng. Đây được xem là một trong những công việc mấu chốt và cấp bách.
Theo Ông Hương, ông Thanh rất phù hợp với cương vị của một vị tướng, có khả năng “đánh đông dẹp bắc”.
“Ông Thanh là con người cụ thể, thiết thực, không nói chung chung. Ông ấy ở Đà Nẵng kiểm tra cán bộ rất sát, nhân viên có thể không biết nhưng từ phó giám đốc trở lên là ông kiểm tra công việc rất chặt chẽ, giao việc nào phải làm việc đó, làm hay không làm được, vì sao, không lơ mơ được. Tôi cho rằng ông là một tướng lĩnh ra trận để chỉ huy, đánh đông dẹp bắc thì rất giỏi. Nếu so với nhân vật trong Tam Quốc diễn nghĩa thì ông là Triệu Tử Long”, ông Hương nhận định.
“Một cánh én cũng sẽ làm nên mùa xuân”

Ông Phạm Quốc Anh, nguyên quyền Trưởng ban Nội chính Trung ương

Nói về những khó khăn của ông Nguyễn Bá Thanh ở cương vị mới là Trưởng ban Nội chính Trung ương, ông Phạm Quốc Anh, nguyên quyền Trưởng ban Nội chính Trung ương cho rằng: “ở tỉnh lẻ thì dễ hơn, nhưng về Hà Nội thì khó lắm”.
“Tôi cho rằng trước mắt sẽ là khó khăn cho ông ấy. Dù sao thì Đà Nẵng cũng là một địa phương, các mối quan hệ cũng đơn giản hơn. Người đứng trên ông ấy không nhiều. Ra Hà Nội, lĩnh vực làm việc liên quan đến tất cả các địa phương khác. Mỗi quyết định nó đều có tầm ảnh hưởng rất lớn. Tôi nghĩ nhiệm vụ mới là vinh dự, nhưng cũng là trách nhiệm nặng nề với ông ấy. Nhiều người cũng cho rằng ở tỉnh lẻ thì dễ hơn, nhưng về Hà Nội thì khó lắm. Nhiều người ngại về Hà Nội. Mà ông Thanh lại về một vị trí được coi là “nhạy cảm” và khó nữa.”, ông Quốc Anh nói.
Mặc dù vậy, ông Quốc Anh vẫn tin ông Thanh sẽ làm tốt vai trò của mình ở vị trí mới với khả năng thành công khoảng 60%.
“Người dân kỳ vọng rất nhiều vào vị trí này. Ông Thanh là một con người quyết liệt, dám nói dám làm. Với tính cách đó, ở vị trí mới ông ấy sẽ chống tham nhũng, chống tiêu cực trong cán bộ công chức. Hy vọng là ông ấy sẽ làm tốt. Còn thực hư thế nào thì vẫn phải chờ kết quả thôi. Bản thân tôi cũng kỳ vọng nhiều”, ông Quốc Anh nói.
Cũng theo ông Quốc Anh, trong bộ máy lãnh đạo từ trước đến nay, người như ông Nguyễn Bá Thanh không nhiều. Hơn nữa, đằng sau ông Thanh là một lực lượng hùng hậu những người ủng hộ vì tham nhũng là vấn đề bức xúc của cả xã hội nên “một cánh én” cũng sẽ “làm nên mùa xuân”.
Ông Quốc Anh nhắn nhủ tới tân Trưởng ban Nội chính hãy phát huy những kinh nghiệm vốn có ở Đà Nẵng. Đó là tinh thần quyết liệt dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm. Nhưng với môi trường mới, trước mắt ông Thanh phải khảo sát nằm tình hình. Quan trọng là xây dựng được đội ngũ giúp việc cho mình. Một người giỏi là người đoàn kết tập hợp được anh em. Chứ nếu kiêu ngạo, tự mình làm hết mọi việc, thì có làm cũng không xuể và rất khó.
“Ông Nguyễn Bá Thanh sẽ gặp cản trở từ những kẻ tham nhũng”

Thiếu tướng Huỳnh Đắc Hương, nguyên Phó chính ủy quân khu Tây Bắc, Cục Trưởng Tổng cục chính trị

Theo nhận định của thiếu tướng Huỳnh Đắc Hương, nguyên Phó chính ủy quân khu Tây Bắc, Cục Trưởng Tổng cục chính trị trên Giáo dục Việt nam, hiện nay nạn tham nhũng đang hoành hành nên Ban Nội chính Trung ương được tái lập là rất đúng lúc và cần thiết. Việc Trung ương Đảng phân công đồng chí Nguyễn Bá Thanh làm Trưởng ban là rất phù hợp.
“Có nhiều người thấy đồng chí Nguyễn Bá Thanh dám nói, dám làm, tính cách mạnh mẽ thì bảo rằng anh ấy có tính cách giống như một vị tướng ngoài chiến trường. Tôi cũng nghĩ và thấy như vậy. Đồng chí Thanh ra ngoài Hà Nội làm việc thì có thể sẽ gặp phải rất nhiều sức cản. Đó là những cản trở từ những kẻ tham nhũng.
Thêm nữa là công tác ở Trung ương thì khác với địa phương bởi ở Trung ương thì cần một tầm nhìn xa hơn. Nhưng trên cương vị công tác mới, với tính cách của một người ham học hỏi, tôi tin anh ấy sẽ thành công khi được sự giúp đỡ của nhiều người”, ông Huơng nói.
“Chọn ông Nguyễn Bá Thanh thể hiện tầm nhìn chiến lược”

Trung tướng Phạm Xuân Thệ, nguyên Tư lệnh Quân khu I

Trên Giáo dục Việt Nam, Trung tướng Phạm Xuân Thệ, nguyên Tư lệnh Quân khu I chia sẻ: “Là Bí thư của một vùng nên ông Nguyễn Bá Thanh giống như một tướng.
Dù chưa tiếp xúc nhưng với phương pháp làm việc như vậy thì đó là một người làm việc vì dân. Việc lập lại Ban Nội chính Trung ương và phân công đồng chí Nguyễn Bá Thanh là Trưởng ban cho thấy sự kỳ vọng rất lớn của Trung ương Đảng”, ông Thệ nói.
Tuy nhiên, Trung tướng Thệ cũng cho rằng, khi ông Thanh làm việc ở một địa phương thì sẽ khác khi làm ở Trung ương vì Trung ương rất rộng lớn, sẽ “động chạm” nhiều.
“Việc chống tham nhũng là của toàn Đảng, đồng chí Nguyễn Bá Thanh rất cần sự ủng hộ của nhiều người thì mới có thể chống được nạn tham nhũng. Trong thời điểm này, Trung ương Đảng và Bộ Chính trị đã chọn người như vậy thể hiện tầm nhìn chiến lược.
Với cá tính như của đồng chí Bá Thanh, tôi tin rằng phù hợp với công tác phòng, chống tham nhũng; phù hợp với vị trí của một người đứng mũi chịu sào. Trong quá trình làm việc, do “động chạm” nhiều nên sẽ có những cản trở từ những kẻ tham nhũng nhưng tôi tin là đồng chí ấy sẽ có cách làm để có thể hoàn thành nhiệm vụ được giao khi được sự ủng hộ của mọi người”, ông Thệ hy vọng.

Tướng lĩnh Việt Nam nói gì về ông Nguyễn Bá Thanh?

 Trên lĩnh vực kinh tế xã hội và trong công tác Đảng, đồng chí Nguyễn Bá Thanh có dáng dấp như một vị tướng chỉ huy ngoài mặt trận”, Nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nguyễn Văn Rinh nói.

Về việc tái lập Ban Nội chính Trung ương cùng việc Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh được phân công làm Trưởng ban Ban  này, Thiếu tướng Huỳnh Đắc Hương – Nguyên Phó chính ủy quân khu Tây Bắc, Cục Trưởng Tổng cục chính trị cho rằng: “Một trong những nhiệm vụ của Ban Nội chính Trung ương trước đây là chống tham nhũng. Tuy nhiên, hiệu quả công việc khi đó không cao. Hiện nay nạn tham nhũng đang hoành hành. Công tác phòng chống tham nhũng là hết sức cấp thiết. Bây giờ, Ban Nội chính Trung ương được tái lập là rất đúng lúc và rất cần thiết. Đồng thời tôi nghĩ việc Trung ương Đảng phân công đồng chí Nguyễn Bá Thanh làm Trưởng ban là rất phù hợp”.

Thiếu tướng Huỳnh Đắc Hương.

Đồng chí Nguyễn Bá Thanh là người dám nói, dám làm, đã làm được nhiều điều cho Đà Năng. Chỉ trong khoảng 15 năm, đồng chí ấy đã xây dựng Đà Nẵng trở thành một thành phố “đáng sống””.
Ông Hương nói: “Có nhiều người thấy đồng chí Nguyễn Bá Thanh dám nói, dám làm, tính cách mạnh mẽ thì bảo rằng anh ấy có tính cách giống như một vị tướng ngoài chiến trường. Tôi cũng nghĩ và thấy như vậy. Đồng chí Thanh ra ngoài Hà Nội làm việc thì có thể sẽ gặp phải rất nhiều sức cản. Đó là những cản trở từ những kẻ tham nhũng.
Thêm nữa là công tác ở Trung ương thì khác với địa phương bởi ở Trung ương thì cần một tầm nhìn xa hơn. Nhưng trên cương vị công tác mới, với tính cách của một người ham học hỏi, tôi tin anh ấy sẽ thành công khi được sự giúp đỡ của nhiều người”.
Về vấn đề này, Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh – Nguyên Thứ trưởng Bộ Quốc phòng cũng chia sẻ: “Chỉ là người quan sát từ bên ngoài nhưng với nhũng gì đã thể hiện trong Đà Nẵng thì đồng chí Nguyễn Bá Thanh là một người quyết đoán, dám nghĩ dám làm, được nhiều người ủng hộ. Trên lĩnh vực kinh tế xã hội và trong công tác Đảng thì đồng chí ấy có dáng dấp như một vị tướng chỉ huy ngoài mặt trận.

Thượng tướng Nguyễn Văn Rinh.

Ban Nội chính Trung ương làm nhiều việc: bảo vệ chính trị nội bộ, an ninh quốc phòng, chống tham nhũng… nhưng điều tôi đang suy nghĩ lúc này, công tác ở Trung ương khác với địa phương bởi ở Trung ương thì cần một tầm nhìn xa hơn. Nhưng lúc đầu công tác thì sẽ khó khăn, không phải dễ vì có những lực cản từ nhưng kẻ tham nhũng. Và trong công tác chống tham nhũng, phải cả bộ máy cùng thực hiện chứ một mình đồng chí Nguyễn Bá Thanh sẽ chẳng thể làm được gì”.
Cùng quan điểm với tướng Hương và tướng Rinh, Trung tướng Phạm Xuân Thệ – Nguyên Tư lệnh Quân khu I chia sẻ: “Là Bí thư của một vùng nên đồng chí Nguyễn Bá Thanh giống như một tướng. Dù chưa tiếp xúc nhưng với phương pháp làm việc như vậy thì đó là một người làm việc vì dân. Việc lập lại Ban Nội chính Trung ương và phân công đồng chí Nguyễn Bá Thanh là Trưởng ban cho thấy sự kỳ vọng rất lớn của Trung ương Đảng.

Trung tướng Phạm Xuân Thệ.

Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng, đồng chí ấy làm việc ở một địa phương thì sẽ khác khi làm ở Trung ương vì Trung ương rất rộng lớn, sẽ “động chạm” nhiều. Việc chống tham nhũng là của toàn Đảng, đồng chí Nguyễn Bá Thanh rất cần sự ủng hộ của nhiều người thì mới có thể chống được nạn tham nhũng. Trong thời điểm này, Trung ương Đảng và Bộ Chính trị đã chọn người như vậy thể hiện tầm nhìn chiến lược.
Với cá tính như của đồng chí Bá Thanh, tôi tin rằng phù hợp với công tác phòng, chống tham nhũng; phù hợp với vị trí của một người đứng mũi chịu sào. Trong quá trình làm việc, do “động chạm” nhiều nên sẽ có những cản trở từ những kẻ tham nhũng nhưng tôi tin là đồng chí ấy sẽ có cách làm để có thể hoàn thành nhiệm vụ được giao khi được sự ủng hộ của mọi người”.

Trung tướng Nguyễn Quốc Thước cho rằng: “Việc lập lại Ban Nội chính Trung ương và phân công đồng chí Nguyễn Bá Thanh làm trưởng ban thể hiện sự kỳ vọng rất lớn của Trung ương Đảng và Bộ Chính trị trong quyết tâm chấn chỉnh công tác cán bộ và chống lại nạn tham nhũng”.
Trước việc Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh được phân công nhiệm vụ làm Trưởng Ban Nội chính Trung ương và Bộ trưởng Tài chính Vương Đình Huệ nhận nhiệm vụ Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, PV đã có cuộc trao đổi với Trung tướng Nguyễn Quốc Thước – Nguyên Đại biểu QH khóa 8, 9 ,10 về những kỳ vọng vào hai vị tân Trưởng ban này.

Trung tướng Nguyễn Quốc Thước

Trung tướng Nguyễn Quốc Thước cho biết: Ban chấp hành Trung ương Đảng đã họp kiểm điểm, rút kinh nghiệm về việc giải tán Ban Nội chính Trung ương và Ban Kinh tế Trung ương. Theo đó, việc giải tán hai ban này là một khuyết điểm, là sai lầm nên trong thời gian qua, vai trò lãnh đạo của Đảng về công tác Nội chính, công tác kinh tế không thật chắc chắn. Và việc này đã dẫn đến những hậu quả mà ở kì họp vừa qua, Trung ương Đảng đã nhắc tới.
Theo tướng Thước, Ban Nội chính Trung ương và Ban Kinh tế Trung ương đóng vai trò vô cùng quan trọng, vấn đề chính trị và kinh tế là “trọng địa” của Đảng.
Ông cho rằng, việc Bộ Chính trị, Ban chấp hành Trung ương Đảng quyết định tái lập hai ban này là một quyết định đúng đắn, đáng vui mừng, thể hiện vai trò lãnh đạo trực tiếp của Đảng về công tác nội chính, công tác kinh tế.
Nói về tân Trưởng ban Nội chính Trung ương Nguyễn Bá Thanh, ông Thước nhắc lại: “Thời gian vừa qua, đồng chí Nguyễn Bá Thanh với cương vị là Bí thư Thành ủy Đà Nẵng đã có những chủ trương sáng tạo, táo bạo và quyết liệt trong việc đưa Đà Nẵng trở thành một thành phố phát triển có tầm cỡ.

ông Nguyễn Bá Thanh

Không những vậy, trong sinh hoạt của Đảng, của Quốc hội, đồng chí Thanh đã có những phát biểu mạnh mẽ, được người dân ủng hộ. Sự tín nhiệm trong dân của đồng chí Nguyễn Bá Thanh là rất cao”.
Tướng Thước cho rằng: “Việc lập lại Ban Nội chính Trung ương và phân công đồng chí Nguyễn Bá Thanh làm trưởng ban thể hiện sự kỳ vọng rất lớn của Trung ương Đảng và Bộ Chính trị trong quyết tâm chấn chỉnh công tác cán bộ và chống lại nạn tham nhũng”.
Còn về tân Trưởng ban Kinh tế Trung ương Vương Đình Huệ, ông Thước nói: “Đồng chí Vương Đình Huệ khi còn là Tổng Kiểm toán Nhà nước đã có vai trò tích cực trong việc thực hiện kiểm toán, phát hiện được nhiều sai phạm trong kinh tế”.

Ông Vương Đình Huệ

“Hai đồng chí Nguyễn Bá Thanh và Vương Đình Huệ được đưa vào hai vị trí trưởng ban mà làm việc tốt như trước kia thì tôi tin là dù có nhiều thử thách, lực cản nhưng các đồng chí ấy nhất định sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
Các đồng chí ấy có tâm, có tài hiện đang được nhân dân rất ủng hộ và có được sự ủng hộ từ nhân dân thì sẽ vượt qua được khó khăn. Tôi có đầy đủ niềm tin vào việc đưa ban Nội chính trở lại đúng vai trò quan trọng vốn có của nó”, tướng Thước bày tỏ sự tin tưởng.

Vì sao người dân “yêu mến” ông Nguyễn Bá Thanh?

 

Có lẽ ít nơi nào trên đất nước, việc nghe một vị lãnh đạo cao nhất địa phương nói chuyện lại gây được sự tò mò, thích thú nhiều như ở Đà Nẵng.
Tò mò, háo hức
Cũng đúng thôi, bởi những điều ông Nguyễn Bá Thanh, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng vừa được Bộ Chính trị phân công làm Trưởng Ban Nội chính T.Ư, nói ra đều giống như mệnh lệnh, nhưng lại gần gũi và thiết thực với đời sống mỗi người dân, là động lực để biến nơi đây trở thành “Thành phố đáng sống nhất Việt Nam”.

Bí thư Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh

Đã trở thành thông lệ, cứ mỗi khi ông Thanh đăng đàn nói chuyện hay tới mỗi kỳ đại hội HĐND thành phố sắp diễn ra thì đa phần người dân Đà Nẵng đều có chung tâm trạng háo hức chờ đợi. Người ta chờ không phải bởi có quá nhiều điều bức xúc cần phải giải quyết, người ta đợi không phải có quá nhiều điều trong cuộc sống cần phải đổi thay.
Cái mà người dân chờ đợi ở đây chính là để nghe ông Bí thư sẽ nói gì, bởi mỗi lời ông nói trước bàn dân thiên hạ đều gắn với những quyết sách quan trọng của thành phố, ảnh hưởng thiết thực đến cuộc sống người dân và làm cuộc sống của họ ngày một tốt lên.
‘Không biết mấy ổng làm kiểu chi?’
Mới đây thôi, tại kỳ họp HĐND thành phố Đà Nẵng, ông Nguyễn Điểu – GĐ Sở Tài nguyên – Môi trường Đà Nẵng hồ hởi khoe: “Đà Nẵng được Diễn đàn hợp tác Châu Á – Thái Bình Dương (APEC) tôn vinh là một trong 20 thành phố sạch nhất thế giới”. Nghe tin này, ông Thanh tỏ ra nghi ngờ: “Không biết mấy ổng chấm kiểu chi mà tui thấy chưa sướng lắm nghe.
Chắc mấy ổng không đi vào chỗ mà hôm trước tôi và anh Huy (ông Trần Văn Huy – Bí thư quận Thanh Khê) lội vô ở ven sân bay. Mấy ông tới đó chắc không chấm điểm Đà Nẵng đâu. Úi chui cha, đô thị chi rứa mà là đô thị, ăn ở mất về sinh, rác rưởi vất tùm lum”.

Ông Nguyễn Bá Thanh, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng (Bìa trái)

Kỳ thật, đến được khen mà cũng chưa mãn nguyện. Dường như cái hay nhất của ông Thanh làm mọi người thích thú là ở chỗ đó. Ông thấy được cái vẫn còn hạn chế của thành phố, không tự vỗ ngực cho dù đó là người khác khen, không tự cao tự đại để rồi dẫn đến tự mãn, mặc dù lời khen đó xét cho cùng cũng không phải là không có sơ sở.
Tuy nhiên cái hay của ông Thanh lại là chỗ ông tự nhủ và “khích tướng” để mọi người làm tốt hơn: “Dù muốn hay không thì họ cũng công bố rồi, mình lỡ bị công bố nên phải làm cho tốt hơn, chứ làm không đạt là mang tiếng”. Thông qua việc này người dân lại càng thích ông hơn bởi cái tính đi sâu đi sát, gắn bó với thực tế, với người dân lao động để tìm ra cái xấu, cái chưa tốt của thành phố và đề ra những quyết sách có lợi hơn cho cuộc sống người dân, tốt hơn cho sự phát triển của thành phố.
Không né tránh, không vòng vo
Người dân Đà Nẵng “khoái” nghe ông Thanh nói chuyện không chỉ bởi cái cách nói của ông cuốn hút vừa dân dã, vừa dể nghe, dễ hiểu nhưng lại hết sức cụ thể và thiết thực. Nó không nặng nề kiểu Nghị quyết này, Thông tư nọ, chi bộ này, đồng chí kia mà luôn đi thẳng vào vấn đề, không né tránh, không vòng vo mà hết sức công khai và minh bạch.
Nhớ lại cách đây gần một năm khi mà ông Trần Văn Minh – nguyên Chủ tịch thành phố, mới được điều động ra làm Phó ban tổ chức TW và thành phố còn khuyết chức danh quan trọng như Chủ tịch, Phó chủ tịch và Giám đốc Sở Xây dựng, ông Thanh đã “đăng đàn” để nói chuyện với hơn 4500 cán bộ chủ chốt. Tại buổi nói chuyện này đã có rất nhiều người “không mời mà đến”, bao gồm: cán bộ về hưu, người dân, cánh báo chí và được truyền hình trực tiếp… dẫn đến hội trường quá tải.
Tại đây mỗi ứng cử viên vào các chức danh quan trọng trên đã được ông Thanh nêu lên và phân tích mổ xẻ xem ông nào giỏi, ông nào tài và đâu là hạn chế của mỗi ông, để rồi cuối cùng khi các chức danh trên được bổ nhiệm thì đại đa số người dân đều đồng tình và cho là hợp lý và rất đúng người, đúng việc. Có lẽ đây cũng là địa phương duy nhất trên cả nước mà cái chức danh to nhất của địa phương được đem ra “bình” trước bàn dân thiên hạ.
Hay cũng mới đây thôi khi nói về hiện tượng cướp giật lộng hành tại các thành phố lớn ông Thanh cho rằng để xảy ra tình trạng trên là “sự đáng xấu hổ” của chính quyền. Ông chỉ mặt điểm tên những cơ quan phải chịu trách nhiệm là chính quyền và công an. Ông so sánh: “Ở Hàn Quốc hay Singapore có bao giờ người ta hô hào cả hệ thống chính trị phải vào cuộc khi tệ nạn xã hội xảy ra đâu, mà người đầu tiên phải chịu trách nhiệm là chính quyền và công an, không làm được thì tự động xin từ chức đi chứ đừng đổ lỗi cho tập thể, cho người dân. Trách nhiệm của chính quyền là phải đảm bảo cuộc sống bình yên cho người dân chứ sao lại cứ đổ lỗi cho người này, người nọ”.
Và cũng không ít lần trước thiên hạ ông Thanh đã ‘răn đe’ chính quyền: “Việc này là của chính quyền nếu thấy có lợi cho dân thì phải làm ngay đi chứ sao cứ phải chần chừ. Nếu các ông không làm tui sẽ dùng quyền Chủ tịch HĐND thành phố để quyết cho coi”.
Thế mới biết để người dân đồng tình và nghe và làm theo không phải là dễ. Muốn làm được điều đó người lãnh đạo phải có cái tâm, cái tầm, công khai minh bạch và đặc biệt là phải cương quyết thực hiện cho bằng được.

Ba bài học từ ông Nguyễn Bá Thanh

Nhiều năm qua trên báo chí, ông Nguyễn Bá Thanh – Bí thư của Đà Nẵng – là nhân vật có sức thu hút người đọc cả nước. Nhiều người gọi là “Hiện tượng Nguyễn Bá Thanh”.
Mấy ngày qua, nhiều thành phố và các tỉnh họp HĐND, nhưng cuộc họp của Đà Nẵng có nhiều tin tức nổi bật nhất. Các đại biểu của TP.Đà Nẵng đi họp đầy đủ, nghiêm túc, chất vấn và trả lời chất vấn cặn kẽ. Đặc biệt là vai trò điều hành của vị Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Bá Thanh quá xuất sắc.
Hiện tượng Nguyễn Bá Thanh nói lên điều gì? Vì sao ông được dư luận cả nước đặc biệt hoan nghênh?
Một là ông thể hiện rõ một cán bộ chống quan liêu, luôn luôn đi sát cuộc sống, nhận rõ sự thật, nói đúng sự thật. Ông chưa bao giờ tỏ ra là người giỏi lý luận. Sức thuyết phục lớn nhất của ông không phải là lý luận mà là sự thật. Ông hỏi ông giám đốc Sở TNMT: “Anh có biết trong nội thành còn có khu dân cư nào không có thùng đựng rác và họ đã xử lý rác như thế nào?”.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh.

Ông giám đốc lúng túng mãi không đáp được. Ông Thanh nói: “Sau cuộc họp này anh nên chịu khó đến khu dân cư Mân Thái (huyện Sơn Trà) để biết về tình trạng này và mau chóng giải quyết cho bà con”.
Khi ông giám đốc Sở GDĐT viện dẫn Thông tư 17 của Bộ GDĐT để trả lời khó khăn trong việc xử lý dạy thêm, ông Thanh nói “Anh không phải bộ trưởng. Vấn đề của anh là trả lời câu hỏi của Đà Nẵng. Thành phố có hay không có chuyện các giáo viên tiểu học lên lớp dạy chính khóa, nhưng không chịu truyền đạt hết kiến thức cho các cháu mà để dành cho dạy thêm”.
Hai là ông khuyến khích sự công khai minh bạch trong mọi việc không sợ vì thế mà mất uy tín của mình cũng như của cấp ủy, ủy ban. Qua chất vấn về tình trạng mãi lộ của CSGT chưa ngăn chặn được, ông đề nghị lắp đặt camera giám sát các mối đường để loại bỏ ngay CSGT nào chặn xe giữa đường.
Về tình trạng các ngân hàng làm khó DN đòi lãi suất trên 15%, ông yêu cầu ông GĐ ngân hàng TP.Đà Nẵng ngay buổi chiều phiên họp công bố 10 ngân hàng còn thu lãi suất trên 15%.
Về tình trạng không ngăn chặn nổi tình trạng lấn chiếm lòng lề đường, ông kết luận: “Công khai tên các chủ tịch phường còn để lấn chiếm lòng lề đường, lần đầu kỷ luật cảnh cáo, nếu để tái phạm sẽ bị cách chức ngay”.
Ba là tôn trọng luật pháp, đồng thời đòi hỏi luật pháp phải đi sát cuộc sống đáp ứng đúng yêu cầu của cuộc sống, phục vụ lợi ích lâu dài của số đông người dân. Lâu nay Đà Nẵng có ý kiến khác về quy định nhập cư, theo quan điểm của ông Thanh và được HĐND TP.Đà Nẵng đồng tình thì phải giải quyết việc nhập cư sát thực tế. Chính sách đặt ra không phải để nói cho êm tai mà phải thực hiện được, đi dần từ thấp lên cao không vấp váp.
Trong việc ngăn chặn tình trạng dạy thêm ở cấp tiểu học, ông Thanh đề nghị nếu thông tư của Bộ GDĐT không đủ thì HĐND TP.Đà Nẵng nên có quyết định của mình bổ sung những chỗ còn kẽ hở.
Ông còn đòi hỏi chính quyền phải bình đẳng với DN và người dân, khi kết luận vụ thành phố không giao đất cho Công ty Khải Hoàn Nguyên, ông nói: “Nếu tháng 12 mà chính quyền Đà Nẵng không giao đất thì CT Khải Hoàn Nguyên nên kiện ra tòa”. Làm sao để những bài học từ ông Nguyễn Bá Thanh có thể nhân ra cả nước? Đó là mong mỏi của nhân dân đối với những người lãnh đạo.